CoinDesk Türkiye Özel: Oyna-Kazan'da Yolun Sonuna mı Geldik?

Blokzincir üzerinde oynanan ve oyna-kazan modeliyle kurgulanan oyunlara ilgi gün geçtikçe artıyor. Veri analitik şirketi DappRadar tarafından yapılan bir çalışmaya göre, blokzincirdeki oyunlara (GameFi) son beş ayda 4,5 milyar dolar yatırım yapılmış vaziyette. Veriler, GameFi piyasasında bugün itibarıyla 1800’ü aşkın oyun projesine imza atıldığını gösteriyor.

GameFi ve oynadıkça kazan sistemli oyunlar geçen yıl hızlı bir kaydetse de bunu sürdürmekte aynı başarıyı gösteremediler. Toplam günlük GameFi oyuncuları geçen yılın Aralık ayında zirveye ulaştığı Mayıs ayında oyun tokenleri piyasasının çökmesinin ardından yüzde 30’luk düşüş yaşayan pazar şu anda geleneksel oyunlara kıyasla nispeten küçük kalıyor. Örneğin, Epic Games mağazasında aylık yaklaşık 62 milyon aktif oyuncu varken ve bu sayı tüm blokzincir oyunları içerisindeki aktif oyuncu sayısının yaklaşık 1,7 katı.

AAA klasmanındaki geleneksel oyun stüdyo devlerinden Epic Games’in geçtiğimiz Temmuz ayında blokzincir dünyasına adım attığı biliniyor. Vahşi Batı’da geçen Grit adındaki oyun da oyna-kazan modelini benimsiyor. Unreal oyun motorunu kullanan Grit’te oyun içinde kullanılan avatarlar ve atları NFT varlıklar olarak sunuyor. Grit içindeki NFT’ler Ethereum ağında yer alıyor.

Kripto para borsası Huobi’nin konu hakkında yayımladığı rapor da tam olarak bu konuya parmak basıyor. “Epic Games Mağazası’nın ilk blokzincir tabanlı oyunu herkes tarafından benimsenecek mi?” başlıklı rapora göre bu hamle, blokzincir oyunlarını ana akım haline getirebilir.

“Blokzincir oyunları Ponzi şemalarıyla ilişkilendiriliyor”

Rapor, blokzincir oyunlarını ana akım olmaktan alıkoyan ana faktörlerin, son derece spekülatif ücretli oyna ve kazan oyun modelindeki doğal kusurlar ve blokzinciri çevreleyen teknoloji riskleri olduğunu vurguluyor: “Bu sorunlar, oyuncuların blokzincir oyunlarını Ponzi şemaları ve dolandırıcılıklarla ilişkilendirmesine ve büyük oyun platformlarının itibarlarını tehlikeye atmamak için blokzincir özellikli oyunlardan uzak durmasına yol açmış durumda.”

Rapor aynı zamanda, blokzincir tabanlı oyunları daha kapsayıcı ve sürdürülebilir hale getirmek için oynaması ücretsiz bir oyun modeli öneriyor. “Ücretsiz oynama seçeneği, oyuncuların, erken oyuncuların veya yatırımcıların NFT'leri oyuna daha sonra giren yeni oyunculara satarak kâr ettiği spekülatif Ponzi benzeri oyunlardan kaçınmasını sağlayacaktır” ifadelerinin yer aldığı raporda, “NFT oyun içi varlıkların isteğe bağlı olması ve kazanmak için öde ve adil olmayan özelliklerden ziyade kozmetik özelleştirme gibi sosyal hizmetler sağlanması” vurgusu yapılıyor.

Geçtiğimiz haftalarda kripto topluluğu Offchain Istanbul tarafından İstanbul, Levent’teki Lunapark Web3 Hub’da düzenlenen etkinlikte GameFi konusu tartışıldı. Bir Pazar akşamında yaklaşık 150 kişinin bir araya geldiği ve konuşmacılarla katılımcıların etkileşim halinde olduğu adeta bir açık hava forumundaymışçasına geçen etkinlikte hem geliştiriciler hem de yatırımcı tarafı söz aldı.

“Altı dolu olmayan birçok oyun projesi var”

Etkinliğin ana konuşmacılarından Altcointurk’ün kurucu ortağı Volkan Korkmaz, nasıl ki kripto piyasasında Ayı ya da da Boğa Piyasası gibi belli döngüler varsa oyun tarafında da benzer bir durumun olduğunu düşünüyor: “Buradaki momentumu değerlendiren birçok kişi altı dolu olmayan ve sürdürülebilirlikten uzak bir dizi proje yarattı. Sadece para kazanma amaçlı projeler yürütüldü.”

GameFi adında çıkan çoğu projenin oynanabilirlik anlamında vasat kaldığını söyleyen Korkmaz, “Bir-iki yere tıklayıp sürekli kazanmayı vadeden oyunların çok başarılı olmadığını görüyoruz. Bu oyunlar kullanıcılarla etkileşim de kuramıyor” diye konuşuyor.

