ABD Hükümeti, geçtiğimiz Pazar günü önde gelen iki banka ile işbirliğine giderek sessiz sedasız bir kurtarma planını hayata geçirirken Bitcoin ağında günlük işlem sayısı açısından rekorun kırıldığı bir gün yaşanıyordu. Bitcoin 14 yıllık tarihinde en fazla günlük işlem sayısına ulaşmış ve 2017’deki boğa sezonunda kırılan eski rekoru geride bırakmıştı. Dün, JPMorgan Chase’in First Republic Bank’ın varlıklarını satın aldığı açıklandı ki bu ABD tarihindeki en büyük ikinci banka kurtarma operasyonuydu.

Her ne kadar bu iki olay birbiriyle tamamen ilgili ve bağlantılı olmasa da olayların zamanlaması kripto sektörünün geleceği ve bitcoin’in bu işlemez hale gelen ekonomideki rolü konusunda önemli sinyaller veriyor. Düzenleyiciler kriptonun ekonominin bütününe yayılmasını engellemeye çalışırlarken özel bankalar da kendilerini yönetemediklerini gösteriyorlar. 

First Republic, haftalar süren belirsizlikler ve hisse fiyatlarındaki düşüş sonucunda olası bir bankaya hücum dalgasını önlemek için FDIC tarafından devralındı. Federal bankacılık düzenleme kurulu First Republic’in mevduatlarını ve varlıklarının önemli bir bölümünü ABD’nin en büyük bankası olan JPMorgan Chase’e sattığını duyurdu. FDIC, ayrıca, anlaşmanın tamamlanabilmesi için 50 milyar dolarlık bir fonlama da yapacak. Pazartesi günü piyasaların açılmasından önce bitirilemeye çalışılan bu anlaşmaya dair Demokrat politikacıların itirazda bulunacağı söyleniyor.

JPMorgan Chase CEO’su Jamie Dimon, “Hükümetimizi bizi ve diğer bazı bankaları destek için davet etti ve biz de destek verdik” dedi. Kripto severler Dimon’ı blok zincirini destekleyen ama bitcoin’i eleştiren bir üst düzey figür olarak tanıyorlar.  Büyük Finansal kriz döneminde batan Washington Mutual da bitcoin fiyatının yukarı yöne dönmesine zemin hazırlamıştı. Her ne kadar First Republic yönetiminin de bir ölçüde suçu olsa da ekonomistlere göre bankanın zora girmesinin temel nedenleri arasında faizlerin artması ve Fed’in şahin politikaları yatıyor. Bu politikalar nedeniyle Silvergate, Silicon Valley ve Signature bankaları da zora girmişti.

Para bankaya zarar topluma

Bu durumun bitcoin ile ilişkilendiği temel nokta şu: Kripto sektörü de politik popülizme doğru evrilen bağlamdan etkilenir pozisyonda. Merkez bankalarının otoritesini ve müesses nizamı eleştiren tek hareket kripto değil. Zira birçok kişi First Republic’in kurtarılmasının kârları şirketler alırken zararı toplumun üstlenmesi durumundan başka bir şey olmadığını görüyor. Politik aktörler FDIC rezervlerinde büyük bir erime yaşanmaması için ABD’li bankaları iflas edemeyecek kadar büyük olarak tanımlıyor ve bu da bazı kararların ceremesinin toplum tarafından çekilmesi anlamına geliyor. 

Bitcoin alternatif bir parasal sistem olarak ortaya çıktı ve birçok kişi bitcoin’in bugün ABD dolarının sahip olduğu küresel rezerv para haline gelebileceğine inanıyor. Bu sistem birçok kişiye cazip geliyor zira kuralları önceden belirlenmiş ve sosyal uzlaşı ile şekillendirilmiş bir sistemden bahsediyoruz. Bitcoin fiyatı son banka sıkıntıları döneminde az da olsa artmıştı ve bu dönemde de bir dalga yakalayabilir. Bu, bitcoin’in finansal krizlere dair bir hedge olduğu ya da insanların git gide daha güvensiz hale gelen bankalara karşı güvenilir bir taraf gerektirmeyen finansal sistemleri seçtiği anlamına da gelmiyor. 

Bitcoin blok zincirindeki bu son rekor işlem sayısı durumunun zamanlaması tamamen tesadüfi. Bitcoin işlemleri Bitcoin ordinalllerinin duyurulmasından bu yana artış eğilimindeydi. Bugüne dek 2,39 milyondan fazla ordinal oluşturuldu. Her ne kadar Bitcoin NFT’leri ağdaki işlemlerin yarklaşık yarısını oluştursalar da tüm bitcoinciler bu NFT’lerin önemli ve değerli olduğunu düşünmüyor. 

Birçok bitcoin destekçisi ağın sadece parasal işlemler için kullanılması gerektiğini ve koleksiyon unsurlarının gereksiz olduğunu düşünüyor. Kusura bakmasınlar, Bitcoin açık kaynaklı bir ağ yani insanlar teknolojiyi istedikleri gibi kullanabilirler. Eğer Bitcoin geleceğin ekonomisinde önemli bir rol oynayacaksa bunun tek itici gücü insanların teknolojiyi istedikleri gibi kullanabilme özgürlükleridir.