Opak Platformlar ve İç İçe Protokoller Kripto İçin Büyük Risk

Hâlâ Zor Zamanlardayız. 

Elbette, geçen haftaki fiyat ve makro riskle ilgili makalem, bitcoin yüzde 6,35 artınca sekiz saatlik telaşlı bir sürecin hemen önce yayınlandı, ancak her iki tehlike de varlığını koruyor.

Bu makale, şu anda kripto para piyasalarının karşı karşıya olduğu risklerle ilgili üç bölümlük bir dizinin ikincisi durumunda. Önümüzdeki hafta ise halka açık şirket riskine bakacağız.

Bu hafta, kriptodaki en sevdiğim konulardan biri olan platform ve protokol riskini inceleyeceğiz, çünkü bu durum, insanların “almak” istediği ana alan. 

Ancak sayısız kripto hack ve başarısız blok zinciri projeleriyle birleştiğinde bu birleştirme, bu risk eğrisine tam olarak neden dikkat etmemiz gerektiğinin nedeni olarak karşımıza çıkıyor.

Her neyse, işte üçten ikisi…

– George Kaloudis

Platform ve protokol riskinin tam olarak ne anlama geldiği oldukça basittir. Protokol riski, Bitcoin, Ethereum ve Terra gibi çeşitli kripto projelerinin (diğer bir söylenişle protokollerin) başarısızlıklarıyla ilgili riski içerir. Platform riski ise Coinbase,Three Arrows Capital ve Celsius Network gibi kripto ekseninde var olan kurumların başarısızlıklarıyla ilgili riski anlatır.

Ancak bu iki riski birlikte tartışmaya değer kılan şey, bu protokollerin ve platformların iç içe geçmiş olmasıdır.

Protokol riski gerçekten teknoloji riskidir

Terra'nın çöküşü sadece bir ay önceydi. Geçtiğimiz hafta, kriptoda yüksek getirili ürünler sunan Celsius Network, likidite sorunları nedeniyle para çekme işlemlerini durudururken önde gelen kripto hedge fonu Three Arrows Capital’ın Luna, GBTC ve stETH üzerindeki yanlış zamanlamalı bahisler sonrasında iflas tehlikesiyle karşı karşıya olduğu doğrulandı. 

Terra çöktüğü zaman, piyasayı anlamlı bir şekilde aşağı çekti. İki ana nedenden dolayı olduğu açıktı (geçmişe bakmadan):

Terra diğer protokollerle birlikte çalışabilirdi yani diğer projelerle (örneğin Cosmos IBC) birlikte çalışmayı denedi ve bu yüzden, Terra çökünce, temas ettiği tüm protokoller ikincil hasara uğradı. 

Terra, protokolü korumak için başarısız bir uygulamada tasfiye ettiği 80.000 bitcoin'i elinde tuttu ve kısa bir süre içinde 80.000 bitcoin satan tanınmış bir kuruluş, bitcoin fiyatı üzerinde müthiş miktarda satış baskısı yarattı.

Ve bu sadece Terra'ydı. DEFIYIELD’in REKY veri tabanı bilgileri göre en az 5 milyar dolarlık fon kaybıyla kripto protokollerini rahatsız eden çok sayıda DeFi dolandırıcılığı, hack ve istismar sözkonusu. Bunlar arasında 625 milyon dolarla Ronin,600 milyon dolarla Poly ve 326 milyon dolarla Wormhole var.  

Gün geçtikçe, baş döndürücü sayıdaki kripto protokolleri baş döndürücü hale geldikçe, bir istismarın birden fazla protokolü yıkma potansiyeli de artıyor.

Bir parça kötü teknoloji, sermayenin tüm alanlarını ortadan kaldırabilir.

Bu başlı başına sistemik bir risktir.

Platform riski gerçekten şeffaflık riskidir

Celsius ve 3AC hala var, ancak sistem üzerindeki stresi artırdıkları inkâr edilemez.

Celsius, kendi adına, perakende müşterilerine madeni paralarını tutmaları karşılığında getiri sağlıyor. Kurucusu Alex Mashinsky, Celsius'u bankalara benzer şekilde varlıkları ödünç vererek belirli oranda kâr üreten bir platform olarak tanımlıyor.  

Celsius, piyasa yapıcılara ve arbitraj tüccarlarına kısa vadeli krediler sağlamaktan, DeFi'nin daha yüksek getirili stratejilere izin veren borç verme protokollerinde sermaye dağıtmaya geçti. 

