Yazarlar

Piyasalar

Şirketler

Teknoloji

Öğren

Politika

DeFi

TV&Video

Podcast

Etkinlikler

Sponsorlu İçerik

Consensus Magazine

E-Bülten

Yazarlar

Nakde Muadil Ödeme Araçlarının Tarihçesi

ABD Kongresi fiziksel nakit paranın mahremiyet özelliklerini de içinde barındıran bir dijital dolar üzerinde kafa yoradursun 1990’lardan bugüne görülen benzer çabaların neden başarısızlıkla sonuçlandığını incelemek iyi bir öğrenim olabilir.

25 Ağustos 2022 21:26

Güncellenme: 25 Ağustos 2022 21:32

John Kiff

John Kiff, finans teknolojileri, tezgahüstü türev ürünler ve emeklilik piyasaları uzmanı. Daha önce Uluslararası Para Fonu'nda (IMF) kıdemli finans sektörü uzmanı olarak, IMF'ye katılmadan önce de 25 yıl Kanada Bankası'nda çalıştı.

Twitter'da Takip Et:

@Kiffmeister

Nakde Muadil Ödeme Araçlarının Tarihçesi

 

ABD Kongresi fiziksel nakit paranın mahremiyet özelliklerini de içinde barındıran bir dijital dolar üzerinde kafa yoradursun 1990’lardan bugüne görülen benzer çabaların neden başarısızlıkla sonuçlandığını incelemek iyi bir öğrenim olabilir. Elbette ki son 20 yılda ciddi inovasyonlar hayata geçirilmeye çalışıldı ancak bu projelerin neden yürümediğine bakarak neleri doğru yapmamız gerektiğine dair sinyaller görebiliriz.

 

Cumhuriyetçi senatör Stephen Lynch, geçtiğimiz Mart ayında Elektronik Para ve Güvenli Donanım (ECASH) kanun teklifini senatoya sundu. Bu teklifte ABD Hazine Bakanlığı’nın; üçüncü bir tarafın onayına gerek kalmayacak şekilde uçtan uca offline ödeme yapabilen ve güvenli bir donanım üzerinde çalışan bir dijital dolar geliştirmesi ve test etmesi isteniyordu.

 

İşlem yapanın önceki işlemlerin kayıtlarına erişerek harcamadığı kaynaklarını kontrol etmeye dayalı üçüncü taraf onaylama mekanizması çifte harcamayı önlemek için gerekli bir sistem olarak görülür.  Ancak kanunda cihazların kendi üzerinde çalışan ve özel veya güvenli bir bilgi işlem ortamında onaylama yapan bir sistemden bahsediliyor. Hesapta tutulacak kaynaklara ve işlemlere dair limitlerin cihazın yani donanımın içine yazılması bireysel hack durumlarının da önüne geçmeyi amaçlıyor.

 

Eskiler Yine Moda Oldu

 

Bu tür güvenli cihazlar yeni değil. On yıllardır varlar. Özel bir kart okuyucu cihazı üzerinden anonim ödemeler yapabilen Avant kart 1993 yılında Finlandiya Merkez Bankası tarafından hayata geçirilmişti. İlk aşamada dolum yapılamayan kullan-at tarzı kartlar piyasaya sunuldu ancak 1994’de yeniden doldurulabilir versiyonları da geldi. Teknik olarak bu kartlarla offline uçtan uca ödemeler yapılabiliyordu ancak Avant sisteminde bu özellik devre dışında bırakılmıştı. 

 

Bnanka kartlarının kullanımının maliyetli olduğu bir dönemde Avant kart kullanım ücreti olmamasıyla avantaj sağlıyordu. Ancak daha sonra işletim sisteminin maliyetli hale gelmesiyle birlikte bu karta da kullanım ücreti koyuldu.

 

Avant kart pazara sunulurken satış noktaları olarak Finlandiya’daki mağaza zincirlerinden biri olan R-kioski belirlenmişti. Burada kart alınabiliyor, doldurulabiliyor ve fonlar geri alınabiliyordu. Ardından diğer perakendeciler de devreye sokuldu. 1997’ye gelindiğince mevcut AVM’ler de kullanılabilir hale geldi. Bu teknik olarak zor bir işti zira ATM’ler manyetik şeritli kart teknolojisine göre tasarlanmışlardı. 

 

Tüm bunlara rağmen Avant kart yaygınlaşamadı. Bunun olası nedenlerinden biri de kartı doldurmak veya boşaltmak için ücret ödenmesi gerekmesi ve bu dönemde banka kartlarının kullanım maliyetlerinin düşmesiydi. Avant 1995’te bir dizi bankadan oluşan bir konsorsiyuma verildi ve 2006 yılında sessizce öldü. 

 

Mondex

 

Natonal Wesminster Bank (NatWest) de benzer bir deney yapmıştı. Banka 1995’ten başlayarak üç yıl boyunca İngiltere’de Mondex adlı bir ödeme platformunu geliştirmeye çalıştı. NatWest, 1997’de Mondex’in hakim hissesini Mastercard’a sattı ve Mastercard da bu ürünü diğer bazı ülkelerde de denemeye başladı. Mondex 1990’ların sonuna geldiğinde tıkanmış kalmıştı. 

