Ethereum’un Katman İki ölçeklendirme dünyasındaki en büyük oyuncu olan Arbitrum sonunda bir token’a kavuşuyor.

Arbitrum Foundation Perşembe günü yaptığı açıklamada Arbitrum’un yeni token’ı olan ARB’nin 23 Mart Perşembe günü topluluk üyelerine airdrop olarak verileceğini belirtti.

Arbitrum Foundation’ın verdiği bilgiye göre ARB, Arbitrum’ın merkeziyetsiz otonom organizasyona (DAO) dönüşümünde önemli bir dönüm noktası olacak. Yani ARB sahipleri Arbitrum One ve Arbitrum Nova (Ethereum blok zincirinde daha hızlı ve daha düşük ücretlerle işlem yapmayı mümkün kılan ağlar) hakkındaki önemli kararlarda söz sahibi olabilecekler.

Arbitrum Foundation, yayınladığı bildiride, “Arbitrum DAO, zincirin teknolojisinin nasıl yükseltileceğinden zincirin gelirlerinin ekosistemi desteklemek için nasıl kullanılabileceğine kadar protokolün temeline yönelik önemli kararların alınmasında yetkili olacak” diyordu.

Arbitrum Foundation’ın, yatırımcılarına ve katılımcılarına vereceği token oranı göreceli olarak yüksek (yüzde 44) olsa da Arbitrum’un yaratıcısı olan Offchain Labs, ARB token sayesinde Arbitrum ekosisteminin diğer alternatif ölçekleme zincirlerine kıyasla çok daha merkeziyetsiz   bir hale geleceğini belirtiyor. 

Offchain Labs CEO’su Steven Goldfeder, CoinDesk’e verdiği demeçte, “Benim için en heyecan verici kısım merkeziyetsizlik yani Offchain Labs’in bu zincirin geleceği üzerinde artık bir kontrolünün kalmaması” diyor ve ekliyor, “Biz hizmet sağlayıcı olarak kalacağız ve DAO bizden yazılım üretmemizi isterse üreteceğiz.” 

ARB nedir?

Arbitrum, kripto analitiği firması Nansen ile işbirliği yaparak Şubat ayındaki kullanıcı aktivitelerini ve kimlerin ARB token almaya hak kazanacağını belirledi. Goldfeder’e göre kriterler arasında kaç işlem yapıldığı, kaç farklı uygulama kullanıldığı ve Arbitrum One ve Arbitrum Nitro’yu ne kadar uzun süredir kullanıldığı gibi parametreler var. 

Arbitrum kullanıcıları token almaya hak kazanıp kazanmadıklarını kontrol etmek ve token’ları talep etmek için gov.arbitrum.foundation adresine girebilirler. Kullanıcıların token talep ederken dikkatli olmaları isteniyor zira dolandırıcılar bu tür airdrop anlarını fırsat bilip insanları korsan sitelere ve tuzaklara çekebiliyorlar. 

Dolaşımdaki ARB miktarının toplamda 10 milyar adet olacak. Bu token’ların yüzde 56’sı Arbitrum topluluğu tarafından kontrol edilecek. Airdrop ile toplam arzın yüzde 11,5’i hak eden kişilere airdrop yapılırken yüzde 1,1’i ise Arbitrum ekosisteminde yer alan DAO’lara ayrılacak. Geriye kalan topluluk token’ları yeni Arbitrum DAO’su tarafından kontrol edilen hazineye aktarılacak ve bu fonların nasıl kullanılacağı ARB token sahiplerince belirlenecek. 

ARB’nin dolaşımdaki yüzde 44’lük kısmı Offchain Labs’in yatırımcılarına ve çalışanlarına verilecek. Şirketin CEO’su Goldfeder bu token’ların belirli bir süre kilitli kalacağını ve vesting süreçlerinin olacağını söylüyor. Benzer projelere bakıldığında içeriye ayrılan bu token miktarının fazla olduğu görülüyor. (Örneğin, Arbitrum’un ana rakibi olan Optimism’in OP token’larından ana katılımcılar için ayrılan miktarının oranı yüzde 36’ydı.)

ARB token, Ethereum üzerindeki ücretleri ödemeye yarayan Ether’den (ETH) farklı olarak sadece protokolün yönetişiminde kullanılacak. Arbitrum DAO’nun yönetişim süreci kendi kendine işleyen biçimde olacak yani oylar üzerinden Arbitrum’un çekirdek kodu üzerinde değişiklikler yapılabilecek. 

Koda yönelik değişikliklerde denetlemeler ve diğer güvenlik önlemleri için bir zaman aralığı söz konusu olacak ancak bazı bug’ların Arbitrum DAO tarafından yönetilen 12 kişilik bir güvenlik konseyi tarafından daha hızlı biçimde giderilmesi söz konusu olabilecek. 

ARB’nin lansmanı, Arbitrum’un uygun maliyetli altyapısı üzerinde üçüncü taraf uygulamaların ve protokollerin yeni katman üç blok zincirleri inşa etmesine imkân veren Arbitrum Obit’in lansmanıyla üst üste geldi. 

Neden şimdi?

Arbitrum’un Ethereum üzerindeki rollup ağı olan Arbitrum One içerisinde kilitli durumda 3,69 milyar dolarlık varlığı var ve rekabetin yoğun olduğu bir alanda tartışmasız liderliğini sürdürüyor. Katman iki analitik firması L2 Beat verilerine göre Arbitrum’un, Ethereum Katman İkideki pazar payı yüzde 55’e ulaştı. 

Token sahibi olmayan en büyük kripto projelerinden biri olarak görülen Arbitrum’un bir token çıkarması bekleniyordu ancak ağın 2021’de hayata geçmesinden bugüne bu konuda bir adım atılmamıştı.  

Ethereum ölçeklendirme alanında Arbitrum’un ana rakibi olan Optimism de DAO tarzı yönetişime geçmiş ve yaklaşık bir yıl önce OP token’ı lanse etmişti. 

Arbitrum One ve Optimism, Optimistic rollup ağları olarak biliniyorlar. Bu ağlar, Ethereum ile birlikle faaliyet gösteriyorlar ve büyük işlem gruplarını bir araya getirerek bunları toplu halde Ethereum kayıt defterine işliyorlar. Böylelikle bu işlemlerin tek tek yapılmasına kıyasla daha uygun işlem maliyetleri sunuyorlar.

Goldfeder, Arbitrum’un token çıkarmasının niye bu kadar geciktiğine dair soruya “Önce teknoloji gelir. Teknoloji yol haritamıza göre doğru zaman şimdi” diyor.