İçinde bulunduğumuz Ayı Piyasası ortamında işlerinizde bir yavaşlama söz konusu değil mi?

Benim için önemli olan volatilitedir. Halihazırda orta seviyede bir volatilite var. Türk yatırımcısının potansiyeline baktığımızdaysa düşüş ortamında genelde geride kalan, her çıkışa dahil olmak isteyen bir profil söz konusu. Yukarı yönlü hareketlilikte daha fazla işlem hacmi ve gelirimiz artıyor. Ayı Piyasası bizim için bir inşa dönemi anlamına geliyor. İşlem hacimleri düştü ama globalle eş değer bir seviyede aşağı yönlü bir durum var.

Mevcut piyasa koşullarının kullanıcı nezdinde küskünlük yarattığını düşünüyor musunuz?

2014’ten beri bu piyasanın içerisindeyim. Çok sayıda Ayı Piyasası gördüm. Hem geleneksel hem de kripto piyasası tarafında da böyle dönemlere daha önce şahit olduk. Ani düşüşlerde para kaybeden insanlarda bir küskünlük olur. Ama yukarıya doğru çıkışlarda da o küskünler parça parça barışmaya başlar. Önemli olan burada yatırımcının sakin davranabilmesi, ani hareket etmemesi. Yoksa zaten kayıp hanesine yazılır. Bizim için 1 Bitcoin’in değeri 1 Bitcoin’dir. Benim için değeri değişmiyor.

“Kriptonun geleneksel piyasalardan ayrışması zaman alacaktır”

Kriptonun hisse senedi piyasalarıyla arasındaki pozitif korelasyonu nasıl değerlendiriyorsunuz?

Kripto piyasası Nasdaq’la beraber bir buçuk yıldır hareket ediyor. Wall Street etkisi diyoruz biz buna. Bu, tamamen kendini ayrıştırmaya çalışan kripto piyasasının aslında Wall Street’in egemenliği altına girdiği ve ayrı bir yöne giremediğini göstergesi. Savaş ve benzeri bir durumlarda kripto piyasasının kendini ayrıştırabilmesini beklerdik. Bu tarz durumlara bir tepki olarak doğmuş bir yapıdan bahsediyoruz. Bu tepkiyi görebildik mi? Hayır, göremedik. Tam tersine iç içe bir hale girdi. Fakat bu durum, ayrışmayı göremeyeceğimiz anlamına gelmiyor. 2009’da çıkmış bir yapıdan bahsediyoruz. Kendini ayrıştırabilmesi zaman alacaktır. Bunu biraz yaşayıp göreceğiz. Deneysel bir piyasadayız. Süregelen regülasyon tartışmalarından deneysel bir piyasada olduğumuzu anlıyoruz zaten. Kimse net bir regülasyon yapabilmiş değil. Herkes izleyip ve görmek istiyor, piyasanın önünü kesmek istemiyor. Hem inovatif hem de piyasa anlamında takip edebilmek ve buradan gelir elde edebilmek, devlet açısından kârlı bir durum. Vergi gelirinin önünü kesmeyi kimse istemez. Regülasyonla doğru parçalar oturtulabilir.

“Kriptoyu yasaklarsanız insanlar globale kaçar”

Regülasyondan söz açılmışken, Ankara’da düzenlenen görüşmelere dair nasıl bir çerçeve çizersiniz? Katı düzenlemelerden mi yoksa serbestleşmeden mi yanasınız?

Evet, bir dönem devamlı bir görüşme vardı. Şu anda beklemedeyiz. Bence kesinlikle regülasyon olmalı. Ancak burası kısıtlayabileceğiniz bir piyasa değil. İnternete açık, isteyenin istediği yapıyı kendi içerisinde kurgulayabildiği bir sektörden bahsediyoruz. Siz burada yasaklarsınız adam gider globalde yapar işlemini. Bunun kaçarı yok. Sadece buradaki gelirden yoksun kalınır. Tabii ki belli bir çerçeve içerisine oturtulmalı. Merdiven altları yok edilmeli. Belli bir sermaye ortaya konmalı. Sermaye yeterliliği doğrultusunda insanlar bu işi yapabilmeli. Bu işin lisansı olmalı. Sektörel anlamda yasaklayacak ya da önüne geçecek düzenlemeler olmamalı. Siz o yasaklamayı ufak bir daldan bile yapsanız insanlar yurt dışına kaçıyor olacaktır. İnsanların globale kaçmalarının önünü kesme şansınız yok; açık bir piyasadayız.

Türkiye’de ne kadar kripto yatırımcısı olduğuna dair muğlak bir durum söz konusu. Gözlemleriniz ışığında toplam kullanıcı sayısına dair bir tahmininiz var mı?

