Yılbaşı arasının verdiği durgunluğun ardından piyasadaki gelişmeler son sürat devam ediyor. FTX sürecindeki gelişmeler bir yana, Genesis ve Gemini arasındaki anlaşmazlık bambaşka bir boyuta geçmişken SEC iki şirketi de dava ederek duruma el koymuş gözüküyor. Öte yandan NFT piyasasındaki gelişmeler yine bültenimizin sonunda önemli bir yer kaplıyor.

FTX’te parası kalanlar umutlanmaya başladı

Çok uzun bir süre değil, yaklaşık birkaç ay önce FTX’in yeni CEO’su toplamda sadece 1 milyar USD değerinde bir varlık toplayabildiklerini açıklamıştı. FTX’in yaklaşık 10 milyar USD civarı bir ödeme yapması gerektiği tahmin edildiği için bu miktar oldukça yetersizdir. Geçtiğimiz hafta ise toplanan miktarın 5 milyar USD’ye ulaştığı açıklandı. Bu miktara Bahamalar’ın elinde bulunan varlıklar ve tartışmaya konu olan Robinhood hisseleri dahil değil. Dolayısıyla alacaklıların geri ödeme esnasında daha çok para alarak zararlarını azaltabilmeleri söz konusu hale geldi.

Robinhood hisselerinden bahsetmişken hem Blockfi hem Sam Bankman-Fried’in (SBF) kendisi hem de yeni FTX yönetiminin hak iddia ettiği hisselere ABD Adalet Bakanlığı el koyma kararı aldı. Bu karar hisselerin Bakanlık’a geçtiği anlamına gelmiyor. Sadece kesin bir karar verilene kadar bakanlık bünyesinde korumaya alındı. Hisseler FTX’e verilirse kullanıcılar açısından oldukça pozitif bir durum olur. Öte yandan hisselerin bulunduğu şirketin yüzde 90’ı doğrudan SBF’nin şahsına ait olduğu için aksi bir karar çıkma ihtimali de bulunuyor.

Şu ana kadar toplanan 5 milyar doların önümüzdeki süreçte daha da artması neredeyse kesin. Çünkü geçtiğimiz perşembe günü FTX bünyesinde bulunan LedgerX, Embed, FTX Europe, FTX Japan şirketlerinin satılması için mahkemeden onay alındı. Halihazırda 100’den fazla alıcının teklif yaptığı belirtildi. Toplanan bunca paraya rağmen FTX’in kullanıcılarına tam olarak ne kadar borçlu olduğu bilinmiyor.

Son olarak, yukarıda bahsi geçen miktarlara kıyasla oldukça ufak kalsa da FTX’in fonladığı medya şirketlerinden Semafer aldığı 25 milyon doları iade etme kararı aldı. 

Winklewoss ve Silbert arasındaki atışmalar ciddileşti

Twitter üzerinden yayımladığı açık mektupla Digital Currency Group (DCG) CEO Barry Silbert’i iş birliği yapmamakla suçlayan Winklewoss kardeşler yine de iş birliği için bir el uzatarak tatlı-sert bir mesaj göndermişti. Geçtiğimiz hafta ise yeni bir mektup daha Twitter üzerinden paylaşıldı. Bu seferkinde doğrudan DCG ve Genesis arasındaki finansal ilişkiler üzerinden Barry Silbert suçlanırken, DCG’nin CEO’sunu değiştirmesi talep edildi.

Winklewoss’un mektubunda

• Genesis’in 3AC’ye 2,36 milyar dolar kredi verdiği, 3AC geri ödeyemeyince de teminatların likide edildiği, ancak buna rağmen krediyi karşılamaya yetmediği ve Genesis’in 1,2 milyar USD zarar ettiği
  
  
• DCG’nin Genesis’e 2032’ye kadar ödemeli yüzde 1 faizli tahviller vererek bu açığı bilanço üzerinde kapattığı ancak gerçekte hiçbir likidite sağlamadığı belirtilerek, B.Silbert’ın yatırımcıları yanlış yönlendirdiği ve istifa etmesi gerektiği ima ediliyor.