Daha yüksek getiri, daha yüksek riskle birlikte gelir. Herhangi bir sorumlu bankanın rahat edeceğinden daha yüksek risk ve daha az güvence ile birlikte. Getiri teklifinde yanlış bir şey yok, ancak müşteri varlıklarını riske atarak getiri sunma konusunda rahatsız edici bir şey var. Bunun sonucu olarak artan risk profili ortaya çıktı.

Celsius’un para çekme işlemlerini dondurduğunu açlıklamasının ardından meslektaşım Oliver Knight, CoinDesk için Celsius hakkında harika bir makale yazdı:

“(Terra)’nın çöküşü kripto para biriminin Bear Stearns anıysa, Celsius Network endüstrinin Lehman Brothers'ı olmakla tehdit ediyor: Bir piyasa krizini alevlendiren başarısızlık.”

Bu arada, gerçek bir kaldıraçlı kripto hedge fonu olan 3AC, bazı kötü bahisler yaptıktan sonra başarısız olacak gibi görünüyor. 3AC'nin müşterileri ve karşı tarafları sıradan insanlar olmadığı düşünüldüğünde, bu bir Celsius iflasından daha az kötü görünüyor. Ancak iki nedenden dolayı bir o kadar da kötüye gidebilir:

1) Kriptodaki çoğu insanın 3AC'yi “akıllı insanlar” tarafından yönetilen etkileyici bir firma olarak gördüğü göz önüne alındığında, güçlünün düşebileceğini gösteriyor. 

2) Hedge fonlar, Tanrı’dan Daha Fazla Para kazanmak için belirsiz miktarda etkili kaldıraç kullanmak için birçok farklı teknik kullanarak birçok farklı karşı tarafla birçok farklı bahis oynar.

İkincisi, akıllı insanların bu başarısızlığının birçok farklı varlığın (ve sıradan insanların) etkilendiği anlamı taşımasaydı birincisi o kadar da kötü olmazdı. 3AC'nin başarısızlığının tüm kriptolarda bir "bulaşma olayına" yol açacağından endişe ediliyor.

3AC, iflasının ticaret masaları, DeFi borç verme protokolleri ve borsalar arasında kademeli tasfiyelere yol açabilmesi için yeterli marj bahsi koydu. Gerçekte: Karşı Taraf A, tam kaybı önleyebilmek için varlıklarını satmak zorunda kalacak, varlık fiyatlarını aşağı çekecek ve bu da Karşı Taraf B'nin aynı şeyi yapmasına yol açacak. Ve böylece varlık değerleri sıfıra doğru kademeli olarak düşecek.

Terra Bear Stearns ve Celsius ise Lehman Brothers ise, belki 3AC Uzun Vadeli Sermaye Yönetimidir. 

Adaletli olmak gerekirse, bu kesin olarak DeFi protokollerinin bir başarısızlığı değildir, çünkü kullanılan kaldıraç 3AC genellikle varlıklar arasında ve protokoller üzerinde. 

Ama asıl mesele burada: Platform riski, şeffaflık eksikliği nedeniyle platform riskidir.

Protokol ve platform riskini bir araya getirme

Kripto protokollerinin birbirine daha bağımlı hale geldiği ve platformların hala belirsiz şekilde çalıştığı gerçeğini bir araya getirirsek yani statükoyu korursak daha fazla acı çekebileceğimiz çok açık. 3AC benzeri fiyattan  kaynaklanan bir iflas sırasında başka bir büyük DeFi hackiyle karşı karşıya kaldığımız bir dünya hayal etmek kolay. Çok daha kötü olabilir.

Genel hatlarıyla, bu bir haber bülteni için çok fazla kasvetli, ancak ben (bir bitcoinci olarak) bir şeyi çok açıklığa kavuşturmak istiyorum. Bitcoin protokolü hala tasarlandığı şekliyle çalışıyor. Bitcoin destekçileri, piyasa stresi zamanlarında “tik tak, sonraki blok” demeyi severler, 1 bitcoin satın almak için kaç dolar satmanız gerektiğine bakılmaksızın (birisi kazmaya devam ettiği sürece) zincire bloklar ekleyerek sürekli çalışma devam eder.

Teknolojik gelişmenin kalitesiz olduğu ve çevredeki platformların şeffaflık eksikliğinin kıyamete neden olabileceği bir dünyada, belki de basit tutmak hakkında söylenecek bir şey vardır.