Silvergate’in düzenleyicilere sunduğu belgeler detaylı incelendiğinde bankanın yaşadığı çöküşün ideal bir çöküş senaryosu olduğu görülüyor. Hissedarlar ciddi zarar görse de mudiler paralarının tamamını geri alabiliyorlar ve devletin kasasından tek kuruş çıkmıyor. 

Son günlerde kripto sektöründeki sıkıntıların bir bankacılık krizini tetikleyebileceğine dair söylemler havada uçuşsa da aslında gerçek çok daha farklı. Bu hafta faaliyetlerini durduran iki bankadan yoğun biçimde kriptoya odaklananı Silvergate Bank devletten bir yardım almadan çözüm geliştirebiliyor.

Devletin tasarruf mevduat sigorta fonunun (FDIC) desteğine ihtiyaç duyan ise dijital varlıklarla daha az ilişkisi olan Silicon Valley Bank (SVB).

Kaliforniya merkezli bu iki bankanın çöküşlerindeki benzerlikler sık sık dile getirildi: Bankaya hücumun etkisi bankaların elindeki varlıkları likide etmesine neden oldu. Bankalar bu milyar dolarlık satışlar sırasında önemli zararlar yazdılar çünkü ellerindeki Hazine kağıtları faiz artışı nedeniyle değer kaybetmekteydi. (Fed faiz artırdıkça eski tarihli Hazine kâğıtlarının fiyatları azalır.)

CoinDesk Silvergate Bank’in düzenleyici kurumlara sunduğu belge ve bilgiler üzerinde kapsamlı bir araştırma gerçekleştirdi ve karşılaşılan bankaya hücum dalgasına karşın banka yöneticilerin attığı adımları analiz etti.

Bu çalışma sonucunda, bugünden geriye bakıp bir değerlendirme yapıldığında bankanın tüm mudilerin taleplerini karşılayacak kadar likiditesi olduğu ve San Francisco eyaletinden aldığı kredileri ödeyecek kaynağı olduğu görülüyor. 

Ancak sonuçta Silvergate kurtulamadı. Ancak bu süreçte devlet yardımı alması da gerekmedi. Silvergate Capital’ın hisseleri 1 Mart’tan bu yana yüzde 83 eridi ve banka finansal raporunu yayınlayamayacağını açıkladı. Ancak genel resme bakıldığında sadece hissedarların darbe aldığı, devletin ve mudilerin sıkıntı çekmediği bu vaka ideal bir çöküş senaryosu olarak değerlendirilebilir.

Federal Financial Analytics’in genel müdürü Karen Petrou, “Banka likidite dalgasına yakalandığında sermayesi boldu” diyor.

SVB’in olayı ise bunun tam tersi boyuttaydı ve piyasalar ve düzenleyiciler üzerinde o kadar tedirginlik oluşturdu ki ABD hazine Bakanı Janet Yellen, düzenleyici kurumları bir toplantıya davet ederek “Silicon Valley Bank konusunu enine boyuna masaya yatıracaklarını” belirtti. 

Hazine Bakanlığı’ndan yapılan basın açıklamasında, “Yellen bu olaya yanıt verme sürecinde bankacılık düzenleme kurumlarının en doğru adımları atacağından emin ve bankacılık sisteminin bu tür bir olaya cevap verecek etkin araçlara sahip olduğunun altını çiziyor” deniliyordu. 

Silvergate’i kripto sektörüne çok fazla odaklanıp risk almakla suçlayabilirsiniz. Kripto sektörünü de genel anlamda çok risk almakla suçlayabilirsiniz. Silvergate’in yöneticilerini bankanın portföyün çok fazla kripto odaklı yapmak ve risk almakla suçlayabilirsiniz. Ancak kimse kriptoyu kamu kaynaklarını sömürmekle suçlayamaz.

Silvergate Capital yetkilileri bu haber için görüşme taleplerimize yanıt vermediler. 

Ne zaman başladı?

Silvergate’in bankacılık düzenleme kurumlarına verdiği bilgilere bakıldığında 2022’nin son çeyreğinin banka açısından nasıl bir felaket dönemi olduğu görülüyor. Zira kripto müşterileri FTX borsasının çöküşü sonrası mevduatlarını geri almak için bankaya hücum etmişler. 

Banka Eylül sonu itibariyle bankanın 13,3 milyar dolar mevduatı vardı. Varlıklarının yaklaşık 1,9 milyar dolarlık kısmı nakit olarak, 11,4 milyar dolarlık kısmı ise menkul kıymetlerde tutuluyordu. 