Gördüğümüz kadarıyla 6 ila 6,5 milyon civarı bir topluluk var. Geleneksel borsa tarafına baktığımızda 2,5 milyon kadar bir kullanıcıdan bahsediyoruz. Kaç senelik bir dilimden gelen kullanıcı yapısı 2,5 milyona ulaşabilmiş… Kripto sektörünün bu kısa dönem içerisinde 6,5 milyon kullanıcıya erişebilmesi bizim için değerli. Bu kitleyi kaybetmemek lazım.

İşlem bazında vergilendirmenin geleceğine dair taslak metinler okumuştuk. Bu konuya nasıl yaklaşıyorsunuz? 

Bunun yurt dışında örnekleri var. Daha uzun tutanla bire bir arbitraj trade’i yapanları ayrıştırıyorlar Avrupa’da. Bu doğrultuda bir vergilendirme mekanizması var. Uzun vadeli tutandan daha düşük bir vergi alınabilir. Anlık trade yapandan da daha yüksek vergi alınarak bu süreç oturtulabilir. Tüm bunların değerlendirilmesi gerekiyor.

“Regülasyonları geciktirmenin bir anlamı yok”

Regülasyonların seçimlerden sonra yapılacağına dair duyumlar alıyoruz. Regülasyonların ne zaman geleceğine dair bir öngörünüz var mı? 

Seçimden sonra kalacağına dair söylenti var, evet. Biz aslında regülasyonları 2021 sonu itibarıyla bekliyorduk. Muhtemelen 2023 ortası gibi ya da sonu gibi gelmesini bekliyoruz. Geciktirmenin bir anlamı yok. İçeriğine baktığımızda insanları küstürecek bir yapı olduğunu düşünmüyorum. Tabii ki vergisel düzenlemeler olacaktır. Ne kadar hızlı o kadar iyi. O doğrultuda piyasa da kendini adapte eder.

Yüksek seviyede tutulan sermaye yeterliliğin rekabeti öldüreceğine dair endişeler söz konusu. Bir diğer yandan da bankaların kripto para borsalarından pratikte 150 milyon TL’lik sermaye yeterliliği istediğini biliyoruz. Sizce baraj ne kadar olmalı? 

Burası sonuç olarak riskli bir sektör. Kuruluşların belli bir sermaye yeterliliğini göstermesi gerekiyor. Herkesin bu sektöre girebileceği bir kurgu da olmamalı. Diğer türlü mağdurlar yaratırız. İnce bir çizgi. Çok fazla yukarı çektiğinizde sektöre, çok alta indirdiğinizde son kullanıcıya zarar verirsiniz. 75 ya da 100 milyon TL’lik bir rakam öngörümüz var.

Yabancı kripto para borsalarının Türkiye pazarına gün geçtikçe daha da yoğun ilgi gösterdiğini biliyoruz. Yükselen rekabeti nasıl okuyorsunuz?

Türkiye bir hub gibi zaten, liman kendi kendine oluşmuş durumda. Rekabet müşteri için iyidir. Kendimi her zaman müşteri gibi değerlendiririm ve o yüzden ne kadar rekabet o kadar fayda sağlanır son kullanıcıya. Herkes ona göre kendini dizayn eder. Eksik süreçlerini yeniler, düzgün bir platform ortaya koymaya çalışır. Bu, yeni geleni ya da eskileri kötülemekle olacak bir iş değil. Kendimizi sadece bir alım satım platformu olarak görmüyoruz. Biz bir fintech şirketiyiz. White label ve finansal ödemelerde tarafında çözümleri olan bir şirketler topluluğuyuz.

“Yabancı şirketler kriptoyu ödemede kullanıyor, Türk şirketleri olarak kendimizi geri çekmek zorunda kalıyoruz”

Kriptonun ödemelerde kullanımının yasaklanmasını nasıl değerlendiriyorsunuz?

Türkiye’de kriptoyu ödemelerde kullanamıyoruz ama globalde durum daha farklı. Yabancı şirketler kriptoyu kullanırken, Türk şirketleri olarak bizler kendimizi geri çekmek zorunda kalıyoruz. Yabancıya her şey serbestken, yerliye yasağın olmaması gerekiyor. Belli başlı yerlerde kriptoyla ödeme alındığını görüyorum ve yabancı büyük şirketlerin kartları kullanılabiliyor.

Ankara’nın başta kripto varlık saklama hizmeti olmak üzere bankaların kriptoya girmesi için hevesli olduğunu biliyoruz. Bankaların bu işe girmesini nasıl yorumluyorsunuz?  

