2023, blockchain ekosistemlerinin Türkiye’deki projelere ve geliştiricilere yaptığı yatırımları arttırdığı bir yıl oldu. Düzenlenen global etkinlikler, projelere sağlanan maddi imkanlar ve geliştiricilerin bu alana girmesi için düzenlenen eğitimlerle birlikte ekosistemlerin Türkiye’deki aktifliği artarken, yapılan bu yatırımlar ekosistemlerin büyümelerine katkıda bulundu.

Bir ekosistemde değer yaratmanın ve büyümenin erken ve en önde gelen göstergelerinden biri, geliştirici katılımı. Geliştiriciler sayesinde son kullanıcılara değer sunan ve daha fazla kullanıcı çeken platformlar oluşuyor. Bu nedenle ekosistemler sahip oldukları geliştirici topluluğu üzerinden devamlılığı ve büyümesini düzenli olarak takip ediyor.

Türkiye sahip olduğu potansiyel ile 2024 yılında globalde daha büyük başarılara imza atmayı hedeflerken, gelin 2023 Solana Geliştirici Ekosistemi Raporu’ndan hareketle, ekosistemde devamlılığı ve büyümeyi sağlayan noktaları birlikte inceleyelim:

Solana ekosisteminde 2023 yılında araçlar, geliştirici deneyimi, içerik kalitesi ve programlama dillerinin çeşitliliği gibi alanlarda önemli ilerlemeler olurken, açık kaynaklı projeler oluşturan geliştirici ortamı da olgunlaşmaya başladı. Solana Foundation tarafından yayımlanan son rapora göre bu gelişmelere paralel olarak geliştirici faaliyetleri hızla büyümeye devam ediyor.

Raporda geliştirici ekosisteminin sağlığı ve devamlılığı şu metrikler üzerinden değerlendiriliyor: ekosistem içinde çalışan aktif açık kaynak geliştiricilerinin miktarı, süregelen gelişimi teşvik etmek için ekosistemin geliştirici tutma oranı ve geliştiricilerin ekosistemde kalma süreleri, geliştiricilerin profesyonel deneyim düzeyi ve ekosisteme giren geliştiricilerin sayıca artışı.

Aktif Olan Toplam Geliştirici Sayısı

Büyümeyi ölçmenin en kolay yollarından biri, zincir üzerinde çalışan aylık aktif geliştirici sayısı. Düzenli olarak belirli sayıda aktif geliştiriciye sahip olmak sağlıklı bir ekosistemin varlığını gösterirken, yeni yetenekleri çekip elinde tutma becerisini sergiliyor.

Solana Foundation’ın sunduğu bilgilere göre, geçtiğimiz yıl boyunca, Solana üzerinde her ay yaklaşık 2500-3000 civarında aktif geliştirici çalışıyor. Bu rakamlar Solana’yı en çok aktif geliştiricinin bulunduğu ikinci ağ yapıyor.

Geliştirici Tutma Oranı

Aylık aktif geliştiricileri ölçmek hikayenin sadece başlangıcı demek yanlış olmaz. Birçok önemli geliştiriciye sahip olunmasına rağmen, düşük bir tutma oranı, geliştirici topluluğunun sürdürülebilir bir büyüme gösteremeyeceği anlamına gelebilir.

Düşük tutma oranı, geliştiricilerin ağa anlamlı katkılarda bulunmadan önce ayrılma riskini oluşturur. Bir geliştirici topluluğunun sağlığını daha iyi değerlendirmek için, aylık aktif geliştiricilerin yanı sıra bu oranı da ölçmek önemlidir. 2023 boyunca, Solana ekosisteminde 3 aylık geliştirici tutma oranı %31’den %50’ye yükseldi. Bu oranın artmasını rapor şu nedenlere bağlıyor:

• Geliştirici katılımı iyileşiyor.
  
  
• Solana, geliştiriciler için daha net bir tercih haline geldi.
  
  
• Ekosistemdeki fırsatlar arttı.

 Ayrıca rapora göre son bir yıl içinde geliştirici katılımı sürekli olarak iyileşti demek mümkün. Farklı odaklara ve zorluk derecelerine sahip bootcamp’ler aracılığıyla, her 6 ayda 400-500 kıdemli geliştirici Solana üzerinde proje geliştirme amacı ile mezun oluyor. Yakın zamandaki Solana Hyperdrive Hackathon’dan gelen veriler ise, en iyi 150 başvurunun ve kazananların yaklaşık %50’sinin bu bootcamp’lerden birini tamamladığını gösteriyor.

Geliştiricilerin Tecrübe Düzeyi

Geliştiricilerin tecrübe düzeyi, zincirin genel başarısına doğrudan katkıda bulunur. Daha deneyimli geliştiricilerin geliştirdiği uygulamaların en iyisi olacağını söylemek mümkün değilse bile deneyimin getireceği stabiliteyi ve başarıyı göz ardı etmemek gerekir.

Dünya çapında Solana Foundation tarafından düzenlenen Solana Hacker House etkinlikleri, katılımcıların deneyim düzeyini ölçmek için bulunmaz bir fırsat. 2023’te Solana Hacker House etkinliklerine katılan 1059 geliştiriciden, yarıdan fazlasının geliştirici olarak üç yıldan fazla deneyime sahip olması oldukça dikkat çeken bir diğer nokta.

