Celsius Network’ün eski CEO’su ve kurucu ortağı Alex Mashinsky hakkındaki iddiaların ucu bucağı yok. Eğer birden fazla ABD’li kurum tarafından Perşembe günü açılan davadaki bilgilere bakarsak Mashinsky’nin kullanıcıları aldatmaya yönelik yaklaşımları (şimdilerde iflas eden kripto borç alma-verme şirketini bir banka gibi gösterme çabası) işin en başından beri var olan bir gerçek.

Mashinsky ve Celsius’ın gelirlerden sorumlu eski yöneticisi Roni Cohen-Pavon ABD Adalet Bakanlığı’nın (DOJ) ortaya koyduğu suçlamalar nedeniyle Perşembe günü göz altına alındılar. Şirket ayrıca mali kanunları ihlal ettiği gerekçesiyle SEC ve yatırımcıları yanılttığı gerekçesiyle CFTC tarafından da dava edildi. Başka iddialar da söz konusu. 

DOJ, Malinsky’ye toplamda yedi suçlama yönetiyor. Bunlar arasında menkul kıymetler, emtia ve para transferlerine dair yolsuzluk ve diğer bazı komplo temelli suçlamalar yer alıyor. Celsius’u daha önce de yanlış bilgi vermek suçundan dava eden FTC şirketle anlaşmaya gidildiğini ve Celsius’un “müşterilerin varlıklarını tutma” konusundan tamamen çıkmayı kabul ettiğini duyurdu. Mashinsky ve diğer yöneticiler Shlomi Daniel Leon, Hanoch “Nuke” Goldstein 4,7 milyar dolarlık FTC uzlaşmasına katılmadılar. 

Yeni banka mı dediniz? 

2017’deki coin halka arzları balonu döneminde kurulan Celsius aslında işin en başından beri kendini, “yeni banka” olarak nitelendiren ama özünde umarsız ve tutarsız olan bir yatırım firmasıydı. Neredeyse tamamen müşteri kaynaklarından finanse edilen şirket Temmuz 2022’de iflas ettiğinde bir milyar doların üzerinde açık vermişti. Platformun kendi token’ı CEL’in satışından 32 milyon dolar elde edilmişti.

CFTC’ye göre Mashinsky token halka arzında da yalan söyledi ve birden fazla medya kaynağına 50 milyon dolar toplandığını açıkladı.

Mashinsky internet üzerinden ses iletimi protokolünün (VoIP) mucidi olduğunu, Uber fikrinin doğmasına vesile olduğunu iddia eden ve toplulukta saldırgan tavrıyla tanınan bir kişi. Yolsuzluk ve hatalı işlem suçlamalarına anında yanıt veren, çok küçük bir Twitter hesabına bile laf yetiştirmekten çekinmeyen tavrı ile biliniyor. Bankaları tahtlarından indirmek için geldiğini ve insanların kendi platformunu kullanarak bankacılıktan kurtulabileceklerini iddia ediyor. 

Teşvikler de önermedi değil. Celsius kendini insanların servetlerini saklayabildikleri sıfır riskli bir platform olarak tanımladı ve müşteri çekmek için mevduata yüzde 18 getiri vaat etti. (FTC’nin iddialarına göre birçok kullanıcı, çekimler tamamen durdurulmadan önce bundan çok daha az getiri elde edebilmişti.) Her hafta düzenlenen ve “Mashinsky’ye istediğinizi sorun” temasıyla yapılan AMA toplantılarında Mashinsky’nin sigorta politikası konusunda da yalan söylediği iddia ediliyor. O dönemlerde kullanıcı başına 750 milyon dolarlık bir sigorta kapsamı olduğu söylenmiş.

Tüm bunlar Celsius’u yeni çağın yeni nesil finans şirketi olarak konumlandırmak amacıyla yapılmış. Mashinsky, bin saati aşan AMA kayıtlarında “kısmı rezerv bankacılığının” risklerine değinmiş ve kriptonun sahipleri tarafından tutulmasının risklerini de vurgulamış. Celsius, eski finans dünyası ile yeni blok zinciri dünyası arasında konumlandığını iddia ederek kullanıcıların kaynaklarını güvenle ve sorumluluk çerçevesinde emanet edebilecekleri bir yapı olduğuna dair aldatıcı bir imaj çizmiş. 

Aslında her şey kumdan bir kaleden ibaretmiş. FTC’ye göre Mashinsky’nin müşterileri çekmek için söylediği hemen hemen her şey yalan. Kullanıcıların sisteme yatırdıkları kriptolarının yasal sahipliğini ellerinde tutacakları söylenmiş. Ancak Celsius tüm kaynakları ortak bir hesapta karıştırarak bunu fon olarak kullanmaya çalışmış. Şu anda birçok Celsius kullanıcısı şirketin iflas sürecinden üç kuruş almayı hayal eden, herhangi bir güvencesi olmayan kişiler durumuna düştü.

Mashinsky Celsius müşterilerinin istedikleri anda paralarını çekebileceklerini söylemişti ancak şirket çekim işlemlerini dondurmadan önce bile birçok kişinin paranın hesaplarına geçmesi için günlerce beklediğine dair birçok örnek söz konusu.

Mahkeme belgelerine göre Celsius çalışanları şirketin finansal kayıpları ve kullanıcı kaynaklarını takip etmekteki yetersizlikleri konusunda 2019’dan bu yana uyarılar yapmaya başlamışlardı. Şirket yeni müşteri çekmek ve varlıkları platformda tutabilmek için çılgın oranlarda getiri ödeyerek bir noktadan sonra dolandırıcılık ağına dönüştü.

Celsius, Mashinsky’yi ve kurucu ortakları Leon ve Goldstein’i birkaç kere milyoner yaptı. Şirket algoritmik stabil para UST’nin çökmesiyle oluşan piyasa dalgasına kurban gitti ama görülen o ki zaten hiçbir anlamda düzgün çalışan bir yapı değilmiş. Aslında iş modelinin merkezinde yolsuzluk var: Celsius yöneticileri müşterilerin kaynaklarını kullanarak teminatsız ve korunmasız fonlar oluşturuyor, bunlar hakkında yalanlar söylüyormuş. 

Celsius toplamda 1,7 milyar doları kaybettikleri için aptalca bir duruma düşmüş ve vaat ettikleri ödülleri ödemek için açık piyasadan kendi token’ları CEL satın almak veya DeFi, platformlarında spekülasyon yapmak durumuna düştüler. İddialara bakıldığında bunu yapanların beceriksiz ve deneyimsiz kumarbazla oldukları görülüyor. Daha da kötüsü Celsius kullanıcıları bir bataklığa çekerek para çekim işlemlerinin durdurulmasından sonrasında bile para yatırmaya izin verdikleri ve kendi paralarını çektikleri iddia ediliyor.

Mashinsky’nin kendi şişirdiği balona inanması, birkaç şanslı işlem yaparak batmaya giden şirketi kurtarabileceğini düşünmesi olası. Birçok şirket düzlüğe çıkana kadar yalan söyleme yolun gitmiştir. Ancak bankaların yerine geçecek bir sistem kuracaksanız en azından güvenli olmasını sağlayın. Celsius dediğiniz kumdan bir kaleymiş.