Yazarlar

Piyasalar

Şirketler

Teknoloji

Öğren

Politika

DeFi

TV&Video

Podcast

Etkinlikler

Sponsorlu İçerik

Consensus Magazine

E-Bülten

Yazarlar

Bitcoin’de Yüksek Komisyon Ücretleri Diye Bir Durum Söz Konusu Değil

Bitcoin’in BRC-20 tartışması 2015-2017 dönemindeki blok boyutu savaşlarına benziyor. Ancak bu savaşı verenler saf değiştirmiş görünüyor.

12 Mayıs 2023 20:07

Güncellenme: 13 Mayıs 2023 14:24

Nic Carter

Yazar

Bitcoin dünyasında 2015-2017 arasında cereyan eden blok boyutu savaşlarına şahit olanlar bu hafta alevlene ve Bitcoin’cilerin yüksek ücretlerden şikâyet ettikleri tartışmayı tanıdık bulabilirler. Neden derseniz biraz tarihi hatırlatmakta fayda olacak. 


O dönemlerde “küçük blokçular” olarak adlandırılan ve Bitcoin’in olduğu gibi kalması gerektiğini savunan fraksiyon merkeziyetsizliği sağlamak anlamında özellikle işlemlerin yoğunlaştığı anlarda bir komisyon ücreti ödemenin gerekli olduğunu iddia ediyorlardı. Büyük blokçular yani ana yapıdan kopup BCH ve BSV etrafında toplanan fraksiyon ise bu ücretleri olabildiğince aşağı çekmek gerektiğini savunuyorlardı.


Büyük blok (ve düşük ücret) savunucusu Roger Ver beş yıl önce Bitcoin çekirdek geliştiricilerinin blok boyutunun aynı kalması ve ücretlerin artırılması ısrarı nedeniyle “bebeklerin öldüğü” şeklinde meşhur bir açıklama yapmıştı. Büyük blok savunucularının temel argümanlarından biri daha fazla işlem gerçekleştirebilmek için daha büyük bir blok boyutuna gereksinim olduğuydu. Teoride bu yaklaşım ücretleri de düşürecek ve blok zincirinin küçük ölçekli küresel ödemelerin de yapılabilmesi açısından ölçeklendirilmesine imkân verecekti.


Buna karşın küçük blokçular mevcut durumda kalmanın önemine vurgu yaparak blok zincirini olabildiğince kompakt tutmak gerektiğini ve böylelikle sistemin merkeziyetsizliğin ve sansüre karşı direncinin korunabileceğini savunuyorlardı. Bu kitleye göre blok zinciri büyüdükçe işin içine endüstriyel node işleticileri dahil olacak ve bunlar da devletler veya büyük şirketler tarafından kontrol edilebilecekti. Ölçeklendirme savaşlarında Bitcoin’ciler basit çözüme gidip blok boyutunu artırmak ve ücretleri düşürmek yerine daha katmanlı bir felsefe benimsediler. 


Aslında bütün ödeme sitemleri mutabakatı geriye bırakarak ölçeklendirilir. Basit bir atıştırmalık satın almak için havale yapmazsınız. Visa ve benzeri bir sistem (kredi kartı, banka kartı vb) kullanırsınız ve bu sistemler mutabakatların işlemden sonra yapıldığı ve bankalar ile satıcılar arasında uzlaşma sağlandığı yapılardan oluşurlar. Genelde havale ve EFT gibi işlemler daha önemli ve yüksek hacimli uygulamalarda kullanılır.


Aslına bakarsanbız bendeniz de küçük blokçuların felsefesine yakın hissediyorum. Bu nedenle Bitcoin Cash’i değil Bitcoin’i destekledim ve bu nedenle EOS veya Solana gibi blok zincirlerinin yaklaşımlarına şüpheyle bakıyorum. Daha küçük blok boyutlarını kabullenmek blok zincirinin yoğunlaştığı zamanlarda oluşacak yüksek ücretleri de sineye çekmeyi gerektirir. Genelde büyük blokçular blok zincirinin yoğun olduğu dönemleri kendi argümanlarını desteklemek için kullanırlar. Bu sonuç gerçek karşısında diğer fraksiyondakiler dişlerini sıkıp felsefi bazı argümanlar üretmek ve merkeziyetsizlik savunması yapmak durumunda kaırlar. Blok boyutu tartışması dönemindeki en etkili isimlerden biri olan Gregory Maxwell, 2017 yılında Bitcoin ücretlerinin ödülleri geçtiği ilk anda “şampanyaları açılım” yorumunda bulunmuştu. 


