Sam Bankman-Fried'ın FTX'inin Çöküşü: Piyasadan Tepkiler

Sam Bankman - Fried'a ait FTX borsasının hem yükselişi hem düşüşü sektörü derinden etkiledi. Bankman - Fried, kripto para piyasasındaki en etkili politik tacirler arasında yer alıyor. Bu nedenle düzenleyiciler ve politikacılar, kurduğu borsanın çöküşünü muhtemelen gözden kaçırmayacaklardır.

FTX'in en büyük rakibi ve en eski destekçisi olan Binance tarafından satın alınma veya alınmama ihtimali önemli. Binance, son yıllarda bir yandan şeffaflık yolunda ciddi adımlar atarken, diğer taraftan kriptonun görünürdeki uzlaşmazlığının da bir timsali haline geldi. 

Örneğin, Binance'in resmi olarak nereden faaliyet gösterdiğini veya kurucusu Changpeng Zhao'nun ne kadar zengin olduğunu kimse bilmiyor. Esasen kendisinin çanak tuttuğu bir mevduat çekme yarışını engellemek isteyen Binance, eğer FTX'i satın alırsa akıllara çok sayıda soru gelecek. Düzenleyiciler zaten teknolojideki tekelci davranışlara karşı aşırı duyarlı iken kripto paranın alternatif bir model sağlaması gerekmiyor muydu?

Devam eden bu krizden alınacak bir ders varsa, o da şeffaflık ihtiyacı olacaktır. Bankman - Fried'ın kripto için finansal gizliliğin azaltılmasını ve soyut lisans modellerini savunurken yaptığı ironi kaybolmamalı. SBF'nin Alameda Research'ü ve FTX, dünyanın yeni anlamaya başladığı tehlikeli ve sürdürülemez yollarla birbirine bağlıydı.

Bu, Zhao'nun ifadesiyle “dinamik bir durum” ve saat başı değişebilir. CoinDesk, tüm bunların ne anlama geldiği konusunda görüşlerini almak için bir dizi mevzuat, finans ve teknoloji uzmanına ulaştı. Kısacası, ne olursa olsun, etkileri geniş kapsamlı olacak.

Eski New York Eyaleti Mali Hizmetler Bakanlığı (NYDFS) düzenleyicisi Matt Homer küresel çaptaki düzenlemelerin önündeki zorlukları sıralarken, Blockchain Derneği'nden Kristin Smith, Capitol Hill'de gerçekleşen muhtemel konuşmalara değindi. Bazıları, borsaların mali bakımdan güçlü olduklarını göstermek için sıfır bilgi ispatı kullanmayı değerlendirirken, diğerleri ise satın alma fırsatları hakkında konuştu.

Yabancı satın alımlar

2001 yılı civarında internet piyasasının nihai iflası, olası bir birleşme durumunda yine devreye girmesi muhtemel ve öngörülemeyen birçok ara bağlantıyı ortaya çıkarmıştı. Ne zaman teknolojik olarak yenilikçi bir işte Çin yatırımı söz konusu olsa, dikkatler hemen o yöne çevriliyor. Ayrıca, Biden yönetiminin, tröst karşıtı düzenlemelerin uygulanması konusunda gördüğümüzden çok daha agresif davrandığına şüphe yok. Bunu, Penguin Simon Schuster'ın yayın anlaşmasının reddedilmesinde görmüştük.

Kripto o kadar olgunlaşmamış bir pazar ki, Federal Ticaret Komisyonu (FTC) veya Adalet Bakanlığı içinde ne tür konuşmalar yapılacağını tahmin edemiyorum. Geleneksel tröst karşıtı aktörlerin bu kadar değişken ve bu kadar hızlı değişen bir sektör hakkında ne düşüneceklerini bilmiyorum.