Sonraki üç aylık dönemde mevduatlar 6,3 milyar dolar erimiş ve banka elindeki varlıkları acil satmak zorunda kalmış. 2022 sonunda varlıklar 5,7 milyar dolara gerilemiş.

507 Capital’ın genel müdürü Thomas Braziel, “Bu tam anlamıyla bir bankaya hücum olayı” diyor.

Bankanın elindeki menkul kıymetler faiz artırımları nedeniyle değer kaybettiği için banka bunları satarken ciddi zarar etmiş.

Bankanın öz sermayesi söz konusu çeyrekte yarı yarıya azalarak 571,8 milyon dolara düşmüş. Bankanın sağlıklı işleyip işlemediğini gösteren bir parametre olan “kaldıraç oranı” ise üç ay önce yüzde 10,5 iken 2022 sonunda yüzde 5,1’e düşmüş. 

Bu durum Silvergate’i sıkıntıya sokmuş. Banka sermaye yeterliliği açısından en az yüzde 5,1 kaldıraca gereksinim duyuyormuş.

Her ne kadar sermaye olası diğer kayıpları karşılayacak durumda olsa da Silvergate Bank son aylarda gelen yoğun mevduat çıkışıyla baş edememiş.

“Yüksek oranda likit”

Silvergate Capital CEO’su Alan Lane, 17 Ocak’ta yaptığı toplantıda yatırımcılara bankanın çıkışları karşılamak için borçlanmaya gittiğini ancak daha sonra düşen mevduat seviyelerini düzeltmek ve bilançoda yüksek oranda likit kalmak için varlık satışına geçtiklerini söylemişti. 

Silvergate’in 4,5 milyar dolarlık nakit ve geri kalanı menkul kıymet olan varlıkları 6,3 milyar dolarlık mevduatları karşılayabilecek gibi görünüyordu. Yöneticiler 2023 başlarken bu pozisyonu almışlardı.

O günlerde Lane açıklamasında Silvergate’in 2023’ün ikinci yarısında kârlı hale geçeceğini umduğunu söylemişti. 

Lane, yatırımcılara, “Yüksek oranda likit bir bilanço oluştururken en az krediyle ve güçlü bir sermaye pozisyonuyla hareket edip müşterilerimize maksimum esneklik sunmak istiyoruz” diyordu. 

Düzenleyicilere verilen bilgilere bakıldığında Silvergate nakit kaynak bulma arayışı sırasında 2022 sonunda San Francisco yardım sandığına başvurmuş. Burası, bankalara kredi veren ama pek de tercih edilmeyen bir kurum. 

Lane 17 Ocak’taki toplantıda banka yönetiminin dış kredilere olan bağlılığı azaltmak istediğini belirmişti.

Lane, “Genel anlamda bankalar mevduatlarının borçlarından fazla olmasını isterler” diyordu.  

Olaylar bu borçlanmaların önemli olduğunu gösterdi. Silvergate Capital’ın 1 Mart tarihli bildiriminde söz konusu kuruma borçlarını geri ödemek için elindeki menkul kıymetlerin satışını hızlandırdığı ve rekor ilave zarar yazdığı söyleniyordu.

Yardım sandığından yapılan açıklamada “Silvergate Bank, bizden aldığı avansların tamamını ödemek konusunda kararlılık gösteriyor. Tüm avansların karşılığında teminat tutulmaktadır” diyordu.

Silvergate Capital, 1 Mart’taki açıklamasında yazdığı ekstra zararların sermaye durumunu bozduğunu ve mevut durumda faaliyetlere devam edip edemeyeceğini değerlendirdiğini söylemişti. 

Bu son açıklama Silvergate Capital’in ölüm ilanı gibiydi. Şirketin hisse fiyatları ciddi biçimde düşerken önde gelen müşteriler de çıktıklarını duyurmaya başladılar. Spekülasyonlar artınca banka mevduat fonuna devredildi.

Silvrgate Capital, 8 Mart’ta yaptığı acıkmada bankayı düzgün bir süreç kapsamında gönüllü olarak likidite edeceklerini ve tüm mevduatları tamamıyla ödeyeceklerini söyledi.

Gelinen nokta arzu edilmese de sonuçta FDIC’nin müdahalesine gerek kalmadan mudilerin istekleri karşılandı.