Perşembe günü duyulan haberlere göre milyarlarca dolarlık FTX- Alameda yolsuzluğunun arkasındaki kişi olan Sam Bankman-Fried aralarında finansal yolsuzluk ve kumpas kurmanın da olduğu bir dizi suçlamayı kabul etmeyecek. Komplo teorilerine dayanan bazı görüşlere göre Bankman-Fried yüksek mevkilerdeki dostlarından yardım alarak bu süreçten çıkmayı planlıyor.

Masumiyet iddiası stratejik bir hamle olabilir. Bankman-Fried daha kendi lehine şartlar içeren bir uzlaşma elde etmek için stratejik davranıyor olabilir. Belki de kendine güvenli biçimde hareket ederek kamuda ve yatırımcılarda etki oluşturabileceğini ve hatta jüriyi masum olduğuna dair ikna etmekte işine yarayacağını düşünüyor.

Ancak en az bunlar kadar makul bir diğer açıklama da şu: Bankman-Fried ve destekçileri bu davada gerçekten masum olduklarına dair bir illüzyona inanıyorlar. Tüm bunlara karşın süreç mahkemeye giderse suçsuz bulunma ihtimali oldukça düşük. 

Aslına bakarsanız Bankman-Fried mahkemeye giderse alacağı ceza, uzlaşmayla kabul edeceğinden daha uzun olabilir. Hatta mahkemeye gitmeyi bu kadar istemesinin arkasında kendisine bir uzlaşma sunulmaması veya sunulan uzlaşmanın oldukça kötü şartlarda olması da yatıyor olabilir. Sonuçta aleyhinde o kadar güçlü bir dava var ki.

Belki de en önemli nokta şu ki mahkemeye gidildiğinde Bankman-Fried’in tüm yaptıkları gözler önüne serilecek, bütün sırlar açığa çıkacak. Ön soruşturma ve mahkeme süreçlerinde sadece Bankman-Fried hakkında değil FTX ve Alameda’daki diğer etkili kişiler hakkında da birçok şey öğreneceğiz. Muhtemeldir ki bunlar arasında şu ana dek su yüzüne çıkmamış isimler de yer alacak. 

Kısacası Bankman-Fried’in suçlamaları kabul etmemesi elit bir komplo teorisinin veya bir stratejinin sonucu değil. Kendisinin ve ailesinin gerçeklikten kopuk bakış açılarının bir sonucu.

Merak etmeyin. Büyük ihtimalle cezasını çekecek

Bankman-Fried’in mahkemeye çıktığı takdirde masum bulunmayacağına dair birçok neden söz konusu. Birini söylememiz gerekirse: FTX ve Alameda yöneticileri Caroline Ellison ve Gary Wang savcılarla işbirliği içerisindeler ve Ellison, yapılan yolsuzluğu Bankman-Fried’in yönlendirmesiyle gerçekleştirdiklerini itiraf etti bile. Ayrıca FTX’in müşterilerinin parasının yol olduğuna dair açık ve net bir gerçeklik var. Bu para bir yerlere gitmiş olmalı ve o dönemde ipler Bankman-Fried’in elindeydi. 

Bankman-Fried’in bu kadar açık delile rağmen mahkemede savaşmayı tercih etmesi gizli güçler ve etkili destekçiler konusunda bazı komplo teorilerine zemin hazırlıyor. Bankman-Fried’in yüklü miktarda politik bağışlar yapmış olması da yüksek mevkilerdeki gizli destekçilerinin bu işten sıyrılması için baskı yapmalarına dair spekülasyonları doğuruyor. 

Pollyannacılık yapmak istemem ama ABD’deki hukuk sisteminde işler böyle yürümüyor. Elbette ki yolsuzluk ve etki etme gibi riskler her zaman var ama bunlar genelde sistemik seviyede gerçekleşiyor. Bu süreci geçip mahkemeye çıktığınızda artık kimse bir şey yapamaz. Bir tek Başkan sizi affedebilir.