– ABD Temsilciler Meclisi Üyesi Jim Himes (D - Conn.), CoinDesk TV

Kongre konuşmaları

Binance.US ve FTX.US'in bu anlaşmanın parçaları olmadığını hatırda tutmak önemli. Bu nedenle, ABD'deki bireysel müşteriler en azından bu aşamada, müzakeresi süren anlaşmaya takılmamalı.

Bununla birlikte, ABD'li kanun yapıcılar bu konuya çok dikkat ediyor, çünkü Sam (Bankman - Fried) Washington DC'de çok zaman geçirdi ve politika yapıcıların çoğunu şahsen tanıyor. Bu nedenle, söz konusu anlaşma merkezileşmiş borsaların nasıl düzenlenmesi gerektiğine dair birçok incelemeye davetiye çıkaracak. Bu ilginç, çünkü ABD mevzuatı, FTX'le ilgili yaşananlara dahil olmayabilir.

Kongre, geçen yıl olduğu gibi, Emtia Vadeli İşlemleri Ticaret Komisyonu (CFTC) ve muhtemelen Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu'na (SEC) kayıtlı spot piyasaları ve borsaları düzenlemenin bir yolunu bulmakla yakından ilgileniyor. Bunun bir kısmı, müşteri mevduatlarıyla ne yapmanız gerektiği konusunda rezervlerin ve yönergelerin bir tür ispat aracına sahip olmak anlamına gelebilir.

Kripto müşterilerinde, borsalarda tuttukları kripto paralarının bankalardaki gibi alınıp birilerine borç verilmediği ve paralarıyla başka bir şey yapılmadığına dair bir beklenti var. Bu durum, borsa düzenlemesi bağlamında daha çetin bir tartışma başlatacak.

– Blockchain Derneği İcra Direktörü Kristin Smith, CoinDesk TV

Düzenlemelere ilişkin sorular

FTX hikayesinin detayları hala ortaya çıkmaya devam ediyor olsa da nihayetinde bundan alabileceğimiz en önemli derslerden biri ihtiyatlı düzenleme ve denetimin önem arz ettiği. Hadi şunu ayrıntılı analiz edelim. Düzenleme, kurallar ve gereksinimler anlamına gelir. Denetim, inceleme ve raporlama gibi yollarla devam eden gözetim demektir. İhtiyatlılık ise, güvenlik, sağlamlık veya finansal durumu ifade eder.

Piyasada daha çok nasıl hareket ettiğinizi önemseyen davranışçı düzenleyici kurumların aksine (Uygun açıklamalar yapıyor musunuz? Müşterilere adil davranıyor musunuz? gibi), ihtiyatlı düzenleyiciler şirketinizin finansal sağlığı ile ilgilenirler (Mali durumunuz güçlü mü? Yeterli sermaye yedeğiniz var mı? Piyasada kriz sirayetine karşı ne kadar hassassınız?).

Bu tür bir düzenleme özellikle şeffaf olmayan piyasa aktörleri için gerekli. Bu yıl boyunca defalarca öğrendiğimiz bir şey varsa, o da merkezi kripto oyuncularının şeffaflıktan fazlaca uzak bir grup olduğu. Bu oyuncuların küresel olması onları birbirine bağlayan ağın tespitini zorlaştırıyor.

Bir düzenleyicinin bu tür merkezi aktörlerin kayıtlarını incelemesi ve ortaya çıkan risklerle orantılı sermaye gereksinimleri belirlemesi oldukça önemli. Washington D.C.' de, hangi düzenleyicinin söz sahibi olması gerektiği konusunda çok fazla tartışma yaşansa da düzenleme ve denetimin, bir şirketi mali sağlamlığa kavuşturmak gibi daha temel bir fonksiyonunu unuttuk gibi görünüyor.

