UpRock ile DePIN ve Yapay Zeka'nın Kesişimi [Özel Röportaj]

UpRock, merkeziyetsiz internet paylaşımı ve DePIN teknolojisi ile yapay zeka ekosistemine nasıl katkı sunuyor? Web3, token ekonomisi ve regülasyonlara dair en kritik sorularımızı UpRock Kurucu Ortağı Rasim Üner'e sorduk.

1. UpRock ve DePIN: Geleceğin Merkeziyetsiz Altyapısı

Soru: UpRock, DePIN teknolojisini kullanarak kullanıcıların internetlerini paylaşmalarını sağlıyor. Ancak, merkeziyetsiz fiziksel altyapılar (DePIN) hala geniş çapta benimsenmiş değil. Sizce, UpRock bu alandaki en büyük teknik ve kullanıcı deneyimi zorluklarını nasıl çözüyor?

Cevap: Web3 dünyasının yıllardır arzuladığı “onboarding the next billion users” hedefinin önündeki en büyük engeller, teknik zorluklar ve kullanıcı deneyimi eksiklikleri oldu. Buna güven faktörünü de eklemek gerekiyor ki artık anonim ekipler, geçmişte olduğu kadar kolay yatırımcı ve kullanıcı desteği bulamıyor.

Bir Web3 cüzdanı nasıl oluşturulur? İlgili platforma nasıl entegre edilir? Bırakın Web3 cüzdanlarını, merkezi borsalara (Binance gibi) giriş yapmak bile birçok kullanıcı için karmaşık, hatta işkence haline geldi. Geleneksel finansal terimlerin ve hesap yönetimi alışkanlıklarının yerini, Web3’ün yeni ve yabancı terimleri almaya çalıştı. Bu durum, Web3'ün kitlesel benimsenme sürecini ciddi şekilde uzattı.

Bu zorlukları göz önünde bulundurarak, UpRock olarak en baştan farklı bir yol izlememiz gerektiğini biliyorduk. 10 yıldan uzun süredir birlikte çalışan, iki başarılı exit gerçekleştiren ve onlarca tüketici odaklı uygulama geliştirmiş bir ekip olarak, UpRock App’in onboarding süreci basit ve hızlı olmalıydı.

Kullanıcıları e-posta ve OTP (tek kullanımlık şifre) ile kolayca içeri aldık ve “Start earning in less than 2 minutes” mesajıyla 2023’ün son çeyreğinde haftada 10.000’den fazla kullanıcıyı platforma kazandırdık. “Uygulamayı açık tut ve pasif gelir elde et!” gibi iletişim tarafında test ettiğimiz ve karşılığını gördüğümüz mesajlar olgunlaşmaya başladı.

Platforma giriş yapan her kullanıcı için arka planda otomatik olarak bir UpRock Wallet (custodial wallet) oluşturduk. Bu sayede kullanıcılar, ek bir çaba sarf etmeden Web3 dünyasına ilk adımını attı. Herkesi veri sağlayıcı olmaya davet ettik ve bunun bir getirisi olduğunu vurguladık -> işe de yaramış gibi görünüyor.

Güven konusu bizim için daha da önemliydi. 2021-22 boğa sezonunda karşılaştığımız bu ihtiyaca, topluluk ve yatırımcıların zihninde “Bu ekip gerçekten güvenilir” algısını pekiştirecek şeffaf bir iletişim stratejisi ile yanıt verdik. Kendimizi sürekli canlı yayınlarla topluluğa göstermeye devam ettik. Bu çabaların karşılık bulduğunu söyleyebilirim. Halen her hafta düzenli olarak canlı yayınlarla ekosistemi güncellemeye devam ediyoruz.

Web3, geleceğe dair vizyoner konuşmaların en çok yapıldığı dünya. DePIN’i anlatırken, Web2’deki paylaşım ekonomisi ürünlerini referans göstermek iletişimi kolaylaştırıyor. UBER, Airbnb, Fiverr gibi tüm katılımcılarına kazanç sağlayan ekonomik modeller, bu yeni dünyayı daha iyi anlatmamıza yardımcı oluyor. Web3, bu ekonomik modele sahiplik katmanını ekleyerek geleneksel endüstrilere güçlü bir alternatif sunmaya başladı. 

Ürün ve iletişimdeki hamlelerimiz bizi 2024'ün ikinci çeyreğinde 1 milyon kullanıcıya ulaştırdı. Kısa bir süre sonra Jupiter LFG Launchpad’de TGE sürecine hazırlanırken, Borderless Capital liderliğinde gerçekleşen yatırım turunda 25’ten fazla VC, DAO ve melek yatırımcının katılımıyla 4 milyon dolarlık yatırım aldık. 

