Yazarlar

Piyasalar

Şirketler

Teknoloji

Öğren

Politika

DeFi

TV&Video

Podcast

Etkinlikler

Sponsorlu İçerik

Consensus Magazine

E-Bülten

Yazarlar

Teknoloji Devlerinin Para Sıkıntısı: Web2’nin Sonu mu Geliyor?

Teknoloji Devlerinin Para Sıkıntısı: Web2’nin Sonu mu Geliyor?

29 Ocak 2023 13:13

Güncellenme: 30 Ocak 2023 14:32

Michael J. Casey

Michael J. Casey, CoinDesk'in baş içerik sorumlusudur. Casey, daha önce, dijital içerik için kaynak verileri geliştirmek üzere kurucu ortağı olduğu Streambed Media'nın CEO'suydu. Ayrıca MIT Media Labs'a ait Digital Currency Initiative'de kıdemli danışman ve MIT Sloan School of Management'ta kıdemli öğretim görevlisiydi. Casey MIT'ye katılmadan önce, küresel ekonomik meseleleri kapsayan kıdemli bir köşe yazarı olduğu The Wall Street Journal'da 18 yıl geçirdi. Casey, Paul Vigna ile birlikte yazdığı "The Age of Cryptocurrency: How Bitcoin and Digital Money Are Challenge the Global Economic Order" ve "The Truth Machine: The Blockchain and the Future of Everything" de dahil olmak üzere beş kitap yazmıştır. Casey, CoinDesk'e tam zamanlı olarak katıldıktan sonra çeşitli ücretli danışmanlık pozisyonlarından istifa etti. MIT Media Lab's Digital Currency Initiative ve The Deep Trust Alliance dahil olmak üzere kar amacı gütmeyen kuruluşlara danışman olarak ücretsiz görevlerde bulunuyor. Streambed Media'nın hissedarı ve icracı olmayan başkanıdır. Casey, Bitcoin sahibidir.

Twitter'da Takip Et:

@mikejcasey

İç karartıcı beklentiler, kitlesel işler çıkarmalar ve tekel karşıtı davalar “Büyük Teknoloji Şirketleri’nin” yaldızının dökülmesine neden oldu. Ancak bunlar Web2 dünyasının sonunun geldiğini göstermez. Web3’ün büyümesi için yapay zekâ ve merkeziyetsizlik gibi konularda çözümler bulunmalı.


Yaklaşık 20 yıldır hayatımızı domine eden ve şekillendiren Büyük Teknoloji Şirketleri sonunda zayıflamaya başlamış görünüyorlar. 


Crunchbase’e göre 2023’ün sadece ilk üç haftasında ABD’deki teknoloji şirketlerinden 46.000 kişi işten çıkarıldı. 2022 yılında bu sayı 107.000 kişiye ulaşmıştı. Geçen günlerde Microsoft bir yandan Azure bulut hizmetlerine olan ilgiye dair kötümser bir öngörüde bulunurken diğer yandan işten çıkarmalar gerçekleştiriyordu. Tüm bunlar olurken ABD Adalet Bakanlığı reklam alanındaki tekeli kırmak için Google’a dava açmaya hazırlanıyordu. Bu kaosun üzerine bir de Elon Musk’ın devralmasından sonra Twittter’da yaşananları ve Meta’nın 2022’de gelirlerinin azalmasıyla birlikte hisse performansının durumunu ekleyin. Kısacası Web2 dünyasında büyük bir çalkantı söz konusu. 


Bu noktada soru şu: Bu durum zaman zaman yaşanan bir döngüsel süreç mi yoksa Web2 dünyasının devlerinin sonunun geldiğini gösteren bir kırılım mı? Eğer ikinci senaryo gerçekleşiyorsa bizleri nasıl bir gelecek bekliyor?


Merkezi platformların hayatımızdaki etkisinin çok daha azaldığı, kişilerin ve şirketlerin verileri ve içerikleri üzerinde çok daha fazla kontrol sağladıkları Web3 temelli bir ekonomi hayal edenler bu gelişmeleri Büyük Teknoloji Şirketleri’nin gücünün azaldığı bir döneme işaret etmesini umut edebilirler. Ancak şu da olabilir: Bu dönem geçtiğinde eskiye aynen geri dönebiliriz ya da yapay zekâ (AI) ve metaverse gibi yeni teknolojilerin de dominant, merkeziyetçi şirketlerin elinde şekillendiği bir gelecek oluşabilir.


