8 Mart: Kutlama mı, Samimiyet Testi mi?

Yine bir 8 Mart’a geldik. Kadınlara daha düşük maaş veren, cam tavan sendromu yaratan, manipülatif çalışanlarla dolu, broculuk anlayışının ekiplere hükmettiği birçok şirket, 8 Mart Kadınlar Günü kutlaması mesajları paylaşacak. Sosyal medya hesaplarında renkli görseller, ilham verici alıntılar ve “kadınların gücüne inanıyoruz” gibi klişe ifadelerle dolu paylaşımlar göreceğiz. Peki, bu mesajlar ne kadar samimi? Daha da önemlisi, gerçek dünyadaki uygulamalara ne kadar yansıyor? Özel günlere indirgenen belli değerler uygulamada ne kadar başarılı? “Kapsayıcılık” adıyla kurulan departmanlar çalışan haklarını iyileştirebiliyor mu? Kadın çalışanın işe alınmasıyla sorunlar çözülüyor mu? Kadınların istediği tek şey işe alınmış olmak mı? Kripto sektörü diğer sektörlere göre kadın haklarını desteklemekte daha mı başarılı?

Eşitlik ve adalet gibi kavramlar dönemsel olarak popülerleşip, yılın geri kalanında unutuluyor ve uygulamaya geçirilemiyor. Kadınların işe alım sürecine kadar yaşadığı zorluklar bir yanda, işe alındıktan sonra kariyer yolculuklarında önlerine çıkan engeller diğer yanda. Şirketlerin kurduğu kapsayıcılık departmanları, farkındalık yaratıp istihdam oranını artırsa da kurum kültürlerini dönüştürmek noktasında hala yetersiz kalıyor. Kapsayıcılık söylemleri tek başına yeterli değil; işyerlerindeki toksik kültürü değiştirmek için tüm çalışanları kapsayan eğitimler ve somut adımlar gerekiyor. Kadınlar, yalnızca cinsiyetlerinden dolayı işe alınmak değil, yetkinlikleriyle değerlendirilmek ve eşit fırsatlara sahip olmak istiyor.

The Economist’in Cam Tavan Endeksine göre, Türkiye 29 ülke içinde en alt sıralarda. Cam Tavan Sendromu, kadınların kariyerlerinde belli bir noktaya kadar yükselebilmesine rağmen, görünmez engeller nedeniyle liderlik pozisyonlarına çıkmalarının zorlaşmasıdır. Bu engeller açıkça dile getirilmese de, kurumların kültürü, çeşitli önyargılar ve sistematik eşitsizlikler sonucunda ortaya çıkar. Ülke olarak, kadın hakları açısından hem toplum olarak hem de şirket kültürleri içerisinde katetmemiz gereken uzun bir yol var. 

Kripto sektörü, esnek yapısı ve yenilikçi yaklaşımıyla kadınlara daha fazla alan açabilir gibi görünüyor. Teknolojinin ve yeniliğin ön planda olduğu bu alanda, kadın çalışanlar için daha esnek ve erişilebilir fırsatlar sunulabiliyor. Esnek çalışma saatleri ve uzaktan çalışma imkanları, en azından teoride, cinsiyetler arası adaletsizliği azaltma potansiyeline sahip. Ayrıca sektörün genç ve dinamik yapısı, hızla büyüyen iş gücü ihtiyacıyla birleştiğinde, kadınların bu alanda kendilerini göstermesini nispeten kolaylaştırdı.

Ancak bu durum, kripto sektöründe kadın haklarının mükemmel olduğu anlamına gelmiyor. “Broculuk” anlayışını kripto topluluklarında da yaygın bir şekilde gözlemleyebiliyoruz. Kadın çalışanların sektördeki oranı hâlâ erkeklere kıyasla düşük ve birçok kadın, yatırımcı ve liderlik pozisyonlarında yeterince temsil edilmediğini düşünüyor. Sektöre giriş, diğer alanlara göre daha kolay olabilir, ancak kadınların liderlik pozisyonlarına yükselmesi hâlâ benzer zorlukları barındırıyor.

Her yıl, 8 Mart Kadınlar Günü’nü kutlamak güzel olsa da, içi boş kutlamalardan ziyade, “Bugün ben toksik bir kültüre neden oldum mu? Ekip arkadaşlarıma, dışarıda tüm kadınlara karşı destekleyici miyim? Sektörde kadınlara karşı ayrım yapmadan, gerçekten yetkinliklerini destekleyebiliyor muyum?” diye hepimizin kendisine sorması gerek. 

Konu haklar olduğunda, cinsiyetten bağımsız hepimizin kendisine sorması gereken sorular olsa da, kadınlar iş dünyasında hâlâ daha fazla engelle karşılaşıyor. Bu nedenle, yalnızca bir gün boyunca farkındalık yaratmak yerine, yıl boyunca süren bir dönüşümün parçası olup olmadığımızı sorgulamak daha anlamlı. 

Eğer 8 Mart sadece sosyal medyada birkaç cümle paylaşmakla sınırlı kalıyorsa, aslında hiçbir şey değişmiyor demektir. Gerçek adalet, sadece özel günlerde değil, işe alımdan terfi süreçlerine, ücretlendirmeden günlük iş kültürüne kadar her noktada sağlanmalıdır.

Özetle, bugün “Kadınlar Günü” kutlamaktan çok, adil bir ortam yaratmak için ne yaptığımızı sorgulama günü olmalı ve şu konulara odaklanmalıyız: Kadın liderlerin görünürlüğü artırılmalı, kadınlar için adil yatırım politikaları ve fonlar oluşturulmalı, broculuk dilinden arınmış ve daha kapsayıcı bir dil kullanan topluluklar inşa edilmeli. Gerçek değişim, yalnızca bir gün hatırlanarak değil; her gün atılan adımlarla, alınan kararlarla ve sürdürülen mücadeleyle mümkün olur.

Mücadeleyle ve sevgiyle kalın…