Dragonfly'dan Haseeb Qureshi'ye Göre Kripto'nun ‘Çözülmemiş 5 Sorunu’

Dragonfly Capital'dan Haseeb Qureshi, kripto parada beş sorun alanı bulunduğunu ve bunların çözümünde büyük paralar kazanabileceğinizi düşünüyor. Bunlar kimlik, ölçeklenebilirlik, mahremiyet, birlikte çalışabilirlik ve UX/KD (kullanıcı deneyimi).

Risk sermayedarı ve hayırsever bir kişilik olan eski bir poker oyuncusu Qureshi, blockchain'i hem gelir hem de sosyal fayda kaynağı olarak görüyor.

“Kripto ile ilgili en önemli şey izin gerektirmeyen yenilikçilik” diye ekliyor. “Bu, bir lisans almanıza veya iş planınız için bir onaya gerek bulunmaması fikridir. Bir sözleşmeyi sadece zincire yerleştirip kullanıcılara ulaşmasını sağlayabilirsiniz."

Qureshi, kriptonun bazı sorunları olsa bile, herkesin yenilik ortaya koymasını mümkün kılarak faydasını kanıtlayabileceğini belirtiyor.

CoinDesk, Austin, Teksas'ta düzenlenen Consensus 2022'de Qureshi'den kripto paranın artan sancıları ve kripto paranın uzun süredir devam eden sorunları hakkındaki düşüncelerini rica etti. Qureshi'nin cevapları şu şekilde (daha anlaşılır ve kısa olması için transkript hafifçe düzenlenmiştir):

Mahremiyet

Mahremiyeti ele aldığımızda, DeFi'de [merkezi olmayan finans] yaptığınız her şey görüntülenebilir. Kriptoda buna alıştık, ama gelecekte böyle olmayacak. Bize hala önemsediğimiz denetlenebilirliği veren ve DeFi'yi DeFi yapan, gerçek dünyada beklediğimiz mahremiyete benzer bir şekilde yapabileceğimiz bazı değiş tokuşlar olacak. 

Birlikte Çalışabilirlik

Şu anda hangi zincirde bulunduğunun tamamen farkındasınız. Solana, Avalanche ya da Ethereum üzerinde olup olmadığınızı biliyorsunuz. Gelecekte bir noktada, neredeyse hiç şüphesiz, dijital varlıklara sahip olacaksınız ve uygulamalarla etkileşime gireceksiniz – ve bu da [blokchain] ile olan ilişkiniz olacak.

İnternette ise o veya bu hizmetle etkileşime girmezsiniz. Cloudflare ile etkileşime girmiyorsunuz ve TCP/IP'yi kesinlikle umursamıyorsunuz. Bağlılığınız tamamen kullandığınız uygulamaya. Dolayısıyla gelecekte "getiri kümelemesi" (yield aggreagation) yapmak istiyorsanız, sadece Yearn'e bakmak yerine, kripto paranın herhangi bir yerinde en iyi getiri (yield) nerede ona bakacaksınız. Bu aynen internette başka bir sunucuyu devreye sokmak gibi olacak.

Ölçeklenebilirlik

En hızlı blok zincirleri 1.000 TPS'den [saniyedeki işlem sayısı] daha az işlem gerçekleştiriyor. Oradaki marjı tartışabilirsiniz, ama sonuç olarak hiçbiri bugün o kadar iş yapmıyor. Ve gerçekten dünya ölçeğine ulaşabilmemiz için, tüm blok zincirlerinin çok daha hızlı, çok daha ölçeklenebilir ve çok daha yüksek bir verime sahip olması gerekir. Bu, rolluplar ve benzerleri için de geçerlidir.

Sadece on milyonlarca kullanıcıya değil, yüz milyonlarca kullanıcıya ulaşmak istiyorsunuz. Ayrıca, kullanıcılardan bu kadar çok bahsederken erişim davranışları hakkında fazla konuşmuyoruz. İnsanların Web 2'de yaptıklarına benzeyen erişim davranışları istiyorsanız, çok, çok, çok daha fazla ölçeklenebilirliğe ihtiyacınız var.