– Matt Homer, risk sermayedarı, kripto danışmanı ve eski NYDFS düzenleyicisi

SBF'nin söylediklerini dikkate almayın

Bu şeylerin bu kadar çabuk kontrolden çıkması inanılmaz. FTX, kısa süre önce Voyager Digital gibi iflas etmiş kripto platformlarının varlıklarını satın alma teklifi yapan ve BlockFi gibi diğer kuruluşlarla kredi anlaşması imzalayan bir kripto deviydi ama şimdi batıyorlar.

Binance'in CEO'su CZ'nin işleri gerçekten nasıl riske attığını tweet'lerinde fark etmemek zordu.

“"FTX'i tamamen satın almak amacıyla bağlayıcı olmayan bir niyet mektubu imzaladık."

"Önümüzdeki günlerde tam bir durum tespiti yapıyor olacağız." 

"Bu son derece dinamik bir durum ve durumu gerçek zamanlı olarak değerlendiriyoruz. Binance istediği zaman anlaşmadan çekilme yetkisine sahip."” diyordu

Anlaşmanın gerçekleşmeme ya da Binance'in çok dostane şartlar sağlanmazsa anlaşmadan çekilmekle tehdit etme ihtimalini olası görüyorum. SBF gibi kripto şahsiyetlerin, işlerin yolunda olmadığını kabul ettikleri ana kadar her şeyin yolunda olduğunu öne sürmeleri tekrar tekrar dikkat çekici. Bence bunun nedeni, kamuoyu perde arkasında işlerin iyi gitmediğini bir anda öğrenene kadar FTX'in aşırı şişirilmiş bilançoyla bir süre idare ettiği gerçeğiyle birlikte kanıtlandığı üzere, kripto paraların çoğunun işlerin iyi gittiği yönündeki inanca bağlılıklarını koruyor olması.

Sam, satın alma anlaşmasının duyurulmasından önceki son tweet'inde, "Bir rakip (Binance) yanlış söylentilerle peşimizden gelmeye çalışıyor. FTX iyi. Varlıklar gayet iyi durumda." demişti. Her şey, Terra tamamen çökerken Do Kwon'un attığı tweetleri andırıyor. "Peki, şu anda bizimle aynı odadaki $UST depeg mi? Daha fazla sermaye dağıtılıyor - hazır olun beyler" diyordu.

Binance anlaşmasına dahil edilmediğini bildiğim Alameda'nın başına ne gelecek merak ediyorum. Kesinlikle başları dertte, risk fonunun iflasının kademeli etkileri çok büyük olabilir. Bunun kripto mevzuatında ne gibi etki yaratacağını da merak ediyorum. SBF, "odadaki yetişkin" ve kripto endüstrisinin irtibat noktası gibi davranarak Washington'da milletvekilleriyle sohbet etmiş ve olası kripto düzenlemeleri hakkında tavsiyelerde bulunurken çok zaman harcamıştı.

Ben o yasa koyuculardan biri olsaydım, FTX'te başından bu yana perde arkasında neler yaşandığını gördükten sonra önerilerinin çoğunu sorgulardım ve muhtemelen güvendiğim önemli bir üyesinin bu kadar zayıf bir zeminde durduğunu görmek kripto endüstrisine yönelik güvenime başka bir darbe vururdu.

– Molly White, kripto eleştirmeni, Web3 Is Going Just Great'in kurucusu

Kripto kayırmacılığı

Belki de kripto para endüstrisine hakim olan bariz çıkar çatışmalarını ciddiye almanın zamanı gelmiştir.

– Bennett Tomlin, “Crypto Critics 'Corner” podcast'inin ortak sunucusu

Gizliliği koruyan rezerv ispat aracı 

Müşteri mevduatlarını yeterince koruyamayan borsalar, kripto sektöründe devamlı dile getirilen bir konu oldu. Mt Gox'in ilk günlerinden FTX'in en son yaşadığı sorunlara kadar, tüketicilerin elinin boş kalmasına neden olan sayısız hadise, hack'ler ve hırsızlıklar meydana geldi.