“Oyunların token ekonomisi düzgün şekilde kurgulanmıyor” 

Oyna-kazan modelini benimseyen birçok oyunun token ekonomisinde sınıfta kaldığını söyleyen Korkmaz, “Bu projelerin token ekonomisi düzgün bir şekilde kurgulanmadığı için insanlar oyunu sömürür derecesinde oynuyor ve sonrasında agresif bir enflasyon artışıyla burada çıkarılan token’ların fiyatları düşüyor. Buradaki değer kaybıyla oyuncular başka bir oyunu sömürmeye doğru yol alıyorlar” diyor ve ekliyor: “Temel hatalardan biri de şu: Yaratılan projeler gerçek oyuncuları değil, yatırımcı kitleyi etkilemeye odaklı.”

“Herkese ödül dağıtmaktansa gerçekten başarıya ulaşan oyuncular ödüllendirilmeli”

Polygon blokzinciri üzerinde oynanan ValhallaVerse’ün operasyon lideri Emre Han etkinlikte söz alan bir diğer isimdi. GameFi projelerinin yüzde 48’inin hâlâ tohum yatırımı (erken aşama) seviyesinde olduğunu hatırlatan Han, “Oyunlardaki hikaye anlatıcılığının rolünün çok büyük olduğunu düşünüyorum. Aklımızda kalan oyunların çoğunun başarılı bir hikayesi var. GameFi alanında orijinal hikaye anlatımları etki sağlayabilir” diye konuşuyor.

Oynadıkça token kazandıran oyunlara dair eleştirilerde bulunan Han, “İnsanlara oyun oynayıp keyif almayı ve kazanmaları halinde sadece bonus olarak ödül dağıtılması gerek” diyor ve ekliyor: “Sürekli bir biçimde herkese ödül dağıtmak yerine sadece gerçekten başarıya ulaşan oyuncular ödüllendirilmeli.”

“Blokzincirdeki oyunların içerisinde kabaca yüzde 40’a yakın bot var”

Blokzincir üzerinde oyunlar geliştiren Funverse Games’in büyümeden sorumlu yöneticisi Okan Kavurga ise Web3 alanındaki oyunların içerisindeki bot hesaplar/kullanıcılara dair eleştirilerini sıralıyor. “Blokzincirdeki oyunların içerisinde kabaca yüzde 40’a yakın bot var. Otomatize edilmiş, kendi içerisinde trade döndüren sahte hesaplardan bahsediyoruz. Neden yüzde 40’ı sahte? GameFi tarafında proje geliştiren ya da yatırım kovalayanlar 10 bin kişilik Discord kanalı kurmak manyak bir hedefin peşindeler” diye konuşan Kavurga, ekliyor: “Zehirli ağacın meyvesi yenmez. Oyununuzun içine botlar yerleştirerek burayı kirletirseniz bu kadar güven bazlı topluluğun içerisinde ben size yatırım yapmam.”

Katılımcıları arasında girişimciler ve geliştiricilerin ağırlıklı olduğu etkinlikte yatırım tarafını ise risk sermaye yatırım fonu Domino’nun yatırımcı ilişkilerinden ve stratejiden sorumlu yöneticisi Derin Keskin temsil etti. Domino fonunun henüz tam büyüklüğe ulaşmadığını söyleyen Keskin başlangıçta 7,5 milyon euroluk sermayeyle start verdiklerini, dönem bitiminde sermaye artırımına giderek fonun 50 milyon euroya ulaşacağını söylüyor. Domino’nun odağında erken aşamadaki her türlü teknoloji girişiminin yer aldığını söyleyen Keskin, “Fakat ayrıştığımız bir diğer nokta şu: Belki biz bu fonla 30 ila 50 girişime birden yatırım yapacağız ama bunların önemli bir kısmını yükselen ve yeni teknolojilere ayırmak istiyoruz. Blokzincir, yapay zeka, makine öğrenmesi gibi teknolojileri barındıran girişimlere yoğunlaşmış vaziyetteyiz” diyor.

Keskin, metaverse alanının da radarlarında yer aldığını, şu ana dek yaptıkları üç yatırımdan birinin metaverse inşa eden girişim Atlas Space olduğunu hatırlatıyor.

“Girişimciler kendilerini doğru ifade edemiyor”

“Biraz daha hızlı büyüyebilecek ve ekibi sağlam girişimlere bakıyoruz” diye konuşan Keskin’e gözlemleri ışığında Web3 alanındaki geliştiricilerin yatırım alma yolunda önlerine çıkan engelleri soruyoruz. “Web3 terminolojisi henüz dilimize tam oturmadı. Teknoloji tarafındaki bir girişimci kendini doğru ifade edemiyor” diye konuşan Keskin, ekliyor: “Günün sonunda proje sağlamsa tabii ki yatırım bulur. Buradaki temel problem bazı konseptlerin henüz dilimizde tam oturmaması ve anlaşılmaması.”