Kısa bir süre sonra Barry Silbert konuya açıklık getirmek amacıyla müşterileriyle paylaştığı açıklamada

• DCG’nin Genesis’e 447 milyon dolar ve 78 milyon dolar değerinde BTC borçlu olduğunu, bu borcun taksitlerinin zamanında ödendiğini,
  
  
• Ayrıca DCG’nin Genesis’ten yüzde 10-12 faizle 500 milyon dolar kredi aldığını
   
• 3AC’nin batış sürecinde DCG’nin Genesis’e 340 milyon dolar varlık transferi yaparak iyileştirme yapmaya çalıştığını
   
• DCG’nin FTX’e 2021’in ortalarında ufak bir miktar yatırım yaptığını ve bu yatırım stratejisinin FTX’e özel olmadığını, o dönem birçok borsaya yatırım yapıldığını
   
• Trade için kullanılan bakiyenin yüzde 1’lik kısmının FTX’te tutulduğunu ve şu anda erişim sağlanamadığını
   
• Genesis’in Alameda ile çalıştığı ancak DCG’nin hiçbir zaman çalışmadığı belirtilirken, aynı zamanda DCG’nin 3AC ile de herhangi bir iş ilişkisine girmediğinin altı çiziliyor.

Bu açıklama üzerinden Barry Silbert kendisinin hamlelerinin iyi niyetli olduğunun gayet açık olduğunu vurguluyor aslında. Öte yandan, rakamlara bakıldığında Genesis’in likiditesinin önemli bir kısmının DCG tarafından alınması pek de hoş bir görünüm oluşturmuyor. Ayrıca hem bu açıklamada hem de bir önceki mektuba verilen cevapta B.Silbert’ın DCG ve Genesis’i ayrı ayrı şirketler olarak tanımlayarak açıklama yapması pek hoş karşılanmıyor. Yani Genesis’in 3AC ve Alameda ile iş yapmış olması, aslında DCG’nin de iş yapmış olduğu anlamına geliyor. Silbert’ın buradaki amacı ise hukuki açıdan şirketlerin ayrımına dikkat çekerek, müşterilerden veya hükümetten gelebilecek bir davada veya kendisinin yapacağı bir iflas başvurusu ihtimalinde, bu açıklamaların aleyhine kullanılmamasının sağlanmasıdır.

Nitekim bu dava ihtimallerinden ilki gerçek oldu. Ancak dava doğrudan Genesis’e değil, Gemini’nin Earn servisi üzerinden iki şirkete de açıldı. SEC, Earn servisinin menkul kıymet olduğuna hükmederek, izinsiz menkul kıymet satışı ve yönetiminden ötürü iki şirketi de dava etti. Winklewoss kardeşler ise SEC ile Earn ürünü için 17 aydır görüştüklerini, Genesis para çekimlerini durdurunca dava açmaya karar vermelerinin samimi olmadığını belirtti ki SEC’in bu tavrı tüm kripto ekosisteminin tepkisini çekiyor. Şirketlerin iyi niyetli müzakerelerini kabul eden SEC, en ufak bir fırsat oluştuğunda sanki hiç haberi yokmuşçasına dava açarak ağır cezalar vermekten çekinmiyor. Dolayısıyla SEC’in sektörün sağlıklı gelişiminden çok, bu tür cezalarla bir nevi haraç kesme eğiliminin içerisinde olduğunu söylemek pek de yanlış olmaz.

Bitvavo sonuna kadar gitme kararı aldı

Kripto para borsası Bitvavo, Genesis’de kalan 280 milyon dolar parasını geri almak için Genesis’le yapılan görüşmelerde, Genesis’in yüzde 70’lik bir kısmı ödeme teklifi yaptığını açıkladı. Ancak borsa, Genesis’in tüm parayı ödeyebilme kabiliyeti olduğu gerekçesiyle teklifi reddettiğini duyurdu. Ayrıca Winklewoss’un B.Silbert’a yaptığı istifa teklifine de vurgu yaparak Winklewoss’a desteklerini belirttiler. 