Bugün 2023’te sanki 2017’deymişiz gibi. Tek fark birçok koyu Bitcoin’cinin saf değiştirmiş ve artık bir zamanlar karşısında durdukları “ücretler düşük olmalı” perspektifini destekler hale gelmiş olması. 


Burada günah keçisi olarak Taproot güncellemesi ile blok zinciri üzerinde yeni bir tasarım alanı açılmış olması gösteriliyor. Ordinaller gündemde bayağı bir yer etmiş olsa da BRC-20 standardının oluşturulması ve “egzotik” bir dağıtım yönteminin kapasının açılmış olması gündemi resmen sarstı. BRC-20’ler “proof of burned fee” mekaniği ile çalışan yani eni bir token oluşturmak için işlem ücretinden feragat etmeyi gerektiren bir kurgu içeriyor. Bu yaklaşım da ücretleri kısa vadede göz yaşartıcı bir seviyeye taşıdı ve tüm konvansiyonel kullanımların üzerine çıkardı. Bazı Bitcoin’ciler bu hizmetti kullanmayı “hizmeti duraklatma saldırısı” ve hatta El Salvador’un Bitcoin misyonuna bir saldırı gibi yorumladılar. 


İyi haber şu ki ücretlerdeki bu sıçrama kalıcı olmayacak. Geçmişe bakıldığında şu andaki BRC-20 mintleme çılgınlığının göreceli olarak hızlı azaldığı bile söylenebilir. Bu durum bana Ethereum üzerindeki Otherside mintleme olayını hatırlattı. Ancak şu da bir gerçek ki Ordinaller ve Inskripsiyonlar Bitcoin dünyasında uzun zamandır ertelenen bir talebin patlamasına neden oldu ve bizi yeni ve yapısal olarak yüksek ücret rejiminin hâkim olduğu bir dünyaya taşıdı. 


Bunun iyi bir şey olduğunu düşünüyorum zira Bitcoin dünyası 2021 yazından 2023’ün başına dek yaprak kımıldamayan bir haldeydi. Madencilere bir şekilde ödeme yapılması gerekli ve madenciler yeterince değer elde edemedikçe bu ödemenin kaynağı ücretlerden sağlanıyor. Şahsen ben de madencilerin yeterince gelir elde edememesinin ciddi bir sorun olduğunu düşünüyorum ve birçok Bitcoin’ci de bunun protokol açısından uzun vadede bir risk olduğuna inanıyor. Bu nedenle Ordinallerin ve İnskripsiyonların Bitcoin dünyasından yeni bir talep türünü tetiklemesinden heyecan duyuyorum. Aksi durumda görmezden gelinecek bir noktanın bu tür bir yaratıcı amaç için kullanılması Bitcoin’in blok ödüllerinin sürdürülebilir kılınması açısından değerlidir. 


Yüksek ücretlerin Bitcoin’in temel katmanında işlem yapan bireyleri, özellikle de El Salvador ve Afrika gibi coğrafyalardaki kişileri zora soktuğu tespitine sıcak baksam da Bitcoin’in herkes için düşük ücretler vaat etme zorunluluğu olduğunu da düşünmüyorum. Bitcoin’ciler, blok boyutuna bir sınırlama koyarak validasyonu ucuz hale getirme yönünde bir karar verdiler. Mekanik anlamda bu, talebin arttığı dönemlerde cüretlerin yükselmesi demektir. Bu Bitcoin’in tasarımından gelen, kaçınılmaz bir durumdur. 


Bazı kişiler bu durumu entelektüel bir çağrışımla Avusturya geleneğine bağlıyor olsalar da blok dünyasındaki ücretleri “çok yüksek” diyerek karakterize etmek doğru değil. Ücretler, piyasanın kendisi tarafından belirleniyor ve bunların çok yüksek olduğuna inanırsanız müdahalenin ve merkezi idarenin kapısını aralarsınız. Blok dünyasındaki ücretlerin “çok yüksek” olduğuna inandığınızda Bitcoin’in ne tür işlemler için kullanılabileceğine dair normatif bir bakış açısı oluşur ki bu da izin gerektirmeyen bir sistemin özüne aykırıdır.  