Dönemsel durum mu büyük bir kırılım mı?

Gelişmelerin dönemsel olma senaryosu anlaşılabilir: 2022 öncesi, paranın bol olduğu dönemde Web2 devleri AI ve sanal gerçeklik gibi ana teknolojilere çok büyük miktarlarda yatırım yaptılar. Bu şirketlerin müşterileri bugünkü ekonomik koşullar nedeniyle şirketlerin çevrimiçi reklam ve veri depolama gibi nakit ineği pozisyonundaki ürünlerine daha az para harcadıkları için teknoloji devleri yeni ürünler ve teklifler ortaya koymaya çabalıyorlar. 


Bu açıdan bakıldığında yaşanan işten çıkarmalar bu şirketler için bir yeniden yapılanma egzersizi. Teknoloji devleri bu sayede finansal olarak daha sağlıklı hale gelecekler ve yeni nesil teknolojilere daha fazla yatırım yapabilecekler.


Ancak dikkate değer bir diğer tesadüf de teknoloji devlerinin finansal zayıflıklarının bu şirketlere olan güvenin de azaldığı bir döneme denk gelmiş olması. Günün sonunda politika yapıcıları halkın fikrine bakar ve bu nedenle Büyük Teknoloji Şirketleri’nin en zayıf karnı Washington D.C’dir.


Nisan ayında yayımlanan Edelman Güven Barometresi çalışmasına göre teknoloji sektörlerine olan güven diğer sektörlere kıyasla daha yüksek. Ancak verilerden görülüyor ki bu güven ABD’de tüm zamanların en alt seviyesine inmiş ve ABD’de teknoloji sektörlerine yönelik düzenleme ve kanun engellerinin çıkması hiç de alışılmamış bir durum değil. 


Bu tür engellerin hayata geçmesi, özellikle son dönemdeki olumsuz haberler dikkate alındığında hiç de hayal değil. İnsanlar Twitter’ın hakaret söylemi, moderasyonu, botlar, yanlış bilgilendirme gibi uygulamalarındaki yanlışlar ve Elon Musk ile birlikte itibarının geldiği nokta konusunda yeterince bilgilendiler. Ayrıca Meta’nın insanların verilerini istismar ettiğine dair delillere dayanan açıklamalar ABD Kongresi’nde az görülür bir ittifak sağlıyor.


Güven erozyonu, önce Avrupa’da ardından ABD’de teknoloji şirketlerine karşı düzenlemelerin arttığı bir dönemle çakıştı. Geçen günlerde Google’a karşı açılan dava bu dev şirketin çekirdek iş modelini tehdit edici boyutta olabilir.  


Google’ın “reklam teknolojileri sektöründeki adil rekabeti baltaladığı” iddialarını içeren bu tekel karşıtlığı davası milyarlarca insanın verilerini paraya çevirmeye odaklı bu şirketlerin ana mekanizmalarının sekteye uğratılmasına neden olabilir. “Gözetim kapitalizmine” dair yapılan onca eleştiriye karşın sistem devam etti, hatta daha da derinleşti çünkü bu yapı hissedarlara para kazandırıyordu. Bu para çarkı kırılırsa Web2 sektörü kendi kendini sorgular noktaya gelir. 


Kıvılcım mı yangın mı?

Eğer tüm bu gelişmeler Web2 dünyasının sonunu gösteriyorsa önümüzde nasıl bir dönem var?


Yani tanımsal olarak bakarsak gelecek Web3’te. Ancak bu Web2 yerine yeni bir kelime koymaktan öteye gitmeli. Sistemin kontrolü kimde olacak, asıl soru bu.


Burada ortaya atılan fikir kontrolü hep birlikte sağlayacağımız çünkü internet ekonomisini cazip kılan verileri ve içerikleri hep birlikte üretiyoruz. Blok zincir, NFT veya başka bir şekilde olsun bu tür bir sistemi yürekten destekliyorum. Ancak böylesi bir ütopyanın oluşacağı da garanti değil.


Aslına bakarsanız tüm paydaşlar adil bir merkeziyetsizlik çerçevesi için çaba göstermediği sürece platformuz Web3 dünyasının veri devi şirketlerce kontrol edilmesi de söz konusu olabilir. Hatta bunlar Web2’deki şirketler de olabilirler.