Piyasada konuşulan konular arasında, ek kaynak yaratmak amacıyla DCG’nin portföyündeki bazı hisseleri satmayı planladığı söyleniyor. Hisselerin değeri 500 milyon dolar seviyesine kadar ulaşıyor. Ancak henüz kesin bir karar alınmadı.

300 kişilik polis baskını

Son zamanlarda Vauld ile görüşmelerinin kötüye gitmesiyle gündeme gelen Nexo, bu görüşmelerin sonlandırılmasının arkasında Vauld’un bir fon yöneticisiyle anlaşma isteğinin olduğunu ve kasıtlı şekilde müzakerelerin sabote edildiği iddia edildi.

Vauld anlaşması suya düşen, ABD pazarından çekilmek zorunda kalan Nexo’ya bir darbe de şirketin merkezinin bulunduğu Bulgaristan’dan geldi. 300 kişilik bir polis ekibinin baskın yaptığı Nexo’nun ofisi, kara para aklama şüphesiyle arandı. Şirketin kurucusu Antoni Trenchev böyle bir iddianın absürt olduğunu, çünkü yaptıkları iş gereği sıkı denetimlere maruz kaldıklarını belirtti. Polisler de herhangi bir suçlamada bulunmadı.

Kara parayla ilgili herhangi bir suçlama olmasa da bu baskın panik yarattı. Baskının hemen ardından platformdan 158 milyon USD para çıkışı gerçekleşti. Buna rağmen bu miktar Nexo’nun varlıklarının sadece yüzde 2’sine tekabül ettiği için platformun halen ciddi bir bakiyeye sahip olduğu söylenebilir.

Silvergate davadan kaçamadı

FTX’te parasının kalması ve borsayla yakın ilişkide bulunması nedeniyle politikacıların ve regülatörlerin baskısı altına giren kripto para dostu banka Silvergate hükümetten bir suçlamaya maruz kalmadan bu süreci atlatırken, bankanın kullanıcıları tarafından dava edildi. Silvergate’nin kripto para servisi üzerinden Güney Amerikalı para aklayıcılara 425 milyon dolar transfer edildiği ve bankanın bunu tespit edecek yeterli güvenlik altyapısını sağlamadığına yönelik suçlamalar yöneltildi. 

Ayrıca FTX krizinden beri zorlu bir süreç geçiren bankanın hisseleri ciddi bir düşüş trendinde bulunuyor. Buna bağlı olarak küçülmeye giden banka, çalışanlarının yüzde 40’ını işten çıkartma kararı aldı. 

İşten çıkartma kararları, özellikle geçtiğimiz hafta arka arkaya geldi. Silvergate’e ek olarak

• Coinbase 950 çalışanını
• Consensys 900 çalışanının 100’ünü
• Superrare çalışanlarının yüzde 30’unu
• Huobi çalışanlarının yüzde 20’sini
• Blockchain.com 110 çalışanının 28’ini işten çıkartma kararı aldı. 

 Bu haftakilerle beraber, 2021’in Nisan ayından bu yana toplamda 27 bin kişinin işini kaybettiği tahmin ediliyor.

Merkez Bankası Dijital Paraları (CBDC) artık bir ekonomi paritesi

CBDC geliştiren ülkeler arasında açık ara en önde gelen Çin ekonomiye dahil ettiği Dijital Yuan’ı artık para arzı grafiklerinde ve istatistiklerinde göstermeye başladı. Şu ana kadar sadece geniş çaplı testlerle sınırlı olan Dijital Yuan kullanımının para arzındaki yeri 2 milyar dolar değerinde ve dolayısıyla oldukça sınırlı. Ancak önemli olan ekonomik verilerde CBDC’nin kendine ayrı bir kategoride yer bulması.

