“Son Yaşananlar DeFi’ın Önemini Gösteriyor”

Bir zamanlar globaldeki en büyük kripto para borsalarından biri olan FTX’in bir hafta içinde iflas ederek çökmesi ve pek çok yatırımcının paralarını geri alamaması kripto sektörünün gündemine oturdu. Bu yoğun gündemde merkeziyetsiz bir borsa olan dYdX’in ekosistemine bağlı dYdX Foundation’ın CEO’su Charles d'Haussy, CoinDesk Türkiye Kurucusu Serdar Turan’ın konuğu oldu.

İsviçre menşeli kâr amacı gütmeyen bir organizasyon olan dYdX Foundation’ına birkaç ay önce katıldığını söyleyen d'Haussy, geçen hafta yaşanan olayların merkeziyetsiz borsalar ve merkeziyetsiz finansın önemini ortaya çıkardığını vurguladı. Görüşmeden öne çıkan konular şu şekilde:

• Şu anda hepimiz, Web3 denilen internetin yeni bir versiyonunu inşa etmeye çalışıyoruz. İnternetin bu güncellenmiş halinde blokzinciri teknolojilerinden faydalanıyoruz. Geçtiğimiz haftalarda yaşanılan olay gibi (kripto para borsası FTX’in çöküşü) iniş-çıkışlar bize internetin 90’lardaki ilk günlerini hatırlatmalı. O dönemlerde de bazı şeyler çok şişirilmiş, ardından bazı şeylerin doğru gitmediği ve düzgün çalışmadığı anlaşılmıştı. Ancak insanlar inşa etmeye devam etti ve bugün kullandığımız internet meydana geldi.
  
  
• Bana göre geçen hafta olanlar da merkezi borsaların düzgün çalışmadığını gösteriyor. Kripto gibi dijital varlıklarla çalışan merkezi borsalar şeffaf olmayan, çok karmaşık ve müşterilerin fonlarını kullanmama gibi temel konularda kafaları karışık. Bu yaşananlar sektördeki herkes için çok üzüntü verici. FTX olayı sektöre güvene zarar verdi. Yatırımcılar varlıklarını kaybetti.
  
  
• Öte yandan bu sayede DeFi’ın ve blokzincirin kamu yararına olduğu da kanıtlanmış oluyor. Bu yüzden bunu geliştirmeye devam etmemiz gerekiyor. Çünkü buna her yerde ihtiyaç var. Dolayısıyla bana göre geçen haftaki olayın manşeti “Merkezi finans (CeFi) kaybetti, DeFi kazandı”. Çünkü merkeziyetsiz finansta ise yapısı gereği şeffaf. DeFi’da istediğiniz zaman merkeziyetsiz borsanın nasıl çalıştığını, fonlarınızı kontrol edebiliyorsunuz.
                           
• Yaşananlar kesinlikle regülasyon anlamında hükümetlerin dikkatini çekecek. Bu, aslında bizim için de regülatörlerle bağlantı kurmamız için bir fırsat. Sektör olarak bugüne kadar DeFi hakkında konuşuyorduk. Şimdi DeFi’ın ne olduğunu gösterme zamanı. Çünkü aslında DeFi, pek çok ülkede regülatörlerin yapmak istedikleriyle çok uyuşuyor. Bu nedenle düzenleyicilerle bağlantı kurmak ve örneğin onlara, “Siz kullanıcıların fonlarıyla borsaların ayrı tutulduğunu görmek istiyorsunuz. DeFi’da bunu kolaylıkla uygulayabilirsiniz” demek bizim sorumluluğumuzda.
  
  
• Gelecekte insanların DeFi’ya birden çok yolla katılacağını öngörüyorum. Bazıları Metamask gibi gözetimsiz çevrimdışı bir cüzdanla, bazıları da regüle edilmiş kurumları kullanabilir. Regüle edilmiş kurumlar insanlara merkezi ve merkeziyetsiz ürünler sunabilir.
   
• dYdX 2017’de kuruldu ve bugüne kadar farklı iterasyonlardan geçti. Şu anda 4. versiyonu üzerinde çalışmalar devam ediyor. Cosmos SDK üzerinde geliştirilen bu versiyon bağımsız bir zincir olacak. Bu da yeni inovasyonlar geliştirilebilmesini sağlayacak. Bunu yapmamızın nedeni merkeziyetsizlik anlamında daha da çok ilerleme kaydetmek.
  
  
• İstanbul Blockchain Week’te başarılı ve yetenekli mühendislerle tanıştım. Bu çok heyecan verici. Web3 anlamında Türkiye’de yoğun bir enerji var. İstanbul’un Ethereum’un Devcon konferansı için aday şehirlerden biri olduğunu biliyorum. Şu an İstanbul’dayım ve şunu söyleyebilirim ki Ethereum topluluğu için burada bir araya gelmek çok güzel olacaktır.