İlk bitcoin işleminin gerçekleştirilmesinin üzerinden 14 yıl geçti. Bitcoin sisteminin yaratıcısı olan Satoshi Nakamoto, tanınan bir kriptograf ve bilgisayar bilimcisi olan Hal Finney’e 12 Ocak 2009’da 10 bitcoin (BTC) gönderdi. BTC’nin henüz kote edilen bir fiyatının bile olmadığı bu dönemde yapılan bu test işlemi dünyanın ilk kripto para ağında ileride yapılacak birçok uçtan uca işlemin habercisiydi.

Ağustos 2014’te hayatını kaybeden Finney, Satoshi dışında Bitcoin yazılımını indiren ve çalıştıran ilk kişiydi. Bu deneyimini 2013 yılında BitcoinTalk forumundaki gönderisinde detaylandırmıştı. Bu yazıda kendisinin diğer bir efsanevi cypherpunk olan Phil Zimmerman tarafından PGP Corporation’da işe alındığını ve Pretty Good Privacy adlı bir şifreleme çözümü oluşturmasının istendiğini söylüyordu. 

Finney, “Satoshi yazılımın yayınlandığını duyurduğu anda hemen indirdim” diyordu. Daha önceleri de erken aşama dijital nakit denemelerinde bulunan Finney parayı politikadan ayrıştıran ve kullanıcılara kendi servetlerini kontrol etme imkânı veren bu projeyi ilginç bulmuştu. Finney diğerlerinin bu konuda biraz tereddütlü olduğunu söylüyordu. 

“Kriptograflar konudan bihaber kişilerce geliştirilen birçok projeye şahit olmuşlardı. Bu nedenle reaksiyon gösterme eğilimindeydiler.” Finney madencilikle birkaç coin elde etmiş, bazı hatalar bulmuş ve yazılımın birkaç güç çalışmasına izin verdikten sonra işlemci gücünü sömürdüğünü görerek yazılımı kapatmıştı. 

Hastalık dönemi

 Finney, bitcoin’i ilk indiren, edinen ve bırakan kişi olmasından birkaç ay sonrasında, Ağustos 2009’da ALS olarak bilinen ve insanların sinir sistemine saldıran bir hastalığa yakalandığını öğrendi. Birkaç yıl içinde de felçli hale geldi.

Hastalığı kendisini erken dönemde emekliliğe mecbur bıraktıktan sonra Bitcoin’e geri döndü. Anılarını yazıya döktüğü sırada yeni bir cüzdan üzerinde çalışıyordu. “Çok yavaş ilerliyordu, normalde olduğumdan 50 kat daha yavaş çalışıyordum. Ama programlamayı hâlâ seviyordum ve bana bir amaç veriyordu.” 

Onun da şahit olduğu üzere Bitcoin hızla büyüyen bir proje haline geldi. Finney Nakamoto’ya gönderdiği bir e-posta ile bu kripto paraya bir değer biçen ilk kişi oluyordu. Hanehalkının servetinin belirli bir kısmının bu projeye akacağını hesaplayan Finney 21 milyon coin’in her birinin değerinin 10 milyon dolara çıkabileceğini düşünüyordu. 

Finney, 2011’deki Bitcoin Talk gönderisinde, “Artık bitcoin zenginiyiz ya da beklediğimiz değere ulaştığında zengin olacağız. Şimdi bu servetimizin bir kısmını hayırlı işlere harcamamız lazım” diyordu. Finney bunun yanında kripto ekonomisinin spekülasyon boyutunu da öngörüyordu. 

“Tehlike şu: İnsanlar fiyatı yukarı çıkacak diye bitcoin alırlarsa talep artar ve bu da fiyatı yukarı çeker. Bu balondan başka bir şey değildir ve hepimizin bildiği üzere balonlar patlar.” Finney’in diğer ekonomik öngörüleri de öyle ya da böyle gerçeğe dönüştü.

Nakamoto Finney mi?

Bitcoin’i Finney’in icat ettiğine dair de şüpheler var. Genelde kod yazanlar o kodu ilk kullananlar olurlar ya da bir şirketin kurucusu o şirketin ilk müşterisi olur. Finney’in Bitcoin’in tasarlanmasında katkısı olduğu inkâr edilemez. 

Örneğin Finney 2004 yılında ilk yeniden kullanılabilir proof-of-work sistemini yaratmıştı ve insanların bilgi işlem kapasitelerini faydalı bir iş için kullanmalarına imkân sağlamıştı. Finney’in RPoW için oluşturduğu kullanım senaryosu bir token sistemiydi.

Satoshi’nin gerçek kimliği bugün çok önemli değilse o gün de çok önemli değildi. Finney, Satoshi ile olan görüşmelerinde onun “çok akıllı ve içten” birisi olduğu izlenimi edindiğini yazmıştı. Ancak önemli olan şu ki kod çalıştı ve fikir hayata geçti.