Ether (ETH), Ethereum blok zincirinin esas token’ıdır ve piyasa değerine göre dünyanın ikinci en büyük kripto parasıdır. Tıpkı en büyük kripto para bitcoin gibi, ether de banka gibi bir aracı gerekmeksizin doğrudan başka bir kişiye ödeme göndermek için kullanılabilir.

Ethereum için uzun vadeli vizyon, finansal işlemlerden daha fazlasını yapabilmektir. Yazılım geliştiriciler, para ödünç vermek için merkeziyetsiz platformlardan sosyal medya ağlarına kadar Ethereum üzerinde uygulamalar geliştirebilmektedir.

Herhangi bir Ethereum tabanlı uygulama için ether ana "yakıt" görevi görür. Blok zincirindeki herhangi bir eylem, onu gerçekleştirmek için "gaz (gas)" olarak da bilinen bir miktar ether gerektirir. 

Ether, Ethereum’da aşağıdaki şeyler için kullanılabilir:

Ödemeler: Ether de Bitcoin gibi ödemeler için kullanılabilir. Kullanıcılar başka bir kullanıcıya ether gönderebilir ve nakitte olduğu gibi, ödeme için üçüncü bir tarafın işleme koyması veya onaylaması gerekmez.

Merkeziyetsiz uygulamalara güç sağlamak: Verim çiftçiliği (ödül için kripto paralarını diğer kullanıcılara ödünç verme işlemi) için ERC-20 tokenlarını stake etmekten yönetim oylama gibi işlevleri tamamlamaya kadar, Ethereum üzerine kurulu merkeziyetsiz uygulamaları (dapp'ler) kullanmak için ether gerekir.

İşlem ücretleri: Ödemelerden dapp’lerin kullanımına kadar her Ethereum eylemi bir ücret gerektirir.

Ethereum ile İlgili Merak Edilenler

Ether’i nasıl kullanırım?

İlk olarak, kullanıcıların paralarını hangi ether cüzdanında saklamayı planladıklarına karar vermeleri gerekir. Ether, ABD doları gibi itibari para birimleri veya çeşitli borsalardaki diğer kripto paralarla satın alınabilir.

Ethereum'un nasıl kullanılacağına ilişkin rehberimiz, bu konuda daha çok derine inmektedir.

Neden ether ücretleri bulunmaktadır?

Kullanıcıların, bir dapp'e veya dapp'ten her para gönderdiklerinde veya herhangi bir ERC20 coin’ini cüzdanlar arasında transfer ettiklerinde bir ücret ödemeleri gerekir. Bunun sebebi ise, Ethereum'un şu anda ağdaki işlemleri doğrulamak için madencileri kullanmasıdır. Bu madenciler, blok zincire yeni işlemler eklemek için özel donanımlarını kullanırlar.

Londra hard fork'undan (yeni özellikler sunan geriye dönük uyumlu olmayan bir yükseltme) önce, madencilerin ilk olarak hangi işlemleri önce yapacaklarını belirlemek için açık artırma tarzı bir sistem kullanılıyordu. Bir işleme eklenen ücret ne kadar yüksekse, madencinin listesinde de o kadar üst sıralara eklenirdi. Ancak bu, ücretlerin son derece öngörülemez olduğu ve yüksek izdiham zamanlarında önemli ölçüde artabileceği anlamına geliyordu.

Ethereum kullanıcıları için daha öngörülebilir bir ücret yapısı oluşturmak için 2021'de EIP 1559'un bir parçası olarak yeni bir taban ücret getirildi. Ücretler artık açık artırma benzeri bir sistem yerine, o anda ağda kaç kullanıcının aktif olduğuna bağlı, algoritmik olarak belirleniyor. Bir kullanıcı işleminin daha hızlı işlenmesini isterse bahşiş ekleyebilir, ancak bu tamamen isteğe bağlıdır.  

Ethereum gas nedir?

Ethereum işlem ücretleri, eylemin gerektirdiği  "gas" miktarına göre hesaplanır.

Her eylem, gereken hesaplama gücüne ve çalıştırmanın ne kadar sürdüğüne bağlı olarak bir miktar gas’a mal olur. Bir işlemin maliyeti, gas limitinizin taban ücret artı eklemek istediğiniz herhangi bir bahşişle çarpılmasıyla hesaplanır.

Gaz birimi (limitleri) * (Taban ücret + Bahşiş) şeklinde ifade edilebilir.

Böylece, ether bazen "dijital yağ" olarak da adlandırılır, çünkü deyim yerindeyse belirli bir mesafeyi ödemek için kullanılır.

Bir dapp'e güç sağlamak için ether nasıl kullanılır?

Ether, ağdaki dapp'ler için yakıt gibi çalışır. Blok zincirine kaydedilen değişmez yapılacaklar listeleri yazmanıza izin veren Ethereum tabanlı bir not defteri uygulaması kullandığınızı düşünelim. Bir not yazmak için, kullanıcı not defterine yeni bir liste eklerken ether cinsinden bir işlem ücreti ödemesi gerekebilir.

Dapp'lerin her biri bunu farklı bir şekilde yapar. Örneğin, bir kullanıcı bir not yazmaya girdiğinde, not defteri uygulaması kullanıcıdan ücreti göndermesini isteyebilir. Tarayıcılarda kurulu bir ERC20 cüzdanı olan Metamask, tarayıcının köşesinde durduğu ve işlemlerin gönderilmesine ne zaman yardımcı olacağını otomatik olarak anladığı için bu konuda yardımcı olabilir. 

Ether ve Ethereum arasındaki fark nedir?

Ethereum bütün ağdır. Ether ise onun içinde çalışan ve Ethereum’da önemli bir rol oynayan esas token’dır.

Kaç ether bulunmaktadır?

Veri sağlayıcı Messari'ye göre şu anda 119.120.909'dan fazla ether bulunmaktadır.

Yaklaşık olarak her 12 saniyede 5 ether oluşturulur. Ancak bundan öte, ether ekonomisinin kuralları açık uçludur ve Ethereum geliştirici topluluğu tarafından yeni iyileştirme önerileri üzerinde anlaşmaya varıldıkça sıklıkla değişir. Bitcoin'in 21 milyon bitcoinlik sabit bir sınırı olsa da, Ethereum'un esas token’ının belirli bir maksimum arz sınırı yoktur.

Başlangıçta kaç Ethereum token’ı oluşturulmuştu?

Ethereum'un ilk 2014 kitlesel fonlama kampanyasında kullanıcılar tarafından 60 milyon token satın alındı. 12 milyon kişi de altındaki teknolojiyi geliştirmek için çalışan bir grup araştırmacı ve geliştiriciden oluşan Ethereum Vakfı'na gitti.