Tabi bu sadece bir başlangıç. DePIN modelinin geniş çapta benimsenmesi için ürün-pazar uyumunun sağlanması kritik bir gereklilik. Bu durum, UpRock için de geçerli. "Community-First" mottosuyla hareket ediyoruz ve geleneksel çözümlere kıyasla daha hızlı, daha verimli ve daha erişilebilir olmak zorundayız. Şu anda ürün-pazar uyumunu yakalama aşamasında olduğumuzu söyleyebilirim.

2. Yapay Zeka ile DePIN'in Kesişimi: Veriye Dayalı Ekosistem

Soru: Yapay zekanın gelişimi için büyük ölçekli, çeşitli ve erişilebilir veri kaynaklarına ihtiyaç duyulduğu bir dönemdeyiz. UpRock, yapay zekaya nasıl bir katkı sunuyor? Kullanıcıların paylaştığı internet verileri AI sistemleri için nasıl bir değer yaratıyor?

Cevap: Konu yapay zeka olduğunda, yatırımcılarımızdan Sean Carey’nin (Partner at Borderless, Co-Founder at Helium) bir röportajda paylaştığı şu sözü kullanmayı seviyorum:

“Dünyadaki bilgiyi anlayabilmek için, dünyanın dört bir yanında cihazlara ihtiyacınız var.”

Bunu rekabet analizi özelinde açıklamak gerekirse; AWS üzerinde bir sunucu kiralayıp Amazon Pazaryeri’ni taramak (crawl etmek) istediğinizi düşünelim. Örneğin moda kategorisindeki 1 milyon ürünü taramak istiyorsunuz -  Amazon sizi hızla engelleyecektir. Alternatif çözümler olsa da bunlar hem limitli hem de oldukça maliyetli.

UpRock, şu anda 190’dan fazla ülkede 2,5 milyondan fazla gerçek kullanıcının cihazı ile gerçek, anlık ve yerel veriyi “git-getir” diyebileceğiniz bir altyapı sunmaya hazırlanıyor. Peki bu veriler yapay zeka ile nasıl entegre edilebilir? Şöyle bir ürün geliştirme senaryosu ile değerlendirmenize sunayım:

“İnternette bir ürün ararken, en iyi fiyatı bulmak için onlarca siteyi dolaşmak yerine, yapay zeka destekli bir sistemin bunu saniyeler içinde karşınıza çıkardığını hayal edin. Yapay zeka destekli alışveriş asistanları, geleneksel arama motorlarının yerini alarak kullanıcıların en iyi fırsatlara kolayca ulaşmasını sağlayabilir.

UpRock DePIN Network, mevcut altyapısı ile bu dönüşüme öncülük edebilir. Gerçek zamanlı bir API ve geniş bir veri seti ile yapay zeka destekli sohbet platformlarında kesintisiz e-ticaret deneyimi düşünebilirsiniz. Bu sistem, UpRock’un ödül programı Rocket AI ile entegre çalışarak kullanıcıları alışveriş yaparken ödüllendirebilir, aynı zamanda, satıcılarla doğrudan bağlantı kurmalarını sağlayarak pahalı reklam maliyetlerini de ortadan kalkabilir.”

Hayal ettirebildim umarım?

Başka bir örnek -> UpRock Prism >  AI Agent for DevOps Teams

UpRock’ın B2B tarafındaki çözümleri prism.uprock.com adı altında konumlandırıldı. Şu anda geliştirilmekte olan "Distributed Uptime Monitoring", piyasada doğrudan benzeri bulunmayan bir ürün olarak ekosistemdeki ortaklarımızın değerlendirmesine sunulmaya başlandı.

Bu ürünü destekleyen ve ekiplerin daha hızlı ve doğru karar almasını sağlayacak bir AI Agent, Kasım ayında DePIN Catalyst adı altında duyurduğumuz $100K Developer Grant Program’ına başvuruları arasında yer aldı.

Bu AI Agent, tüm monitoring verilerini analiz ederek chat ortamında siz bir şey sormadan güncel durumu paylaşarak, uyarı ve önermelerini yapabilir durumda olacak. Özellikle DevOps ekipleri için keyifli bir oyuncak/arkadaş geliyor.