Şeffaflık ve açıklık bir borsayı işletmenin her zaman anahtarı olmuştur. Birçok borsa, zincir içi rezerv ispat aracı sunma süreci başlatmış olsa da borsalar tüm müşterilerinin bakiyelerini halka açıklamayabileceğinden dolayı, bu tür araçlar sorunu tek başına tamamen çözemiyor.

Borsalar müşterilerin özel bilgilerini gizleyip hesap bakiyelerini kamuya açıklasa veya daha da iyisi, müşterilerinin verilerini gizlemek için güvenli bilgi işlem teknikleri kullanarak bakiyelerin toplamını ortaya koysa bile, kuşku duyan haklı olarak borsanın tüm bilgileri açıklamadığını söyleyebilir. Bu senaryo, “ne verirsen onu alırsın” deyimini örneklendiriyor.

– Matthew Niemerg, Aleph Zero'nun kurucu ortağı

Özdenetim üzerine

Benzeri olaylar, merkeziyetsizliği desteklemek amacıyla kurulmuş kendi kendine denetime ve altyapıya yönelik ihtiyacı daha da ön plana çıkarıyor. FTX'in beklenen çöküşü, bu tür durumlarda meydana gelen herhangi bir zarardan merkezileşmiş borsalar gibi merkezileşmiş kuruluşları sorumlu tutma aceleciliğine de dikkat çekiyor. Bunun nedeni, kullanıcıların fonlarını korumak için verdikleri vaatleri yerine getirememeleri. Merkeziyetsiz finansta bu sorun kodla çözülüyor. Sorumlu kişiler pervasız davrandığında kullanıcıların savunmasız kalmaması için biz öz denetime sahibiz.

– Paulina Jóśków, Ramp iş geliştirme başkanı

DeFi ile CeFi'yı bir araya getirme!

Düzenlemeye sahip olmamızın temel nedenlerinden biri, insanların bu gibi olaylarla dolandırılmalarını önlemek. Düzenleme olmasaydı, olayın ardından yalnızca hukuk ve ceza davalarının caydırıcılığına güvenmek zorunda kalırdık. Bununla birlikte, bu önleme yaklaşımının doğasındaki sorun ise, muazzam miktarda iş üretmesi! Son tahlilde, bir kuruluşun her şeyi ve herkesi kontrol etmesi açıkça imkânsız.

Kamuoyunu yanıltma olasılığı en yüksek kişiler aynı zamanda düzenleyicileri yanıltma olasılığı da en yüksek olanlardır. Bu nedenle, düzenlemenin asıl hedefleri yalnızca önceki düzenlemelere bağlılık oluşturmaktan ibaretken iyi niyetli kişilerin artan şekilde bir düzenleyici sorumluluğa katlandığı bir ortam yaratılıyor.

Hiç kuşkusuz, FTX, kripto paraların denetimini artıracak. Bu üzücü, ancak bunu önlemenin en iyi yolu halka karşı şeffaflık. Kitlesel denetimler, doğaları gereği merkezi bir incelemeden daha ölçeklenebilirdir, bu bağlamda merkeziyetsiz finans (DeFi), bu temel düzenleme sorununa uzun vadeli bir yanıttır.

Umarım, düzenleyiciler DeFi kriptosunu CeFi kriptosuyla bir araya getirmekten kaçınırlar ve gidermeye çalıştıkları sorunun çözümünü engellemezler.

– Mark Lurie, Shipyard Software CEO'su

Kendi token'ınızı asla teminat olarak kullanmayın

Geçen yıl, kripto endüstrisine ve yatırımcılarına dijital para birimlerinin geleceği hakkında bazı sert dersler verdi. FTX'in sorunları bu derslerin altını yeniden bir kez daha çiziyor. 