Elinde tutan kişi sayısı en yüksek olduğu için Bitcoin'in en çok kullanılan kripto para olduğunu iddia edebilirsiniz. Tam sayıyı bilmiyorum ama Amerikalıların %50'si gibi bir bölümü kriptoya sahip. Tahminimce bunların yarısından fazlası sadece Bitcoin sahibi. Ve belki de, eğer öyleyse, BTC'yi bir borsada satın alan bu kişiler aslında yılda bir yaptıkları zincirleme bir işlem vardır. Eğer durum buysa, Bitcoin kullanan birinin erişim davranışı bu tek işlemdir.

Ama interneti kullanarak işlem yapan birinin erişim davranışları nelerdir? Günde kaç Google araması yaptığımı bile bilmiyorum. Yani bir Web 3 kullanıcısı günde birçok işlem yapacaktır.

Kimlik

Buradaki sorun, güvenilebilecek bir çevrimiçi kimliğe sahip olmak. Diyelim ki size kredi teklif etmek istiyorum – kredi kimliğinizle ilgilidir, kim olduğunuzla ilgili, ama aynı zamanda rücu hakkımla da ilgilidir. Size kredi verebilmemin tek yolu verdiğim krediyi geri alabileceğimin bir yolu olduğunu bilmemden geçiyor. Eğer kim olduğunuzu bilmezsem ve krediyi alıp kaçarsanız, zarar etmiş olurum. Rücu edebileceğim bir kimse yok.

Konumuzla ilgisi ise iflastır. Borcunuzu ödemezseniz, bu sizinle olan ilişkimizden ortaya çıkarak sürecek bir cezadır. İflas, sermaye piyasalarında yaptığımız en önemli yeniliklerden biridir. Kriptoda bu (iflas) çok az takdir edilmektedir. Tüm borçlarınızı geri ödeyemiyorsanız ve alacaklılarınızın sizi gelecekte nasıl cezalandırabileceğini bilmiyorsanız, kalan varlıklarınızı koruma yönteminizdir. İflas kavramı olmadan kredi kullanamazsınız. Ama buna sahip olmak için, bir Kimliğe ihtiyacınız var. Devam eden Kimlik.

Kimlik, pazarlama gibi şeyler için de önemlidir. İnsanlar bunu çok akıllarına getirmezler, ancak Coinbase'e kaydolduğunuzda, kurumsal veya bireysel kullanıcı olup olmadığınızı anlayabilirler. Eğer bireysel kullanıcıysanız, size bir sürü teşvik verirler ve her işlem için sizden yüksek miktarda işlem ücreti talep ederler. Eğer Kurumsalsanız, hesap açmak için herhangi bir ödeme yapmak zorunda değilsinizdir, ancak fiyata duyarlı olduğunuz için sizden BIP'ler [bitcoin iyileştirme teklifleri] tahsil ederler. Aracılar tüm paralarını Bireysel kullanıcıdan kazanır.

DeFi'de, Bireysel olup olmadığınızı veya Jump [Crypto, kimliğini belirten hedge fonunun dijital varlık kanadı] olup olmadığınızı bilemem. Protokol herkese eşit şekilde davranır. Merkezileştirilmiş bir borsanın marjı dehşet bir şekilde çöker. DeFi işletmeleri müşterilerinin kim olduğunu öğrenebilseydi ne kadar para kazanılabileceğini bir hayal edin. Bugün bunu kimse yapamıyor çünkü kimlik kavramı yok.

Kimliğinizin bazı kısımlarını seçici olarak açıklamanıza KYC [Know-Your-Customer/ müşterinizi tanıyın] olanak tanıyan Quadrantid adlı bir şirkete yatırım yapıyoruz. Böylece ülkenizi veya kendinizle ilgili isteyebileceğiniz diğer parametreleri seçerek bir uygulamaya veya işletmeye kanıtlamak için bilgi verebilirsiniz. Bu, bir teşvik almak için KYC yapabileceğiniz, ancak buna gerek kalmayabileceği anlamına gelir.

Kullanıcı Deneyimi/ KD

Örneğin MetaMask, işlem yapmanın en kullanıcı dostu yolu değil. Solana'nın Fantom'u gibi, bazı cüzdanların bu işi çok daha iyi yapmaya başladığını gördük. Harika bir cüzdan deneyimi. Keplr – harika bir cüzdan. Hatalardan ders almayı başardık ve sanırım giderek daha fazla yenilik göreceğiz.