Bir emtianın piyasada oluşan fiyatına “yanlış” diyemezsiniz. Fiyatlar özünde piyasadaki aktörlerin algısının toplamından oluşur. Kimse petrol fiyatları 20 dolar olsun böylece fakir insanlar da yakıta erilebilsin demiyor. Bu tür söylemlerin popülist bir cazibesi olsa da oluşan bedeli birinin ödeyeceğini de unutmayalım. Bitcoin örneğine bakarsak ücretleri düşük tuttuğumuzda blok boyutu ve sübvansiyonlar anlamında bir bedel oluşur. Yani ücretlerin “çok yüksek” olduğunu iddia eden Bitcoin’ciler aslında bu ücretlerin düşürülmesi için gerekli sübvansiyonların node işletmecilerince karşılanmasını talep ederler. Bu da uzun vadede Bitcoin protokolünde enflasyon riskini doğurur. 


Bitcoin’e yeni oyuncuları çekememekten şikayet edenlerin bu ağın doğasını yeterince anlamadıklarını düşünüyorum. Temel katmanda gerçekleşen mutabakatlar aslında kıt bir kaynaktır ve ucuz kalması beklenmemelidir. Bunun yerine işlemin doğası ile mutabakat arayışının uygunluğuna bakılmalıdır. Bir kahve almak için arada güvenilir bir altyapı olmasına gerek yoktur ya da arkadaşınıza 5 dolar göndermek için bir temek katman işlemi yapmanız gerekmez.


Bitcoin’ciler ücretler üzerine bir münakaşa yapacaklarsa bunun Bitcoin evreninde L2’lerin gelişim hızı konusunda yapılması daha isabetli olur. Bu konuda hiçbir bahanemiz yok: verilere bakıldığında 2021’de ve 2017’de bazı noktalarda ücretlerin işlem başına 50 dolara kadar çıkabildiği görüldü. Bu kimseyi şaşırtmamalı. Ücretler Bitcoin dünyasındaki talebin bir göstergesidir. Yani yapmak istediğiniz işlem çok pahalı geliyorsa aslında bu işlem için temel katmanı kullanıp kullanmamayı bir kez daha düşünmeniz gerektiğini anlamalısınız. 


Akılları karıştıran bir diğer durum da eskiden küçük blokçu olan bazı kişilerin ve aralarında Giacomo Zucco ve Francis Pouliot gibi etkili isimlerin de bulunduğu bir grubun ücret baskısı konusundan şikâyet etmeleridir. Onların ortaya attığı yanıtlara göre iki tip Bitcoin kullanım şekli var: Ulvi kullanımlar ve kötücül kullanımlar. Ordinaller ve İnskripsiyonlar öncü bir grup tarafından kullanılıyor ve NFT üretip alım-satım yapmayı amaçlıyor.


Bitcoin dışında hiçbir şeyin sahipliğinin üretilmemesi gerektiğini savunan radikal köktenci Bitcoin’ciler için bu bile kötücül ve günahkâr bir kullanım biçimi. Bitcoin sadece parasal işlemler için kullanılmalı. Yani bu ağ, Kuzey Koreli bir kullanıcı tarafından Bitcoin işlemleri için kullanılabilirken bir sanatçının NFT üretmesi için kullanılamaz. Bu yaklaşımı kabul edilemez ve aşırı bulabilirsiniz ancak Bitcoin maksimalizmi yüksek eviyede reaktif, teknolojik açıdan gerilemeye yüz tutan ve entelektüel bir boyuttansa ideolojik saflığı önceleyen bir noktaya geliyor. 


2017’deki entelektüel duruşunu koruyan az sayıda küçük blokçu açısından ücretlere dair bu baskı kabul edilebilir. Lightning gibi L2 ağlarının daha yaygınlaşması açısından bu tür bir baskı olumlu olacaktır. Tüm emtialarda olduğu gibi yüksek fiyatların panzehiri yüksek fiyatlardır. Bir girişim sermayedarı olarak son dönemlerde bir araya geldiğim girişimcilerin özgün L2’ler tasarladıklarını ve alternatif tasarım alanlarına yöneldiklerini görüyorum. 


Lightning her derde deva olan bir şey değildir ve özellikle yüksek frekanslı ve düşük granüliteye sahip ödemeler için uygundur. Bunlar, tüm Bitcoin talebine karşılık veremezler. Parayı alıp vermenin birden fazla yolu vardır. Havale yapılabilir, ACH kullanılabilir, kredi ve banka kartlarından, fiziksel ödemelerden, kuyumcu üzerinden para göndermekten tutun daha birçok yaratıcı uygulamaya dek değişken bir skala söz konusudur. Bu yöntemler “alma ve “verme” ya da “gerçek zamanlı” veyahut “sonradan” mutabakatlı biçiminde de kategorize edilebilir. Her bir yaklaşımın kendine dair ödünleşimleri, hızları ve mutabakat koşulları bulunur. 