Bir başka önemli CBDC haberi yine Çin’e bağlı Hong Kong’dan geldi. Hong Kong Doları’nı CBDC formunda oluşturmak ve stabilcoin’lerle takas edebilmek için Çin’den izin isteyen Hong Konglu yetkililer, Web3 konusunda finans sektörünün tokenizasyon ve NFT’lerle donatılmasına dair vizyonları olduğunu paylaştı.

CBDC konusunda bir diğer önemli gelişme de İngiltere’den geldi. CBDC’nin hayata geçmesiyle birlikte nakit paranın sağladığı anonimliğin ortadan kalkacağı korkusunun dile getirilmesi sonrasında bakanlık yetkilisi açıklama yaparak, hükümetin CBDC harcamalarını görme yetkisinin olmayacağını açıklarken, sadece kara parayı aklamayı önlemek için bazı izleme kriterlerinin oluşturulacağını belirtti. Dijital Pound için hazırlanan altyapının önümüzdeki haftalarda halkla paylaşılması bekleniyor. İngiltere’nin yeni Başbakanı Rishi Sunak’ın kripto para dostu olması da süreci olumlu etkileyebilir.

BTC tahvilleri yolda

Volcanic Bond olarak adlandırılan BTC bazlı tahviller, El Salvador’un hem tarihe geçecek bir yeniliğe imza atacak olması hem de ülkeye ciddi miktarda kredi sağlayacak olması nedeniyle heyecanla bekleniyor. Piyasadaki görünümün negatif olması nedeniyle yavaşlatılan tahvil süreci El Salvador Parlamentosu’nun dijital varlıklarla ilgili yasayı onaylamasının ardından altyapı anlamında tam olarak hazır hale geldi. Piyasanın tekrar pozitif ivme yakalamasıyla El Salvador’un bu projeye hız kazandırması bekleniyor.

BTC ile adı özdeşleşen El Salvador, bilindiği üzere BTC şehri kurma gibi turizm odaklı çeşitli projeler ortaya çıkarttı. Ülkenin bu alandaki markalaşma stratejisi uluslararası arenada kendine farklı bir yer buldu. Miss Universe adlı yarışmada El Salvador’u temsil eden yarışmacı, podyuma BTC’nin yer aldığı enteresan bir kostümle çıkarak dikkatleri üzerine çekmeyi başardı.

Dubai kripto para merkezi olma yolunda

Dubai’de vergi alınmayan ve belirli sektörlerin teşvik edildiği ekonomik bölge The Dubai Multi Commodities Centre, geçtiğimiz yıl kripto para şirketlerine de açılmıştı. O zamandan bu yana 500’den fazla kripto para girişiminin halihazırda faaliyet gösterdiği açıklandı. Bu tarz vergi teşvikleriyle Dubai’nin zaten merkez olduğu geleneksel ekonominin yanında kripto para alanında da aynı unvana sahip olması muhtemel görünüyor.

Öte yandan Nepal ise tam tersi bir politika izleyerek kripto paraları yasaklama yolunda bir adım daha attı. Daha önce kripto para ticaretini yasaklayan merkez bankasına ek olarak geçtiğimiz hafta ülkenin telekomünikasyon başkanlığı internet sağlayıcılarına gönderdiği talimatta kripto para servislerinin erişiminin engellenmesine yönelik talimat verdi.

DeFi artık veren el oldu

Tüm kripto piyasası likidite problemleriyle boğuşsa da yavaş ama uzun vadeli adımlarla büyüyen MakerDAO devrim niteliğinde bir adım attı. Son bir yıldır hazinesindeki varlıkları geleneksel finans sektöründeki oyunculara kredi olarak vererek gelir çeşitliliği yaratan DeFi platformu ilk kez bir bankaya kredi verdi. Societe Generale sadece bu kredi için üretilen euro bazlı bir token’ı MakerDAO’ya teminat olarak vererek, platformdan 7 milyon USD değerinde kredi aldı. Kredinin miktarı çok büyük olmasa da böyle bir transferin yapılmış olması bile son derece etkileyici. 

