ABD Sermaye Piyasaları Kurumu’nun Binance ve Coinbase aleyhine açtığı davalar kaybedilecek çok şeyin olduğu bir savaş başlattı. ABD devletinin belli başlı kurumlarının gücü elde bırakmamak için konumlanacağı bu savaş kriptonun ABD’den tamamen çekip gitmesi ya da gitmemesi ve dijital paranın geleceği açısından çok önemli. 

SEC’in dünyanın en büyük borsası olan Binance ve ABD’deki en büyük borsa Coinbase’e yönelik ortaya koyduğu agresif aksiyonlar bu kurumun ne kadar büyük bir gücü elinde bulundurduğunu da gösteren bir tablo oluşturuyor. SEC Başkanı Gary Gensler, “daha fazla dijital paraya ihtiyacımız yok” diyerek kripto sektörünü tamamen yok etmek niyetinde olduğunun sinyallerini veriyor.

Tamamen uluslararası bir şirket yapısında olan Binance’e ve yüksek profilli CEO’su Changpeng Zhao’ya (CZ) bir dava üzerinden saldırmak ve menkul kıymet sahteciliği ve müşteri paralarının kötüye kullanımı gibi iddialarda bulunmak SEC’in gücünü ABD sınırlarının dışına da taşımaya çalıştığını gösteriyor.

Coinbase davasında ise tek bir suçlu değil birçok suçlu yaratılmak isteniyor. Davada San Francisco merkezli bu borsada işlem gören birçok varlığın tescil edilmemiş menkul kıymetler olduğu belirtilerek Algorand, Polygon ve Solana gibi yapılar için de şüphe oluşturuluyor. Bu aksiyonlar Binance’in ve Coinbase’in saklama temelli modellerinin dayanağını oluşturan merkezi finansın ötesine geçerek bazı merkeziyetsiz finans protokollerini de dolaylı olarak etkilemeyi amaçlıyor.

Ancak bu aksiyonlar SEC’in golü attığı anlamına gelmiyor. Öncelikle bu davaların sonuca bağlanması veya uzlaşıya gitmesi yıllar alabiliyor. SEC’in Ripple ile olan davası üç yılı doldurdu. Hem Binance hem de Coinbase mahkemede dişe diş bir tepki koyacaklarını belirtiyorlar. Bu da kaynakları kısıtlı ve kıt olan SEC’in hukuk biriminin aşırı bir yükle karşılaşacağını gösteriyor.

Diğer taraftan SEC’in bu sert tavrı ABD devletinin bazı diğer kurumlarınca da hoş karşılanmıyor. Olayların zamanlaması da göz önüne alındığında SEC diğer kurumların da sürece müdahil olmasını istiyor.

Diğer kurumlar, farklı fikirler

Öncelikle Kongre…

Kısa süre içerisinde kongreye gelecek bir kanun teklifi varlıkların nasıl sınıflandıracağını netleştiriyor ve SEC’in mevcut menkul kıymetler kanunundan gelen gücünü törpüleyerek kripto üzerindeki yaptırım imkanlarını da kısıtlıyor. Kongredeki finansal hizmetler komitesinin başkanı olan ve Gensler’in agresif aksiyonlarından hazzetmeyen Cumhuriyetçi Patrick McHenry ve tarım komisyonu başkanı olan ve CFTC üzerinde yetkisi bulunan Cumhuriyetçi Glenn Thompson bu yasanın iki öneli sponsoru olarak dikkat çekiyorlar.

McHenry-Thompson yasası Demokratların kontrolündeki Senato’dan geçebilir mi bilinmez ancak başkanlık yarışının başladığı bir dönemde çok önemli bir yere sahip olacağı kaçınılmaz bir gerçek. 

Burada devreye devletin ikinci önemli kurumu olan icra girebilir. SEC ve diğer kurumlar icra makamının yetkisine giriyor. Bu davalar başkanlık yarışında gündemin önemli maddeleri arasında yer alacak.

Halihazırda üç başkan aday adayı bu konuları dillendirmeye başladı. Demokratların adayı olam sürecinde Biden’la rakip olan Robert F Kennedy Jr, Florida Valisi Ron De Santis ve biyoteknoloji girişimcisi Cumhuriyetçi Vişverk Ramaswamy bu konularda görüş bildirdiler. Cumhuriyetçilerin favori adaylarından Trump, kampanyasını finanse etmek için NFT kullanan ve kriptoyu destekleyen söylemleri olan bir figür: (Son dönemde Trump hakkında ortaya atılan federal suçlar adaylık şansını etkileyebilir.)

Biden’ın başkan seçilip seçilemeyeceğinden bağımsız olarak konunun bu kadar gündeme gelmesi gelecekte SEC’in bu konulara yaklaşımını da siyasi anlamda etkileyebilir.

Son olarak Anayasa Mahkemesi var. Mahkeme geçen ay Çevre Koruma Ajansı ‘nın (EPA) su konusundaki yaptırım yetkilerini azaltan bir karar verdi. Bunun SEC ile ne ilgisi var demeyin. Mahkemede çoğunluğu oluşturan muhafazakâr kanat kurumların otoritesinin törpülenmesini benimsiyor. EPA buna örnek olsa da sıradaki kurum SEC olabilir.

Diğer bir deyişle siyasi anlamda mükemmel bir fırtına geliyor ve bunun kripto üzerindeki etkisini bugünden tahmin etmek kolay değil.

Sırada ne var?

Bu çok cepheli savaşın neler getireceği yıllar sürse de göreceğiz. 

Gensler’in topyekün savaş stratejisi işe yararsa ABD’de kriptoya diz çöktürülür. Geliştiriciler Dubai, Bermuda, Singapur, Fransa ya da kripto inovasyonuna imkân veren başka bir yere doğru kaçarlar.

ABD’de banka temelli stabil paralara yönelik fikirler veya mevcut, düzenlemelere tabi kurumların gerçek hayat varlıklarını tokenlaştırma projeleri hayata geçirilebilir, hatta desteklenebilir. Ancak bu sistemler kripto temelli blok zincirlerinin güven gerektirmeyen doğal yapısıyla çelişeceği için geri kalmış ABD para piyasaları yeni nesil programlanabilir para ve merkeziyetsiz yönetişim sistemleriyle rekabet etmekte güçlük çekebilir.

Alternatif olarak, zaman geçtikçe ve Kongre’deki kripto destekçilerine olan taarruz zayıfladıkça bu saldırı dalgası da azalabilir. Ancak bunun bedeli ne olur? Eğer bu tür bir zafer bu konunun daha da politize ve kutuplaştırıcı bir boyuta geçmesine neden olursa çok daha büyük bir savaş başlayabilir.

İhtiyacımız olan kripto konusunun politikadan ayrıştırılmasıdır. Bunun eninde sonunda olacağını umut edebiliriz zira kripto sonuçta bit teknoloji, yani siyasi olarak nötr bir olgu. Ancak bunu kripto topluluğunun kendisi yönetebilmeli. Bu sektörün merkeziyetsiz değer ve veri paylaşım felsefesinin kullanım alanlarını göstermek ve faydalarını somutlaştırmak gibi önemli ödevlerimiz var.

Washington’daki tiyatroyu görmezden gelmeliyiz. Bunu, politik süreçlerden kaçınmak için değil her tarafın faydasına olacak biçimde gerçekleştirmek elzemdir.

Bunu yapmak için pozitif söyleme devam etmeliyiz. İklim, jeopolitik konular ve yapay zekâ alanında büyük bir belirsizliğin hâkim olduğu bir toplumsal bağlamda bu hikayenin her taraftan alıcısı olacaktır.