Bu geliştirmelere ek kullanım alanları zamanla artacaktır. Soruyu özetle cevaplamak gerekirse, UpRock DePIN Network, geleneksel modellere kıyasla benzersiz küresel kapsama alanı ile yapay zekayı anlık, gerçek ve yerel verilerle besleyerek ekosisteme katkı sağlayacak bir altyapı sunmaya hazırlanıyor.

3. UpRock'ın Token Ekonomisi ve Sürdürülebilirlik Modeli

Soru: Web3 projelerinde en büyük zorluklardan biri token ekonomisinin sürdürülebilir olması. UpRock’ın token modeli (UPT) nasıl bir ekonomik tasarıma sahip? Kullanıcıların uzun vadeli gelir elde etmesini sağlamak için hangi önlemleri alıyorsunuz?

Cevap: Sanırım ekip olarak en çok kafa yorduğumuz konuların başında tokenomics geliyor. Paylaşım ekonomisini referans alarak, sisteme dahil olan herkesin fayda sağladığı sürdürülebilir bir token modeli oluşturmak bizim için en büyük öncelikti. UpRock bir DePIN Network, yani kullanıcılar kullanmadıkları interneti paylaşarak UPT kazanıyorlar. Bu model, klasik bir mining protokolü gibi gözükse de, uzun vadede satış baskısını azaltmak ve arz-talep dengesini korumak için platform ve B2B gelirlerini doğrudan token ekonomisine entegre eden bir sistem geliştirdik.

B2C Gelirleri: UpRock platformunda yapılan tüm işlemlerden toplanan komisyonlar (UPT) %100 oranında yakılıyor.

B2B Gelirleri (Prism): B2B müşteri gelirleri iki ana alana ayrılıyor:

• Hazine: %20
  
  
• Buyback: %80

Buyback sonrası dağılım:

• Miners (Ağ Katılımcıları): %40
  
  
• Yakım (Burn): %40
  
  
• Likidite Havuzları: %20

Böylece Prism gelirleri doğrudan token ekonomisine entegre ediliyor, dolaşımdaki arz azalırken ekosistem büyümeye devam ediyor.

Mining ödülleri: Arzı kontrol altında tutmak ve erken katılımcıları teşvik etmek amacıyla her ay %16 oranında azaltılacak şekilde programlandı.

İlk Dağıtım: Aylık 4.2M UPT

Bu programlama Web3 projelerinde sıkça görülen kontrolsüz arz artışını önlemek amacıyla aktif edildi.

Staking: UPT sahiplerine 1, 3, 6 ve 12 aylık staking seçenekleri sunuyoruz. Staking oranları %10 ile %20 APY arasında değişiyor ve stake edilen miktara göre çarpan bonusları uygulanıyor. Minimum Stake: 100 UPT

Şu an Proof of Stake (PoS) mekanizması üzerinde çalışıyoruz. Prism gelirlerinin büyük bir kısmını PoS yapan cihazlara dağıtmak, ağ güvenliğini artırmak ve token sağlığını güçlendirmek için planladığımız önemli adımlardan biri.

Özetle:

• Buyback & Burn mekanizmaları ile token arzı dengede tutuluyor
  
  
• Düşen mining emisyonları, zamanla arzın azalmasını sağlıyor
  
  
• Prism gelirleri, token ekonomisini besleyen ana motor haline geliyor
  
  
• PoS & Staking teşvikleri, kullanıcıları uzun vadeli UPT tutmaya yönlendiriyor

UPT only!

4. Regülasyonlar ve Veri Gizliliği Konusunda UpRock’ın Stratejisi

Soru: DePIN ve merkeziyetsiz internet paylaşımı projeleri, çeşitli ülkelerde regülasyonlarla karşılaşabiliyor. Kullanıcılar açısından gizlilik ve veri güvenliği konusunda hangi politikaları benimsiyorsunuz? UpRock, küresel ölçekte regülasyonlara nasıl uyum sağlayacak?

Cevap: Bu benim için sıkıcı ama önemli bir soru. Şöyle başlayım:

Gizlilik ve güvenlik UpRock’ın DNA’sında var.

Bu ekip, geçmişte yerleşik VPN teknolojisine sahip bir tarayıcı geliştirdi ve sonunda Avast tarafından satın alındı. Kullanıcı gizliliğini en üst düzeye çıkaran, verileri uçtan uca şifreleyen ve güvenliği merkezine alan bir üründü. 