Örneğin dijital ekonominin geleceğindeki önemi ChatGPT ile bir kez daha görülen AI konusunu ele alalım. Aralık ayındaki bir yazımda da belirttiğim gibi birçok kişi bu teknolojinin bildiğimiz anlamdaki arama işini ortadan kaldıracağına inanıyor. ChatGPT dünyasında bir arama motoruna soru sorup ilgilendiğimiz konuda bir dizi web sitesi bağlantısı almayacağız. AI sohbet robotuna istediğimizi soracağız ve yanıtları sesli veya metinsel biçimde anında alacağız. Yani Google’a gerek kalmayacak, öyle değil mi?


Evet, belki de artık Google araması yapmayacağız ama ya Google AI ne olacak? Google’ın çatı şirketi Alphabet, AI sistemleri geliştirmek için muazzam yatırımlar yapıyor. Şirketin CEO’su Sundar Pichai 12.000 kişiyi işten çıkardığı hafta bu konunun önemine değinmeden geçmedi. 


Belki de bu savaştan muzaffer çıkan Google değil, Elon Musk ile OpenAI’ı finanse eden Microsoft olur. Seattle merkezli teknoloji şirketi ChatGPT teknolojisini geliştiren şirkete 10 milyar dolar yatırım yaptı. Daha önce de 3 milyar dolar vermişti. 


Ya da belki bu şirketler başarısız olur ve işin sonunda NFT’ler ve merkeziyetsiz finans gibi alanlarda önde gelen platform olan Ethereum gibi merkeziyetsiz yapılar hâkim duruma gelir. Peki bu istediğimiz bir şey midir?


CoinDesk’in I.D.E.A.S. konferansında konuşan Osmosis Labs kurucu ortağı Sunny Aggrawal Ethereum’un tüm yazılım ve yeni fikir geliştiricilerinin kendi standartlarına ve kurallarına uymasını isteyen bir “imparatorluk” olarak nitelemişti. Aggrawal’a göre Osmosis’in de üzerinde çalıştığı Cosmos protokolü gibi yapılar ile birbirlerine bağlanan bağımsız uygulama spesifik zincirlerin oluşturduğu bir dünya gerçek anlamda demokratik ve açık bir internet ortamı sağlayabilir. 


Burada çözüm Cosmos’un birlikte çalışma vizyonu, veya Polkadot’un kurucusu Gavin Woods’un yaklaşımı ya da girişimci Mark McCourt’un interneti düzeltmeye yönelik Project Liberty inisiyatifinin temelinde yer alan Merkeziyetsiz Sosyal Ağ protokolü (DSNP) yapılarında olabilir. Ancak şu bir gerçek ki internetin geleceğinin nasıl şekilleneceğine karar vermek bizim elimizde. 


Eğer merkeziyetsiz bir internet istiyorsak ve hayatlarımızın AI ve veri madenciliği yaklaşımlarıyla ve merkezi kontrol edilen özel ve halka açık şirketlerce kontrol edilmesine karşı çıkıyorsak birlikte hareket etmeli ve ısrarcı olmalıyız. Kanunlara, standart yapılarına ve çoklu paydaşları içeren yönetişim sistemlerine ihtiyacımız var. Zira kaybedecek çok şeyimiz olduğu da bir gerçek. 



Günün Gelişmeleri İçin E-Bültenimize Abone Olun

E-Bültenimize abone olarak onaylamış ve CoinDesk Türkiye ürün ve hizmetleri için iletişim kurulmasına izin vermiş olursunuz.


YASAL UYARI

Bu sitede yer alan yatırım bilgisi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, yetkili kuruluşlar tarafından kişilerin risk ve getiri tercihlerini dikkate alarak, kişiye özel olarak sunulmaktadır. Bu sitede veya e-bültenlerimiz kapsamındaki sözel, yazılı ve grafiksel dahil olmak üzere tüm bilgi ve analizler; herhangi bir karara dayanak oluşturması noktasında herhangi bir teminat, garanti oluşturmamakta ve yalnızca bilgi edinilmesi amacıyla paylaşılmaktadır. Coindesk Türkiye hiçbir şekil ve surette ön onay, ihbar ve ihtara gerek olmaksızın söz konusu bilgileri değiştirebilir veyahut silebilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanarak yatırım kararı vermeniz beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. Bu sitedeki yorumlardan, eksik bilgi ve/veya güncel olmama gibi konularda ortaya çıkabilecek zararlardan Coindesk Türkiye ve çalışanlarının herhangi bir sorumluluğu bulunmamaktadır.