Deneyimli geliştiricilerin blockchain alanında daha fazla geliştirme yapmasının günlük hayat kullanımlarının artması ve kolaylaşan kullanıcı deneyimi ile artacağına inanıyorum.

Geliştirici Bağlamında Büyüme

Solana ekosistemi görece yeni olmasına rağmen toplam aylık aktif geliştiriciler açısından en büyük ikinci ekosisteme sahip. Hackathon’lar, Solana Hacker House etkinlikleri, Breakpoint, bootcamp’ler ve üniversite etkinlikleri bu büyümeye yardımcı olan etmenlerin birer parçası. SuperteamDAO, mtnDAO, LamportDAO, Metacamp ve Gen3 gibi çeşitli topluluklar da, ekosistemin büyümesine katkı sağlayan önemli unsurlar olarak karşımıza çıkıyor.

• İlginizi çekebilir: Solana Rallisi Ethereum'a Ciddi Bir Rakip Çıktığını Ortaya Koyuyor

Bu kapsamda hackathon’ların, ekosistemin sağlığı için en önemli göstergelerden biri olmasını beklemek yanlış olmaz. Birçok geliştirici hackathon’lar sayesinde yeni teknolojiler ile tanışıyor ve girişimcilik yolculuğuna adım atıyor. Özellikle blockchain alanında bir hackathon projesi olarak başlayan çözümlerin gelişerek kapsamlı uygulamalara dönüşmesi oldukça yaygın. Solana örneğinde ise rakamlar oldukça çarpıcı:

2020’den bu yana Solana Foundation tarafından sekiz hackathon düzenlendi. Hackathon’lar ile birlikte, son üç yılda 3000+ proje ekosisteme katıldı ve sunulan projeler için $600 milyon doların üzerinde finansman sağlandı. Her hackathon ile proje başvurularının sayısı ivme kazandı. En son yapılan hackathon olan Solana Hyperdrive Hackathon, 900’den fazla başvuru aldı.

Küresel Büyüme

Büyümenin anlamlı bir kısmı dünya çapında farklı bölgelerden katılımı sağlayabilmekten geçiyor. Bunun bir örneği, başlangıçta Hindistan’a odaklanmış bir üretici Solana topluluğu olan SuperteamDAO. SuperteamDAO, 2023’ün başlarında diğer ülkelere genişlemeye başladı ve şu anda Türkiye’nin de bulunduğu sekiz ülkeye yayıldı.

Solana Foundation anlık olarak detaylı bölgesel büyümeyi izlemese de, altı ayda bir gerçekleşen Solana Hackathon’lar bölgesel düzeydeki büyüme oranlarına ışık tutabilir. En son düzenlenen Hyperdrive Hackathon’da katılımcıların temsil ettiği ülke sayısı 151’di ve bu ülkeler arasında, 65 ülkeden katılımcılar proje teslimlerini yaptı.

Tarihsel olarak, Solana Hackathon’larında en çok temsil edilen ülke Amerika Birleşik Devletleri’ydi, Hindistan ise yakın takipte. Fakat son yıllarda, Amerika Birleşik Devletleri dışındaki hackathon başvurularının payı önemli ölçüde arttı; bu pay, 2021’de %76 iken Hyperdrive Hackathon’da %91’e yükseldi.

Bu artış ile; Hindistan, Almanya, Çin, Birleşik Krallık, Türkiye ve Vietnam gibi mühendislik alanında derin yetenek havuzlarına sahip ülkeler odak noktası haline geldi. Önümüzdeki yıllarda dikkat çekecek ülkeler arasında, Brezilya ve Latin Amerika, Japonya, Fransa, Nijerya ve İsrail’in bulunması öngörülebilir. Türkiye’nin Solana Hackathon’larındaki temsiliyle gurur duyuyoruz ve artan katılımdan çok mutluyuz.

Süreç boyunca Superteam Turkey, ekosistemdeki büyümeyi sağlamak ve hackathon başvurularında gözle görülür bir artış yakalamak için elini taşın altına koydu ve Türkiye’yi Hyperdrive bireysel ön başvurularında üçüncü ülke olarak konumlanmasına katkı sundu. Türkiye toplamda 63 proje göndererek, proje başvuruları açısından süreci dünya çapında dördüncü ülke olarak tamamladı.

Değerlendirme sonucu Superteam Turkey’nin destek verdiği hub3 ekibi üçüncülük derecesi alırken, Voxvil3 ve Butterfly Lottery ekipleri de mansiyon ödülüne layık görüldü.

Katılan ve dereceye giren bu projeler bizleri gururlandırmakla kalmıyor, aynı zamanda ülkemizin adını global yarışlarda duyururken, oldukça değerli olan geliştirici potansiyelini tüm ekosistemlerin dikkatini çekecek şekilde gözler önüne seriyor. Önümüzdeki hackathon’larda Türkiye’den dereceye giren yeni projeler görmek dileği ile…

Son söz olarak, bu sonuçlardan yola çıkarak bir kez daha belirtmeliyim ki, geliştirici ekosistemlerinin büyüme ve gelişme açısından ivme kazanmasını istiyorsak dünya çapında dengeli bir şekilde dağılmış yüksek kaliteli projelerin hedeflenmesi gerekiyor.