Silvergate 8 Mart’ta faaliyetlerini gönüllü olarak durdurdu (varlıkları 12 milyar dolar), Silicon Valley Bank (SVB) 10 Mart’ta FDIC tarafından devralındı (varlıkları 200 milyar dolar), Signature Bank 12 Mart’ta eyalet düzenleyicileri tarafından kapatıldı. (Varlıkları 100 milyar dolar.)

Bu bankaların müşterileri arasında kripto şirketleri de vardı. Bankaların bazıları kripto müşterilerine diğerlerinden daha yoğun biçimde odaklanmıştı. Özellikle Silvergate birçok kripto para borsasına hizmet veriyor, 7/24 işleyen mutabakat ağıyla önemli bir vaatte bulunuyordu. FTX’in çöküşü ve ABD’li senatör Elizabeth Warren’ın bankanın yöneticilerine geçen yılın sonuna doğru gönderdiği mektup Silvergate’in algısına olumsuz etki yaptı. Biden yönetimi de endişelerini dile getiren açıklamalarda bulundu.

Tüm bu olaylar sonucunda Silvergate ciddi bir “bankaya hücum” dalgasıyla karşı karşıya kaldı ve bu dalganın nedeni kripto değil kısmen de olsa ABD hükümetinin kışkırtmasıydı. Günün sonunda Silvergate’in faaliyetlerini durdurma kararı gönüllü alınan bir karardı ve likiditasyon planında “herkesin mevduatını tamamen geri ödemek” esas alınmıştı. 

Silvergate olayından kısa bir süre sonra SVB de o bildiğimiz türde bir bankaya hücum olayı yaşadı ve bankaya ABD’deki tasarruf mevduat fonu FDIC tarafından el koyuldu. Bu bankaya hücum durumunun nedenlerinden biri bankanın risklerini yanlış yönetmesi ve müşterilerin parasını yanlış menkul kıymetlere (uzun vadeli hazine tahvilleri ya da mortgage temelli menkul kıymetlere) yatırmasıydı. Ancak diğer bir neden de önemli oranda yatırım yaptıkları birçok şirketin hesaplarının SVB’de olmasından dolayı endişelenen girişim sermayedarlarının oluşturduğu korku iklimiydi.

SVB ateşine benzin döken bir olay da hafta sonu Reuters’ın yayınladığı bir haberdi. Reuters haberinde kredi derecelendirme kuruluşu Moodys’in SVB’nin kredi notunu düşürmeyi planladığını belirtiyordu. SVB’nin bu haber üzerine Goldman Sach’a başvurarak konuyla ilgili tavsiye istediğine dair haberler ortaya çıktı.

SVB olayın ardından hafta sonunda 20 milyar dolar değerinde tahvil satışı gerçekleştirdi ve bunun oluşturduğu zararı sermaye artırımı ile kapatmayı hedefledi. Bu sermaye artırımı çabası başarısız oldu ve artık SVB diye bir banka kalmadı. (Olaylar size de 2007 yılını hatırlatıyor mu ne dersiniz?)

Şunu da not edelim: SVB kripto şirketlerinden ziyade Silikon Vadisi start-up’larına odaklanmış bir bankaydı.

Pazar günü sıra Signature’a geldi ve banka eyalet düzenleyicileri tarafından kapatıldı. Signature da Silvergate gibi kripto dostu bir banka olarak biliniyordu. Barney Frank (evet o meşhur Dodd-Frank Yasası’ndaki Frank) ön plana atılarak müşterilerin Signature’ın kriptoya olan bağımlılığını olduğundan daha fazla değerlendirmiş olabileceklerini ifade etti. Frank bu konuda yeterli bilgiye sahipti çünkü her ne kadar bana inanılmaz gelse de kendisi Signature’ın yönetim kurulu üyesiydi. 

Frank, ayrıca, Signature’a el koyulmasına gerek olmadığını da söyledi. Ancak düzenleyiciler, sadece Cuma günü 10 milyar dolarlık mevduat çekilmesinden endişe duymuş olacaklar ki bankaya Pazar günü FDIC tarafından el koyuldu. 

Kripto düşmanlığı

Şimdi Silvergate’i bir kenara koyarsak (zira bu banka ABD bankacılık sistemine SVB ve Signature kadar büyük bir sistematik risk teşkil etmiyor) SVB ve Signature olayında bir ortak nokta var: Medyada ve genel söylemde bu banka sorunlarının müsebbibi kriptoymuş gibi bir hava yaratılıyor. 

Bu kesinlikle doğru değil.

Barney Frank’in kendisi bile sıkıntının kriptonun kendisiyle ilgili olmadığını kripto hakkındaki yanlış mesajlardan kaynaklandığını belirtiyor. Frank, CNBC’ye verdiği röportajda, “Burada olan şu ki düzenleyiciler çok sert ve net bir kripto karşıtı mesaj vermek istediler. Bizi de bu işin kurbanı yaptılar zira aslında temel verilere bakıldığında iflası gerektirecek bir durum yoktu” diyordu.

Bu yaşanan olayların her birinde risk yönetiminin yetersiz biçimde yapılması ve bankaya hücum durumunun yaşanması söz konusu. Bir adım geriye atıp baktığımızda kripto gibi bankacılık hizmetleri almakta güçlük yaşayan tek bir varlık sınıfının bankacılık sistemini çökertebileceğine dair bir yorumda bulunmak absürttür. Ne yani kriptoyu gayrımenkul sektörü mü sanıyorsunuz?

Kriptonun bir bankacılık sorunu olabilir ama bankacılığın bir kripto sorunu yoktur.