Avalanche subnet altyapısı Amazon’a emanet

Ana Avalanche ağına bağlı olan ancak girişimcilerin kendi sistemlerine göre dizayn edebildikleri alt ağlara, subnet deniyor. Bu girişim sayesinde Avalanche’ın sağladığı güvene dayalı olarak çeşitli blokzincir sistemleri tasarlanabiliyor. Geçtiğimiz hafta açıklanan Amazon-Avalanche anlaşması, Amazon’un subnet girişimlerinin ihtiyaçlarını karşılamak için kendi bulut sistemini kullanıma sunacağıyla ilgiliydi ki bu Avalanche ekosistemi için son derece güven verici bir durum. 

Polkadot ucuz kurtuldu

Avalanche’ın subnetlerine benzer şekilde Polkadot ağı içerisinde de alt ağlar mevcuttur. Immunefi şirketinin araştırmacısı pwning.eth bu ağlardan Moonbeam, Astar ve Acala’da geçerli ciddi bir açık keşfetti. Açığı bildiren araştırmacı 1 milyon dolarla ödüllendirildi. Eğer araştırmacıdan önce hacker bu açığı keşfetseydi yaklaşık 200 milyon dolar zarar edilecekti.

Coinbase ve RocketPool güçlerini birleştiriyor

Ethereum staking için otomasyon servisi sunarak bu alandaki liderliği alan Lido Finance’nin en büyük rakiplerinden Coinbase ve RockerPool güçlerini birleştirerek daha ciddi bir rekabet yaratmayı planlıyor. Coinbase’den yapılan açıklamada borsanın staking sisteminin RocketPool’a entegre edilebileceği ve altyapının güvenli olduğu vurgulandı.

Ethereum staking sistemi likidite problemi çeken piyasada son derece müthiş bir iş modeli oldu. Öyle ki, kısa süredeki çıkışıyla Lido Finance, MakerDAO’yu TVL (platformdaki varlıkların toplam değeri) istatistiklerinde geçmeyi başardı.

Ayrıca, Metamask’in Lido Finance ve RocketPool’la entegre olacağı açıklandı. Kullanıcılar doğrudan Metamask üzerinden ETH stake edebilecek, bakiyelerini görüntüleyebilecek ve tekrar ETH’ye dönebilecekler.

MtGox ödemeleri için tarihler netleşti

Hacklenmesinin ardından kripto para piyasasında yıllarca sürecek bir krizi beraberinde getiren MtGox Borsası’nın kullanıcılarına ne zaman geri ödeme yapmaya başlayacağı son yıllarda birçok kez konuşulmasına rağmen tarihler sürekli ertelendi. Yapılan son açıklamada ödemelerin 10 Mart tarihinde başlayarak Eylül ayına kadar süreceği ve isteğe göre hem itibari para hem de kripto parayla ödemelerin alınabileceği belirtildi. Topluluğun bir kısmı, piyasa koşulları nedeniyle geri ödenecek BTC’lerin satılmayacağını düşünse de bir kısım da MtGox döneminde alınan BTC’ler bugüne kıyasla çok ucuz olduğu için her koşulda kar etmiş olan kullanıcıların satma eğiliminde olmalarının yüksek olduğunu dile getiriyor.

Voyager anlaşması son aşamaya geldi

Binance’in 1,02 milyar dolar teklifle kazandığı açık artırma gerek regülatörlerden gerekse de politikacılardan gelen çeşitli çekincelere karşın, mahkeme tarafından ön onay aldı. Bir sonraki duruşmada eğer alacaklılardan herhangi bir itiraz gelmezse kesin karar verilecek ve satın alma süreci başlayacak. Mevcut teklif, Voyager alacaklılarının bakiyelerinin yarısını geri alabilmelerini sağlıyor.

