Elon Musk tarafından kurulan yapay zekâ (AI) girişimi OpenAI’ın en son hayata geçirdiği ChatGPT, son dönemde hiçbir yazılımın yapamadığı kadar dikkat ve ilgi çekiyor.

Muazzam bir veri havuzu üzerinden eğitilen ve sorularınıza cevap veren bu sohbet robotu bir haftadan daha az bir zaman dilimi içerisinde bir milyondan fazla kullanıcı sayısına ulaştı. Sisteme sorulan yanıtlara verilen anlamlı cevapları gösteren sayısız Twitter postu atıldı. Ekonomist Tyler Cowen, ChatGPT’a, ekonomist Thomas Schelling’in uluslararası ilişkilerde ekonominin rolüne dair teorisi üzerine bir şiir bile yazdırdı. 

ChatGPT henüz mükemmel olmaktan oldukça uzak. Bazen olguları doğru vermekte başarısız olabiliyor. Bloomberg’den Joe Weisenthal, sistemden, kendisine dair bir ölüm ve anma mesajı yazmasını istediğinde sonuç pek parlak olmamış. The Atlantic’den köşe yazarı Ian Bogost, sohbet robotunun insan dilinin gerçek karmaşıklığını anlamak tan uzak olduğunu belirtiyor ve sistemin ortaya koyduğu yanıtların “sığ olduğunu derinlik ve içgörüden uzak kaldığını” vurguluyor. 

Ancak Bogost’un patronu, Atlantic CEO’su Nicholas Thompson, bu eksikliklerin bu teknolojinin arama işinde yıkıcı etkiler ortaya koymasına engel olamayacağını düşünüyor.

Thompson, yayınladığı ve heyecanını gizlemediği videosunda birçok insanın dünyada olan bitene dair genel sorularına cevap verebileceğini ve böylelikle Alphabet’in Google algoritmasını geçebileceğini belirtiyor. İnsanlar bir konuyu Google’da aratıp bir dizi reklam odaklı sonucun oluşmasını beklemek yerine sohbet robotuna soru sorup anında yanıt alabilirler.

Web2’yi alaşağı etmek

Bu fikrin ne kadar dönüştürücü olduğunu inkâr etmek zor. 

Web sitelerinin alınan trafiğe göre oluşan hiyerarşisine dayanan Web2 ekonomisi arama sitemi üzerine kurulmuş durumda.

Dijital medya işinde olan bizler on yıllardır bu sistemin kölesi haline geldik. Yayınladığımız her yazıda SEO (arama motoru optimizasyonu) gereksinimlerini sağlamaya çalıştık ve Google algoritmasını takip etmekten yorulduk.

Konu sadece medya şirketleriyle sınırlı değil. Markalar, devletler, sivil topluk örgütleri, blogger’lar hemen hemen herkes Google’ın arama algoritması etrafında şekillenen ve git gide dikkat seviyesi düşen insanların sınırlı ilgisinden bir pay almak için yarışıyor. Bu yapı Web2 dünyasının iş modelinin ana merkezini oluşturuyor: “Sayfa görüntüleme” ya da “tekil izleyici” gibi kriterlere bakarak size para veren programatik reklamverenlere kullanıcı verilerini satmak… 

Bunların tamamen ortadan kalkması ihtimali söz konusu.

Web3’ün önündeki fırsat: Tüm bunlar kripto için ne anlam ifade ediyor?

Bu gelişmeler dijital ekonomiyi merkeziyetsiz Web3 dünyasına çekmek; NFT’ler, stabil para ödeme sistemleri ve metaverse projeleri üzerinden bir ekonomi oluşturmak için bir fırsat tanıyor.

NFT’lere ve açık metaverselere destek verenler bu projelere büyük kitleleri çekmek ve uzun süredir hâkim durumda olan internet platformlarının tahakkümünü kırmak konusunda uzun süredir kafa yoruyorlar. Burada çözüm oyun sistemlerinde dijital koleksiyon ürünleri midir? Tüketiciye yönelik markaların tüketiciler ve hayranlar ile sahiplik ilişkisi üzerinden ve NFT temelli stratejilerle doğrudan etkileşime geçmek midir? Yuga Labs’in Bored Ape Yacht Club’ı gibi projeler ile ortak değer ve fikri mülkiyet oluşturma temelli yeni modeller midir?

Bu yaklaşımlar Web3 temelli fikirlerin kendilerine has çekicilikleri ile fırsat oluşturabileceğini kabul ediyor. Ancak sorun şu ki insanoğlu Web2 dünyasının oluşturdukları topluluklara bağımlı ya da buralarda takılıyor. Herkes Facebook’a girmeye devam ediyor çünkü herkes Facebook’a giriyor. 

OpenAI ile açılan fırsat penceresi Web3’e dair geleceğimizi sadece Web3’ün kendi cazibesi üzerine kurmak zorunda olmadığımızı söylüyor. Web2 dünyasını yıkacak ve tüm dünyayı yeni bir alternatif arayışına sokacak bu gelişme son derece değerli.

Web2 reklam modeli değişecekse markalar ve medya şirketleri müşterilerine nasıl erişecekler ve gelir elde edecekler? Burada yanıt NFT’lerde olabilir.

Aramaya olan bağımlılığın sona ermesi ile Nike, Starbucks, Anheuser-Busch, Time ve diğer birçok markanın kendilerine sadık hayran kitlesi oluşturmak için hayata geçirdikleri NFT projeleri bir anda sevimli fikirler olmaktan çıkıp bu ilişkilerin ticarileştirildiği bir modele evrilebilirler.

Bu senaryoda iş modeli Web2 mantığına dayanan birçok şirket ciddi meydan okumalarla yüzülememek zorunda kalır. Ayrıca ChatGPT gibi AI sistemlerinin manipüle edilebileceğine ve insanlığa Web2 dünyasının izleme kapitalizminden daha fazla zarar verebileceğine dair dikkate alınması gereken iddialar da söz konusu. 

Her şeye rağmen Silikon Vadisi’nin bizi kontrol edemeyeceği fikri cazip geliyor.