Bu deneyimle, UpRock olarak kullanıcılarımızın verilerini koruma konusunda aynı hassasiyeti sürdürüyoruz ve şu temel prensiplere bağlı kalıyoruz:

• Veri Şifreleme & Anonimlik: Kullanıcı verileri şifrelenir ve hiçbir şekilde üçüncü taraflarla paylaşılmaz.
  
  
• Tam Kontrol Kullanıcıda: Kullanıcılar, paylaştıkları verileri yönetebilir ve diledikleri zaman sistemden ayrılabilir.
  
  
• Uyumluluk & Regülasyonlar: Küresel ölçekte veri gizliliği düzenlemelerine (KVKK, GDPR vb.) uyum sağlamak için sürekli güncellenen politikalarımız mevcut.
  
  
• Açık & Şeffaf Politika: Tüm gizlilik ve kullanım politikalarımızı kamuya açık şekilde paylaşıyoruz.

5. Türkiye’den Küresel Bir Web3 Başarısı Çıkarmak

Soru: Türkiye’den çıkıp küresel bir Web3 projesi yaratmak ciddi bir meydan okuma. Türkiye’nin Web3 ekosistemini nasıl değerlendiriyorsunuz? Yerel geliştiriciler, girişimciler ve yatırımcılar açısından UpRock’ın sunduğu fırsatlar neler?

Cevap: Aslında UpRock oldukça merkeziyetsiz bir ekip. 9 kurucu ortağın 3’ü Türkiye’de yerleşik, ancak asıl önemli olan, ekibin 10 yılı aşkın süredir birlikte çalışması, iki başarılı exit gerçekleştirmesi ve tüketici odaklı birçok uygulama geliştirmesi. Web3’te edindiğimiz tecrübe ve bu süreçte kazandığımız özgüven, küresel ölçekte büyümemizi sağlayan temel faktörler oldu.

Türkiye, her zaman merkezi borsalar için stratejik bir pazar, listelenme sürecimizde de bu önemi net bir şekilde gördük. Güven ve dil bariyeri yaşayan kullanıcılar için yerel borsalar (BTCTurk, Paribu gibi) büyük bir alternatif sunarken, günlük işlem hacimleri Türkiye’deki yatırımcı iştahını açıkça ortaya koyuyor. Solana ve Sui gibi Layer-1 projeleri ile Jupiter ve Step Finance gibi büyük hacimli DEX ve DeFi platformlarının Türkiye’ye yönelik büyük etkinlikler düzenlemesi de bu potansiyelin en büyük kanıtlarından.

Geliştirici ekosistemi açısından da Türkiye, güçlü bir yetenek havuzuna sahip. Üniversiteler ve teknoparklar aracılığıyla yetişen mühendisler, global Web3 projeleri tarafından talep görüyor. Biz de ekibimize genç yetenekleri dahil ederek bu sürece katkıda bulunduk.

2,5 milyonu aşan kullanıcı sayımızı 10 milyona çıkarmayı hedeflerken, Türkiye pazarı bizim için büyük bir fırsat, dolayisi ile yerel topluluğumuzu daha da aktif hale getirmek istiyoruz. Bizim sunduğumuz fırsatlara gelirsek:

• DePIN Catalyst | $100K Developer Grant Programı: Yerel geliştiricileri ve girişimcileri desteklemeye hazırız.
  
  
• Country Ambassador Programı: Yakında başlayacak ve Türkiye’den mutlaka bir ismi ekibe dahil etmek istiyoruz.
  
  
• Contribute-to-Earn Programı: Discord’daki aktif üyelerle hem ürün geliştirme hem de iletişim tarafında farklı konular üzerinde tartışıyoruz. "Build in public" yaklaşımının öncüsü bir platform olduğumuzu özellikle vurgulamak isterim.

Bireysel yatırımcı için mesajım: UpRock DePIN Network’ünün neler yapabileceğini anlamaya çalışmaları. Bize ulaşmak zor değil, anlatmayı, konuşmayı seviyoruz.

Kurumsal tarafta ise: Bir sonraki aşama doğal olarak bir Seri A yatırım turu olabilir. Ancak şu an önceliğimiz güçlü bir kullanıcı tabanı ve istikrarlı büyüme sağlamak. Bunun yanı sıra, B2B tarafında ürün-pazar uyumunu yakalamak ve yıl sonuna kadar kayda değer bir MRR oluşturmak en büyük hedeflerimiz arasında. Bu doğrultuda, UpRock'un sunduğu çözümleri genişleterek, DePIN odaklı kurumsal iş birliklerimizi artırmaya odaklanıyoruz.