Kripto varlıkların yasal dayanağa kavuşması borsa ve yatırım hizmetlerinin belirli bir güven ve standart ortamına kavuşturacak. Ancak kriptoya dair yasalaşma süreçlerinin tek etkisi bu olmayacak. Daha önce tanımlanmamış bir varlık türünün kanun ile tanımının yapılması ve belirli kategorilerinin oluşturulması kamudan özel sektöre, kişisel amaçlardan ticari hayata değin birçok dolaylı etkiyi de beraberinde getirecek.

Kripto Regülasyonunda Son Durum

Kanun çalışmasının seçim öncesi gerçekleşebileceğine şüpheyle yaklaştığımı bir önceki yazımda ifade etmiştim. Sayın Bakan Mehmet Şimşek kriptoya dair yasa çalışmalarının zamanlaması hakkında nisan - mayıs döneminde gerçekleşmesi beklenen Mali Eylem Görev Gücü denetimini işaret ederek ilk defa net konuştu. Sayın Bakan’ın ifadelerine göre, yerel seçimlerden kısa bir süre sonra yasa teklifinin TBMM’ye sunulmasını bekleyebiliriz. 

Yasaya dair gelişmeleri ise sadece kripto borsası işleticileri veya yatırımcıları değil, artık iş dünyası ve reel sektörler mensupları da merak ediyor. Bunun sebebi çıkacak yasanın finans alanında yeni bir mihenk taşı olacak olması ve müstakbel diğer kripto düzenlemelerine kapı aralayacak olması.

Kripto Artık Şirketler ve STK’lar İçin Korkulması Gereken Bir Enstrüman Olmaktan Çıkacak

Halihazırda taşıdığı hukuki belirsizliklere rağmen, bugün hem Türkiye’de hem dünyada muhasebesine kripto varlıkları kaydetmiş, faaliyet raporlarında kripto varlıkların sahipliğini beyan eden şirketlerin olduğunu biliyoruz. Hatta Borsa İstanbul’da işlem gören halka açık şirketlerden de, malvarlığında kripto varlık bulundurup bu durumu finansal tablolarında açıklayan şirketler mevcuttur. Ancak bu durumun genele yayıldığını söylemekten henüz çok uzağız.

Kripto varlıkların ve türlerinin belirli resmi tanımlarının olması şirketlerin kripto varlık edinme ve saklama süreçlerini daha fazla belirlilik içerisinde yürütmelerini sağlayacaktır. Zira mevcut durumda kripto varlıkların muhasebeleştirilmesinde belirleyici engel bir kripto varlık biriminin hukuki ve finansal niteliğidir. Söz konusu nitelik her bir kripto varlık birimi özelinde ve ayrıca kripto varlıkları edinme amacına göre değişmekte olup, her bir kripto varlık edinme veya elden çıkarma işleminde somut olaya göre değerlendirilmelidir.

Bir kripto varlık, malvarlığında bulunduğu şirketin olağan faaliyeti kapsamına dahil olup olmama, yatırım amacıyla alınıp alınmama ile sahibine sağladığı hak ve yükümlülüklere göre duran varlıklar, stok, finansal yükümlülük, nakit ve nakit benzerleri başta olmak üzere farklı muhasebe unsurları bünyesinde değerlendirilebilecektir. Ayrıca, kripto varlıkların dijital ortamda somutlaştığı tokenlerin teknik nitelikleri de, örneğin ERC-20, ERC-721 veya ERC-4626 standardında olması veya artırılamayan bir arz ile ihraç edilmiş olması gibi özellikler kripto varlıkların finansal tasnifinde belirleyici etkenler olacaktır. Kripto varlıkların mali nitelendirilmesine bağlı olarak, bir şirketin edindiği kripto varlıklardan amortisman gideri uygulaması, kripto varlıkların değerinin nasıl hesaplanacağı, kripto varlıktan ne zaman gelir elde edildiği gibi konular da açıklığa kavuşmuş olacaktır.

Bu doğrultuda, çıkacak kripto yasası ile önce temel kripto varlık türlerinin tanım ve kapsamları belirlenecek, daha sonra kripto varlıklara dair SPK, Merkez Bankası, Ticaret Bakanlığı ve Gelir İdaresi Başkanlığı gibi yetkili kurumlar tarafında daha detaylı alt sınıflandırmalar yapılacaktır. Söz konusu belirleyici çalışmalar ile tüzel kişilerin malvarlıklarında kripto varlıkları izlemesi hukuki netlik kazanacak. Regülatif açıdan bu berraklık ortamı sağlanınca, ana faaliyeti kripto veya blok zinciri sektörlerinde olmayan şirketlerin bile finansal risklerden korunma, kredi işlemlerinde teminat olarak kullanma vb. amaçlarla kripto varlık işlemlerinde bulunacağına inanıyorum.

Bu nedenle, müstakbel kripto yasası sadece kripto yatırım hizmetleri ortamını güvenli kılmayacak, aynı zamanda kripto varlıklara dair tesis edeceği tanım ve sınırlar ile kripto varlıkların kamu ve toplum tarafından algılanış biçimini şekillendirecek ve böylelikle kitlesel benimsenmeyi hızlandıracaktır.