Öncelikle, FTX, Celsius Network ve Terra'nın yaptığı gibi, oluşturduğunuz bir token'ı asla teminat olarak kullanmayın. Bir token oluşturuyorsanız, para çekimleri için nakit tahsis etmeniz gerekir. Tether'e, stabil coin'ini destekleyen varlıklar hakkında sürekli soru soruluyor. Nispeten yakın zamanda, USDT, token'ının %17'sini ödemesini yaparak geri aldı, nakit bu durumda hazır olmalı.

İkincisi, bu olayların başlangıcında “sermayeyi verimli kullanma” hakkında çok şey duymuştuk. Nihayetinde likidite baskıları, bu aracılar ve borç verenlerde, tüm kripto firmalarının para çekecekler için büyük rezervlere sahip olmaları ve kendilerini finanse etmek için kesinlikle borçlanmaya güvenmemeleri gerektiği fikrinin ortaya çıktığı durumlara yol açtı.

Binance'in FTX'i satın alması, dijital varlık endüstrisi için bir dayanak noktası oluşturuyor. Bu satın alma, sürpriz ve büyük etki yaratacak bir olayı engellemiş olabilir, ancak uzun vadede sektöre katkı sağlar mı? Değişimlerin konsolidasyonu gerekli olabilir, ancak her zamanki gibi daha az oyuncu daha az rekabet anlamına gelir.

FTX'le ilgili haberlerin ardından piyasalar bariz şekilde değer kaybetti, ancak bu beklenen bir gelişmeydi. Daha fazla kötü haberin gelmesini göz ardı edemezsiniz. Ayrıca, bu son fiyaskodan dolayı büyük kayıplar yaşanacağı için BTC ve ETH'nin değerinde daha fazla düşüş bekliyorum.

– Temple Melville, Scotcoin CEO'su

Diğer büyük bir finansal kriz

Binance'in, kendisini mantıklı ve güvenilir bir operatör olarak konumlandıran diğer bir merkezileşmiş borsa tarafından verilen kibirli ve kötü kararlardan sakınmaları için bireysel müşterilere yardım ettiğini görmekten çok mutlu olacağım.

Bununla birlikte, 2008 mali krizinde olduğu gibi bu durum, finansal sistemdeki katılımcıların net şekilde karar verebilmelerini teminen şeffaflığa, finansal ürünlere ve hizmetlere erişmek için hiçbir kişinin veya şirketin varlıklarını riske atmak zorunda kalmamasını teminen özdenetime duyulan ihtiyacı gösteriyor.

Bu DeFi'ın vaadiyle faydası, uzun vadede ise başarılı olmasının nedenidir.

– Barney Mannerings, Vega Protocol'ün kurucu ortağı

"Zincir dışı etkinlik" halka açık hale geldiğinde

FTX/Binance meselesi, yetersiz bilgi paylaşımının risklerini ön plana çıkarıyor. “Zincir dışı faaliyetler” beklenmedik şekilde halka açık hale geldiğinde, piyasa katılımcıları şok olacak. Diğer finansal piyasalarda, müşteri varlıkları emanet edilmiş aracıların, müşterilere ve karşı taraflara, kendileriyle işlem yaparken karşılaştıkları riskleri gösteren finansal durum raporlarını düzenli olarak sunmaları gerekir.

DeFi protokollerinde bu gereksinimler öncelikle protokollerin zaten mevcut olan şeffaflığıyla karşılanmaktadır. Bu protokollerin muhtemel kullanıcıları protokol şeffaflık seviyesini karşılaştırabilir ve bilinçli seçimler yapabilirler. Borsalar, komisyoncular ve tezgah üstü ticaret yapanlar gibi aracıların, herhangi bir düzenleyici eylem veya gereklilikten bağımsız şekilde, finansal durumlarındaki görünürlüklerini nihayetinde rekabetçi bir farklılaştırıcı olarak kullanacaklarına inanıyoruz.