Michael J. Casey, CoinDesk'in baş içerik sorumlusudur. Casey, daha önce, dijital içerik için kaynak verileri geliştirmek üzere kurucu ortağı olduğu Streambed Media'nın CEO'suydu. Ayrıca MIT Media Labs'a ait Digital Currency Initiative'de kıdemli danışman ve MIT Sloan School of Management'ta kıdemli öğretim görevlisiydi. Casey MIT'ye katılmadan önce, küresel ekonomik meseleleri kapsayan kıdemli bir köşe yazarı olduğu The Wall Street Journal'da 18 yıl geçirdi. Casey, Paul Vigna ile birlikte yazdığı "The Age of Cryptocurrency: How Bitcoin and Digital Money Are Challenge the Global Economic Order" ve "The Truth Machine: The Blockchain and the Future of Everything" de dahil olmak üzere beş kitap yazmıştır. Casey, CoinDesk'e tam zamanlı olarak katıldıktan sonra çeşitli ücretli danışmanlık pozisyonlarından istifa etti. MIT Media Lab's Digital Currency Initiative ve The Deep Trust Alliance dahil olmak üzere kar amacı gütmeyen kuruluşlara danışman olarak ücretsiz görevlerde bulunuyor. Streambed Media'nın hissedarı ve icracı olmayan başkanıdır. Casey, Bitcoin sahibidir.

Twitter'da Takip Et:

@mikejcasey

Michael J. Casey, CoinDesk'in baş içerik sorumlusudur. Casey, daha önce, dijital içerik için kaynak verileri geliştirmek üzere kurucu ortağı olduğu Streambed Media'nın CEO'suydu. Ayrıca MIT Media Labs'a ait Digital Currency Initiative'de kıdemli danışman ve MIT Sloan School of Management'ta kıdemli öğretim görevlisiydi. Casey MIT'ye katılmadan önce, küresel ekonomik meseleleri kapsayan kıdemli bir köşe yazarı olduğu The Wall Street Journal'da 18 yıl geçirdi. Casey, Paul Vigna ile birlikte yazdığı "The Age of Cryptocurrency: How Bitcoin and Digital Money Are Challenge the Global Economic Order" ve "The Truth Machine: The Blockchain and the Future of Everything" de dahil olmak üzere beş kitap yazmıştır. Casey, CoinDesk'e tam zamanlı olarak katıldıktan sonra çeşitli ücretli danışmanlık pozisyonlarından istifa etti. MIT Media Lab's Digital Currency Initiative ve The Deep Trust Alliance dahil olmak üzere kar amacı gütmeyen kuruluşlara danışman olarak ücretsiz görevlerde bulunuyor. Streambed Media'nın hissedarı ve icracı olmayan başkanıdır. Casey, Bitcoin sahibidir.

Twitter'da Takip Et:

@mikejcasey

Fiyatları İncele

Kripto Varlık

Sosyal Meyda Trendi

Trendleri İncele

Trend Haberler

1
Güne Bakış: Tokenize Edilmiş Hazine Bonoları 1 Milyar Dolar Sınırını Aştı

28 Mart 2024 17:26

Kripto Varlık

Sosyal Meyda Trendi

Trendleri İncele

Kategoriler

Yazarlar

Piyasalar

Şirketler

E-Bülten

Politika

Teknoloji

Kripto Paralar

Hakkında

Hakkında

Kişisel Verileri Koruma Kanunu

Künye

Çerez Politikası

Reklam Verin

KVKK Başvuru Formu

İletişim

Kişisel Verileri Saklama ve İmha Politikası


Yasal Uyarı: Bu sitede yer alan yatırım bilgisi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, yetkili kuruluşlar tarafından kişilerin risk ve getiri tercihlerini dikkate alarak, kişiye özel olarak sunulmaktadır. Bu sitede veya e-bültenlerimiz kapsamındaki sözel, yazılı ve grafiksel dahil olmak üzere tüm bilgi ve analizler; herhangi bir karara dayanak oluşturması noktasında herhangi bir teminat, garanti oluşturmamakta ve yalnızca bilgi edinilmesi amacıyla paylaşılmaktadır. Coindesk Türkiye hiçbir şekil ve surette ön onay, ihbar ve ihtara gerek olmaksızın söz konusu bilgileri değiştirebilir veyahut silebilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanarak yatırım kararı vermeniz beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. Bu sitedeki yorumlardan, eksik bilgi ve/veya güncel olmama gibi konularda ortaya çıkabilecek zararlardan Coindesk Türkiye ve çalışanlarının herhangi bir sorumluluğu bulunmamaktadır.

@2022 CoinDesk