Samsung BTC yatırımı için ürün çıkarttı

Teknoloji devi Samsung’un yatırım ayağı Samsung Asset Management daha önce blokzincir şirketlerini içeren fonlar gibi kripto parayla bağlantılı çeşitli yatırım araçlarını piyasaya sürmesine rağmen doğrudan bir kripto para yatırımı sunmamıştı. Geçtiğimiz hafta ilk kez Samsung BTC ETF’sini Hong Kong Borsası’nda işleme açacağını açıkladı. Bu ürün ABD’deki BTC Futures ETF’lerini takip edecek ve yatırım yapacak. Sonuç olarak dolaylı yoldan da olsa Samsung direkt BTC fiyatına endeksli bir yatırım ürününü piyasaya sürmüş oldu ki bu oldukça sevindirici bir haber.

Twitter’da coin dönemi için çalışmalar sürüyor

Kripto para dostu yaklaşımıyla bilinen Elon Musk, Twitter’ı satın almasının ardından bir önceki yönetim tarafından başlamış olan NFT ve kripto para entegrasyonunu sürdürüyor. Taslak görsellerde, kullanıcıların birbirlerine Twitter’a özel olan bir coin ile ödüllendirdiği bir sistem tasarlanıyor. Bu coin, itibari parayla da satın alınabilecek. Ancak coin sahibi olan kullanıcıların (özellikle fenomenler) nasıl bir avantaj sağlayacağı ya da coinleri paraya çevirip çeviremeyecekleri gibi soruların cevabı belirsiz. 

NFT piyasasına hızlı bir bakış

• Magic Eden üzerindeki imitasyon NFT’leri sanki gerçekmiş gibi gösteren bir hata tespit edildi. Açığın giderildiği ve mağdur olan kullanıcıların zararının karşılanacağı açıklandı.
   
• Bloomberg, Apple’ın VR/AR gözlüğü çıkartma hazırlığında olduğunu yazdı. Apple, metaverse ve NFT konusunda mesafeli olsa da şirketin AR/VR teknolojisine yapacağı katkılar dolaylı yoldan metaverse’ün gelişmesi için son derece önemli olabilir.
   
• Bir önceki sayıda, Polygon ve Ethereum ağlarına taşındığını yazdığım DeGods ve y00ts NFT koleksiyonlarından y00ts’un Polygon’dan 3 milyon dolar teşvik aldığı ortaya çıktı
   
• Mastercard, Web 3 kapsamında çalışan müzisyenleri desteklemek için kurduğu programın altyapısını Polygon üzerine kurma kararı aldı.
  
  
• Shopify kripto para hakkında en bilgisiz kullanıcıların bile NFT eserler üretebilmesi için bir altyapı hazırladı. Site üzerindeki hazır altyapıyı kullanarak eserlerini oluşturan kullanıcılara, ihtiyaçları olan cüzdan adresi için maillerine bir link gönderiliyor ve eserleri Avalanche ağında NFT’ye çevriliyor. Dolayısıyla kullanıcının cüzdan açmasına bile gerek kalmıyor.
   
• National Geographic, 135’inci yılına özel olarak Polygon ağında GM adlı bir NFT koleksiyonu çıkaracağını duyurdu.
  
  
• ABD’de devlet sırlarını açığa çıkaran Edward Snowden’in  bir nevi ‘Late Night Show’ tarzındaki PleasrHouse programına katılarak canlı yayında NFT satışına katılacağı açıklandı.
   
• Jane Rosenthal ve Robert De Niro'nun kurucusu olduğu Tribeca Film Festivali'nin VIP biletleri NFT olarak satışa sunuldu.
  
  
• Justin Sun, Andy Warhol, Picasso, Murat Pak, Beeple, Fewocious gibi sanatçıların eserlerine sahip olduğunu ve bu eserleri NFT’ye çevireceğini duyurdu. Sanatçılardan bazıları direkt NFT ürettiği için muhtemelen farklı eserlerin birleşimiyle oluşturulan NFT’ler de planlanıyor.