Her ne kadar kripto dünyasındaki bazı işiler Bankman-Fried’i Washington’da bazı mihrakları hareketlendirebilecek kadar etkili bir şahıs olarak görüyor olsalar da büyük resme bakıldığında Sam Bankman-Fried bu olaylara sonradan dahil olan küçük bir balık. Örneğin kendisini Enron CEO’su Kenneth Lay ile kıyaslayın. Lay, George W. Bush ve diğer güçlü siyasi figürlerle çok yakın ilişkiler içerisinde olmasına rağmen 2006’daki davada suçlu bulundu. O dönemde en iyi dostlarından biri olan Bush hâlâ başkanlık koltuğunda oturuyordu. 

Benzer biçimde Theranos CEO’su Elizabeth Holmes neredeyse on yıl boyunca bu gezegen üzerindeki en güçlü bazı kişilerle yakın ilişkiler geliştirdi. ABD’nin en etkin politik isimlerinden biri olan Henry Kissinger yönetim kurulu üyesiydi. Holmes’ün Kissinger ile olan ilişkisini, Bankman-Fried’in SEC Başkanı Gary Gensler ile olduğu iddia edilen yakınlığıyla kıyaslamak bile abuk olur. Kissenger bile Holmes’ün hapse girmesine engel olamadı. 

Amerika’nın yüksek profilli haydutları ve yolsuzluk yapanları hapse tıkma konusunda isteksiz kaldığı vakalar da oldu. Örneğin Obama Yönetimi büyük finansal kriz döneminde birçok dosyayı göz ardı etti. Eski New Jersey senatörü, Demokrat John Corzine Bankman-Fried’inkiyle aynı suçlamaya yani müşteri paralarını çalma suçlamasına karşın sadece CFTC’ye ceza ödemekle kurtuldu.

Elit bir hayalcilik

Peki Bankman-Fried etkili dostlarına güvenmiyorsa neden davaya gitmek istiyor? Cevap basit aslında: Kendisi ve muhtemelen ailesi masum olduğuna dair bir hayale kapılmış durumdalar. 

Bu durum, Bankman-Fried’in FTX’in çökmesinden hemen önce gerçekleştirdiği bir dizi röportaj ve konuşma sırasında da görüldü. Bankman-Fried avukatlarının tavsiyelerini dahi dinlemeyip çıkıp konuştu ve hem çöküş öncesinde hem de sırasında düşünce dünyasını açık eden bazı açıklamalar yaptı. Bir suça karışmadığına inandığını defalarca dile getirdi.

Dosyanın detaylarını inceleyen biri için bu iddialar son derece absürt gelecektir ve Bankman-Fried suça delil teşkil eden uygulamalara dair sorulara çoğu zaman kaçamak cevap verdi. Ancak Bankman-Fried’in masum olduğuna dair iddiasının bir stratejik hamle olduğunu söylemek de çok gerçekçi olmayacak.

Aksine ben şuna inanıyorum: Bankman-Fried derin bir fantezi, reddediş ve bilinç bataklığına saplanmış durumda. Bunun arkasında genel kabul gören etik yaklaşımının dışında kendi iyilik ve dürüstlük felsefeleriyle çocuklarını yetiştiren ebeveynlerinin yattığına inanıyorum. 

Diğer bir deyişle, Sam Bankman-Fried kendini Allah vergisi zekâsı ve yetenekleri olan iyi bir insan olarak görüyor. Şu anda bu inancının gerçeklikle çakışmasını izliyoruz. 

Bunun ilk sinyallerini Bahamalar’daki mahkeme oturumu sırasında ailesinin çocuklarının yaptıklarına inanmasında gördük. Sam’in annesi Barbara Fried mahkeme salonunda oğlunun yüzüne okunan suçlamalara karşı gülüyordu. 

Bankman-Fried yolsuzluklarını yaparken çiğnediği kuralların aslında iyi ve hayırlı bir amaca hizmet eden bir aksiyon olduğuna inanıyordu. Bunu da efektif alturizm olarak adlandırılan bir felsefi yaklaşımla destekliyordu.

Aslına bakarsanız kimse kendisini kötü görmez. Özellikle de hayatlarını erdem ve ayrıcalık üzerine kurgulayanlar. 

Sam Bankman-Fried’in de gerçekliği yeniden fark edeceği bir süreci izleyeceğiz. Ve bu farkındalık adalet sistemiyle sağlanacak.