– Dan Hoover, Castle Funds direktörü

Anlaşma Binance için bir kazanç değil

Binance'in nihayetinde FTX'i satın almayı başarması pek olası değil. CZ, tam bir zafer kazanmış gibi görünüyor, ancak Binance sonuç olarak sektörün uzun vadeli çıkarlarına zarar vermenin bedelini ödeyecek. Ortak bildiri bize, FTX'in ciddi likidite, hatta iflas sorunu olduğu, durumu o kadar ciddi ki, artık onu kurtarmaya istekli insanlar bulamadığı ve sadece bu savaşı başlatan muhaliflerden yardım isteyebileceği gerçeğini söylüyor.

Binance bunun için neden para harcasın ki? FTX'in ABD lisansı yok, bu nedenle düzenleyici bir avantaj elde etmek için FTX'i satın almak mantıksız. Kullanıcılarının mı yoksa teknolojik sisteminin mi elde edilmesi sözkonusu, söyleyin. FTX öldü ve kullanıcıları doğal olarak, ne olursa olsun Binance'a gitmeyi seçecek.

FTX'i satın almak değerli bir ticaret değil ve CZ hedefine çoktan ulaştı. Binance FTX'i satın alsa bile, bu sektöre zarar verir ve merkeziyetsizliği küçük düşürür. Binance için bu, bir vaka çalışmasına girecek kısa vadeli zafer olabilir, ancak uzun vadede olumsuz sonuç doğuracaktır.

– Gracy Chen, Bitget Genel Müdürü

Uzun vadeli istikrar nasıl sağlanır

Likidite ve sermayeye erişim bir finansal ekosistemin temelidir. Kripto para birimlerinde bankacılık yapan her yatırımcı ve her yenilikçi, giriş ve çıkışlarda güvenliğin bulunduğundan emin olmalıdır. Mevcut istikrarı ve istikrarlı inovasyonu sürdürmeyi sağlamak üzere sektördeki iki dev tarafından yapılan bu önleyici hareket sayesinde cesaretleniyoruz.

– Anna Becker, EndoTech CEO'su

Bitcoin için bir başka husus

FTX'in bir gecede patlaması ve ardından Binance tarafından zorla elde edilmesi, kripto ekosistemini yönetmeyi sürdüren son derece merkezi olan ve şeffaf olmayan operasyonların yarattığı tehlikeyi gözler önüne seriyor. 

Dünyayı olumlu şekilde değiştirme potansiyeline sahip olan kripto, kripto şirketleri güçlü ve şeffaf iş uygulamalarını istikrarlı şekilde icra etmeye başladıktan sonra dünyada herkese güvenli dijital paraya erişim imkanı sağlama potansiyelini tamamıyla ortaya çıkarabilecek. Servetlerini, kanıtlanmış değeri olmayan madeni paralara bağlayan FTX gibi merkezi şirketler, nihayetinde yalnızca müşterilerinin aleyhine yanlışlar yapacak ve kendilerini dezavantajlı duruma düşüreceklerdir.

Bitcoin, herhangi bir merkezi güce bağlı olmayan, güvenli, bağımsız bir değer saklama aracı olarak hizmet vermek için yaratıldı. Bitcoin, FTX gibi sayısız şirketin kendi token'larına güvenmeleri sonucu karşılaşmaya devam ettikleri sorunları çözüyor. Şirketler, sonuçta temelsiz değer saklama araçları olan merkezi varlıklarda kendilerinin veya müşterilerinin servetlerini güvence altına alamayacaklarını anlayana kadar kriptoda bu etkiyi görmeye devam edeceğiz.

– Alex Adelman, Lolli CEO'su

Rekabetçi etki

Binance ve FTX arasındaki anlaşma, bazı işlem platformlarının tekelini güçlendirebilir. Aynı zamanda, döviz rezervlerinin kontrolünün önemi de açıkça vurgulanıyor. Bu, en azından önümüzdeki ay içinde en fazla konuşulan konulardan biri olacaktır. Sonuçta, daha zayıf oyuncular rekabetin dışında kalacaktır.