 

Her ne kadar bazı pilot çalışmalar teknolojinin işe yaradığını gösterse de Avant vakasında olduğu gibi burada da ticari değer önermesinin yeterince güçlü olmadığı görülmüştü. Örneğin gerekli olan POS cihazını alan tüccar sayısı oldukça sınırlı kalmıştı. Mondex platformu kişiler arası işlemlere izin verse de kişilerin özel cihazlara sahip olmaları gerekiyordu. 

 

Güncel Gelişmeler

 

Merkez bankaları tarafından oluşturulacak dijital paralara yönelik ilgi git gide artarken dijital taşıyıcı platformlar da tekrar gündeme geliyor. Örneğin, BitMint, Idemia, WhisperCash offline ödeme imkanı veren dijital ödeme platformları sunuyor ve bunların içerisinde bir donanıma gerek kalmadan uçtan uca ödeme seçeneği de bulunuyor.  Diğer bir ifadeyle nakde muadil bir ödeme imkanı sunmaya çok yaklaşıldı. Ayrıca DigiTally de benzer özelliklere sahip bir prototipin denemesini başarıyla gerçekleştirdi.



Günün Gelişmeleri İçin E-Bültenimize Abone Olun

E-Bültenimize abone olarak onaylamış ve CoinDesk Türkiye ürün ve hizmetleri için iletişim kurulmasına izin vermiş olursunuz.


YASAL UYARI

Bu sitede yer alan yatırım bilgisi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, yetkili kuruluşlar tarafından kişilerin risk ve getiri tercihlerini dikkate alarak, kişiye özel olarak sunulmaktadır. Bu sitede veya e-bültenlerimiz kapsamındaki sözel, yazılı ve grafiksel dahil olmak üzere tüm bilgi ve analizler; herhangi bir karara dayanak oluşturması noktasında herhangi bir teminat, garanti oluşturmamakta ve yalnızca bilgi edinilmesi amacıyla paylaşılmaktadır. Coindesk Türkiye hiçbir şekil ve surette ön onay, ihbar ve ihtara gerek olmaksızın söz konusu bilgileri değiştirebilir veyahut silebilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanarak yatırım kararı vermeniz beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. Bu sitedeki yorumlardan, eksik bilgi ve/veya güncel olmama gibi konularda ortaya çıkabilecek zararlardan Coindesk Türkiye ve çalışanlarının herhangi bir sorumluluğu bulunmamaktadır.

John Kiff, finans teknolojileri, tezgahüstü türev ürünler ve emeklilik piyasaları uzmanı. Daha önce Uluslararası Para Fonu'nda (IMF) kıdemli finans sektörü uzmanı olarak, IMF'ye katılmadan önce de 25 yıl Kanada Bankası'nda çalıştı.

Twitter'da Takip Et:

@Kiffmeister

John Kiff, finans teknolojileri, tezgahüstü türev ürünler ve emeklilik piyasaları uzmanı. Daha önce Uluslararası Para Fonu'nda (IMF) kıdemli finans sektörü uzmanı olarak, IMF'ye katılmadan önce de 25 yıl Kanada Bankası'nda çalıştı.

Twitter'da Takip Et:

@Kiffmeister

Fiyatları İncele

Kripto Varlık

Sosyal Meyda Trendi

Trendleri İncele

Trend Haberler

1
Memecoin'ler Dışında Son Bir Ayda En İyi Performans Gösteren Token FTM Oldu

22 Mart 2024 16:28

Kripto Varlık

Sosyal Meyda Trendi

Trendleri İncele

Kategoriler

Yazarlar

Piyasalar

Şirketler

E-Bülten

Politika

Teknoloji

Kripto Paralar

Hakkında

Hakkında

Kişisel Verileri Koruma Kanunu

Künye

Çerez Politikası

Reklam Verin

KVKK Başvuru Formu

İletişim

Kişisel Verileri Saklama ve İmha Politikası


Yasal Uyarı: Bu sitede yer alan yatırım bilgisi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, yetkili kuruluşlar tarafından kişilerin risk ve getiri tercihlerini dikkate alarak, kişiye özel olarak sunulmaktadır. Bu sitede veya e-bültenlerimiz kapsamındaki sözel, yazılı ve grafiksel dahil olmak üzere tüm bilgi ve analizler; herhangi bir karara dayanak oluşturması noktasında herhangi bir teminat, garanti oluşturmamakta ve yalnızca bilgi edinilmesi amacıyla paylaşılmaktadır. Coindesk Türkiye hiçbir şekil ve surette ön onay, ihbar ve ihtara gerek olmaksızın söz konusu bilgileri değiştirebilir veyahut silebilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanarak yatırım kararı vermeniz beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. Bu sitedeki yorumlardan, eksik bilgi ve/veya güncel olmama gibi konularda ortaya çıkabilecek zararlardan Coindesk Türkiye ve çalışanlarının herhangi bir sorumluluğu bulunmamaktadır.

@2022 CoinDesk