“2023 Yılında Daha Sağlam Temelli Web3 Projeleri Olacak”

Web3 dünyası için 2023’e dair genel beklentileriniz neler? Yeni yılda Web3’ü hangi dinamiklerin şekillendireceğini düşünüyorsunuz?

Web3 dediğimizde bize ait olan her türlü verinin yönetimini yapabileceğimiz bir ortamdan bahsediyoruz. Dolayısıyla hedefin bu olduğu bir çerçevede, bu vizyonun gerçekleşmesi için neler yapılması gerektiğini ortaya koymak gerekir. Tabii Web3, blokzinciri bir sihirli değnek değil. Bunlar zaten altta yatan teknolojiler olacak. Ancak, bu teknolojilere adaptasyon biraz sıkıntılı bir süreç olacak. Öyle ki, 2022 yılını düşündüğümüzde hacklerlar, Terra'nın çöküşü, FTX’in iflası gibi olaylar nedeniyle kurumsal tarafta özellikle kripto entegrasyonu çok ciddi tırpanlandı. Bireysel yatırımcı tarafında ise, enflasyonun çok yüksek olması, maliyetlerin çok fazla arttığı bir ortamda bireysel yatırımcının şu anda ne gücü, ne de iştahı var. Şu anda Web3'ün adaptasyonu için en uygun veya insanların en hızlı adapte olabileceği alan oyun tarafı gibi duruyor. Ancak bu tarafta da Web2 veya konsol oyunlarının verdiği keyif henüz yok. Çünkü bu tarafta önce 'play to earn' dediğimiz ve oyundan keyif almaktan çok para kazanmaya yönelik bir konsept ortaya çıktı. Sonrasında zaten bu konseptin çok yanlış olduğu ve hem oyna hem eğlen hem de para kazana dönüldüğünü gördük.

Dolayısıyla 2023 ve sonrasında yapılan hatalardan ders alınarak artık daha ayağı yere basan, daha temeli derinde oluşmuş projelerle geliştirmeler yapılacak. Yine oyunlar olacak. Bu oyunlarda bir takım token kazanımları söz konusu olacak. Ama önce insanların ve kurumların teknolojik, dijital, finansal okur yazarlıklarını arttırmaları çok önem kazanacak. Çünkü yarın öbür gün şirketlerin kendi varlıklarını ve verilerini kendilerinin yönettiği dinamikler oluşacak. Bu nedenle eğitimlerin hızlanması ve farklılık yaratılması gerekiyor. 2023 işte biraz bu seviyede ilerleyecek.

2023’te ayı piyasasının çözülmesini ve daha olumluya dönmesini bekliyor musunuz? Bu ne zaman ve ne şartlarda olabilir?

Biz kripto tarafıyla ilgili trade yapmıyoruz ve günlük veya dönemlik piyasa hareketleriyle çok ilgilenmiyoruz. Ancak temel analiz olarak bakıldığında şunu söyleyebilirim ki genel anlamda zaten bir iştah kaybı var. Ama bu bir döngü ve ekonomilerde bu döngü her zaman olur. Mutlaka dalgalanmalar olacak ki hem spekülasyon olsun hem tekrardan bir toparlanma olsun. Her bir dibe vuruşun mutlaka bir fırsatı oluyor. Şu an inşa etme ve geliştirme zamanı.

2023’te dünyada ve Türkiye’de dijital varlıklara yönelik düzenlemeler konusunda beklentileriniz neler?

Türkiye'de bu konuda bir çalışma var hali hazırda devam eden. Biz öncelikle her zaman düzenlemelerin muhakkak yatırımcının korunması odağında olması gerektiğini söylüyoruz. Ayrıca sermaye gereksinimlerinin belirlenmesi, stres testlerinin ve kullandıkları teknolojilerin güçlü olup olmadığının test edilmesi veya bunların en azından sertifikalı haline getirilmesini bekliyoruz. Diğer taraftan baktığımızda Türkiye’de bankaların saklama hizmetleriyle ilgili çok ciddi bir iştahı var. Şu an ticarette kripto para kullanımını engelleyen yönetmelik yürürlükte. Bu yönetmelik, şirketlerin yurt dışında olduğu gibi kripto paralar üzerinden de satış yapabileceği ancak bunların anlık olarak TL'ye çevrileceği bir şekle dönüştürülebilir. Bu sistemlerin altyapısı kurulurken likidite servis sağlayıcıları, ödeme sistemleri veya ödeme kuruluşlarıyla birlikte çalışılabilir ve bilançoda kripto para riskini taşımadan rahatlıkla kripto paralarla satış yapılabilir. Bu düzenlemelerin hızlı bir şekilde gelmesi Türkiye’de buna yönelik inovatif geliştirmeleri de arttırır.

Öte yandan alternatif piyasalardan finansman sağlayabilmek için varlık tokanizasyonu veya proje tokanizasyonu yapabilmek de mümkün bir hâle gelecek. Türkiye'deki taslak metinin son versiyonunda da özellikle buna imkan sağlayacak düzenlemeler geliyor. Bu da çok umut verici. Tabii bir de regülasyonun gözetim mekanizmalarının mahremiyeti çok fazla riske etmeyecek şekilde oluşturulması gerekiyor. Çünkü özellikle kişisel bilgilerin ifşa edileceği, mahremiyeti zedeleyecek uygulamaların olması endişe verici sonuçlar doğurabilir.

Sizler 2023’te Web3’te hangi projelerle ve yaklaşımlarla fark oluşturmayı hedefliyorsunuz? 2023’e dair planlarınızın genel çerçevesi nedir?

İstanbul Blockchain Women Derneği olarak bireylerin kendi varlıklarını nasıl koruyabileceklerini ve buradan nasıl gelir elde edebileceklerine dair birtakım fırsatları kadınlar başta olmak üzere aslında toplumun her kesimine anlatmaya çalışıyoruz. Yani tek hedefimiz kadınlar ve kadınların bu ekosistemde güçlenmesini sağlamak değil. Bu nedenle biz 2023'te de eğitimlere devam edeceğiz. NFT'ler üzerinden neler yapılabileceğini, cüzdanları kullanırken nasıl riskleri olabileceğini anlatarak farkındalık yaratıp burada birlikte neler geliştirebileceğimizi birlikte konuşacağız.