Tek bir ölçeklendirme ağının Bitcoin’cilerin karmaşık taleplerini karşılayabileceğine inanmak naif bir düşüncedir. Bitcoin’in uzun vadeli geleceğinde ölçeklenebilirlik önemlidir. Ancak buradaki temel fikir bir temel katman işlemi=bir ödeme modelinin dışına çıkmak ve daha ekonomik bir yaklaşımla bir temel katman işlemi = birçok ödeme modeline geçmektir. Ölçeklenmenin doğru yolu budur. Blok zinciri gibi her bir node işletmecisinin her bir işlemden haberdar olmasının gerektiği bir yapıda küresel ölçeklendirmenin tek yolu budur. 


İnskripsiyonların etrafındaki aktivitelerin patlaması ve ortaya yüksek ücretlerin çıkması geleceğe dair adımları hızlandıracaktır ve bu nedenle de benimsenmelidir. Bazılarına karmaşık gelen bu BRC-20 çılgınlığı son zamanlarda Bitcoin’in başına gelen en güzel şeydir. 








Daha Fazla Oku

    BitcoinBRC-20

Günün Gelişmeleri İçin E-Bültenimize Abone Olun

E-Bültenimize abone olarak onaylamış ve CoinDesk Türkiye ürün ve hizmetleri için iletişim kurulmasına izin vermiş olursunuz.


YASAL UYARI

Bu sitede yer alan yatırım bilgisi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, yetkili kuruluşlar tarafından kişilerin risk ve getiri tercihlerini dikkate alarak, kişiye özel olarak sunulmaktadır. Bu sitede veya e-bültenlerimiz kapsamındaki sözel, yazılı ve grafiksel dahil olmak üzere tüm bilgi ve analizler; herhangi bir karara dayanak oluşturması noktasında herhangi bir teminat, garanti oluşturmamakta ve yalnızca bilgi edinilmesi amacıyla paylaşılmaktadır. Coindesk Türkiye hiçbir şekil ve surette ön onay, ihbar ve ihtara gerek olmaksızın söz konusu bilgileri değiştirebilir veyahut silebilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanarak yatırım kararı vermeniz beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. Bu sitedeki yorumlardan, eksik bilgi ve/veya güncel olmama gibi konularda ortaya çıkabilecek zararlardan Coindesk Türkiye ve çalışanlarının herhangi bir sorumluluğu bulunmamaktadır.

Fiyatları İncele

Kripto Varlık

Sosyal Meyda Trendi

Trendleri İncele

Trend Haberler

1
Halving Anatomisi: Blok Ödülü ve Ağ Güvenliği

28 Mart 2024 12:50

Kripto Varlık

Sosyal Meyda Trendi

Trendleri İncele

Kategoriler

Yazarlar

Piyasalar

Şirketler

E-Bülten

Politika

Teknoloji

Kripto Paralar

Hakkında

Hakkında

Kişisel Verileri Koruma Kanunu

Künye

Çerez Politikası

Reklam Verin

KVKK Başvuru Formu

İletişim

Kişisel Verileri Saklama ve İmha Politikası


Yasal Uyarı: Bu sitede yer alan yatırım bilgisi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, yetkili kuruluşlar tarafından kişilerin risk ve getiri tercihlerini dikkate alarak, kişiye özel olarak sunulmaktadır. Bu sitede veya e-bültenlerimiz kapsamındaki sözel, yazılı ve grafiksel dahil olmak üzere tüm bilgi ve analizler; herhangi bir karara dayanak oluşturması noktasında herhangi bir teminat, garanti oluşturmamakta ve yalnızca bilgi edinilmesi amacıyla paylaşılmaktadır. Coindesk Türkiye hiçbir şekil ve surette ön onay, ihbar ve ihtara gerek olmaksızın söz konusu bilgileri değiştirebilir veyahut silebilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanarak yatırım kararı vermeniz beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. Bu sitedeki yorumlardan, eksik bilgi ve/veya güncel olmama gibi konularda ortaya çıkabilecek zararlardan Coindesk Türkiye ve çalışanlarının herhangi bir sorumluluğu bulunmamaktadır.

@2022 CoinDesk