Konvansiyonel finansla yeni finans karşı karşıya gelmiş durumda. Sözlerim sert olabilir ama ya biri birini yiyecek ve kanlı bir kavga olacak ya da birbirleriyle uyuşacaklar. Bankaların bu işe girmesi uyuşma yöntemlerinden biri olabilir. Kripto varlık saklama hizmetini yurt dışında da veren bankalar var. Halihazırda belli başlı borsaların varlıklarının bankalarda saklandığını biliyoruz. Söz konusu çalışmalar muhtemelen o kurguya yönelik düzenleniyor. Doğru bir çerçevede, sektörün bütün paydaşlarının oturup kendi fikirlerini paylaştığı, doğru sürecin net bir şekilde oturtulduğu bir yapıda tabii ki olabilir. Biz sonuç olarak kullanıcı varlıklarını saklıyoruz, bunun bankalar özelinde kurgulanması da yanlış olmayabilir. Bundan çekinmiyoruz. Fintech şirketi olarak kendimizi geliştirmeye bakıyoruz. Duyumlarla hareket etmiyoruz. Belli başlı uzun vadeli planlarımız var.

Çıkardığınız çok sayıda taraftar token var. O tarafta işler nasıl gidiyor?

Bizde 28 tane token var. Hepsi taraftar token değil, sosyal token’larımız da var. 2021 senesi bizim için fan token, 2022 de sosyal token senesi oldu. Benim memnun olmamam önemli değil, kullanıcılar memnun mu? Ayı Piyasası’nda olduğumuz için tabii ki hepsi düşüşte. Fakat kullanıcının karar verdiği bir tahta burası. Benim sorumluluğum olan ya da bire bir işlem yaptığım bir tahta değil. İnsanların bunu bilmesi gerekiyor. Kullanıcı nereye düşürmek istiyorsa oraya düşer, nereye çıkarmak istiyorsa da oraya çıkar. Sonuçta her biri ayrı fan token ve hepsinin de birbirinden ayrı kullanım alanları var. İnsanlar gerçekten bunları kullanabiliyor. Bitexen Club uygulaması içerisinde insanlar istediği şekilde kullanabiliyorlar bu token’ları. Oy kullanabilme ve hediye kazanma şansları var. Gerçekten de bir özelliği var bu token’ların.

“Çıkardığımız her bir token’ın altı dolu”

Sektörde söz konusu token’ların içinin boş olduğu, herhangi bir fayda sağlamadığına dair eleştiriler söz konusu. Siz ne düşünüyorsunuz?

Bizim çıkardığımız her token’ın altı dolu. Halihazırda kullanabildiğiniz bir uygulamamız var. Kulüple bire bir iletişim sağlayabileceğiniz bir kurgumuz var içeride. Bir işe yarıyor bu token’lar. Takımlarına destek olabiliyorlar ve hatta futbolcu alma bile şansları var. Kulüp belli bir meblağ ortaya koyuyor ve ardından taraftar da transfer için destek olabiliyor. Anketlere katılabiliyorlar. Globaldeki örneklerinden daha fazla kullanım şansı yakalayabildiğiniz taraftar token’lar bunlar. Bir pişmanlığımız var mı? Hayır, yok. Biz ilerlerken bütün kulüplerle bire bir konuştuk. Her bir kulüp bu token’ların altını dolduracağını vadederek bu işe girdi.

“Bazı kulüplerin motivasyonu daha düşük olabiliyor”

Bunu her bir kulüp beceremiyor ama değil mi?

Tabii ki herkes yüzde 100 yapamıyor. Bazısı orta seviyede kalıyor, bazısı da bu işe kendini daha fazla adayabiliyor, başkasının da motivasyonu daha düşük olabiliyor. Herkesi aynı seviyede tutma şansımız yok. Bu biraz da taraftarla alakalı. Taraftarın geri dönüşüne göre bu kulüpler kendilerini sürece adapte ediyor. Bitexen olarak bu taraftar token’larını listeleyen yeriz. Başka bir inisiyatifimiz yok. Kulüplerle konuşarak ilerliyoruz. Planlar doğrultusunda ilerliyor, kulüplerle bu doğrultuda anlaşmalar yapıyoruz. Bu token’lara ilişkin taraftarlarla yaptığımız memnuniyet anketlerini kulüplerle paylaşıyoruz. Sunumlar yapıyoruz ve o doğrultuda kendilerini kurguluyor.

“Çıkardığımız token’lar boşa, haybeye yaratılmadı”

Sosyal token’lardan bahsetmek gerekirse, örneğin Akasya Token ne gibi faydalar sağlıyor? 

AVM’ye girdiğiniz zaman Akasya Token’ı baştan sona kullanabiliyorsunuz. Siz o token’ı kullanarak Akasya’da bir gününüzü geçirebilirsiniz. Sinemaya gidebilir, AVM girişinde vale hizmetinden faydalanabilir, arabanızı yıkatabilir, dükkanlarda token’ı kullanabilir, yemek yiyebilir ve indirim alabilirsiniz. Bu doğrultuda Akasya’nın içerisindeki her şeyden faydalanma şansınız var. Küçük bir özelliği çok iyi anlatan firmalar varken, biz bunu belki de doğru duyuramıyoruz insanlara. Akasya içerisinde o token çıktıysa gerçekten bir kullanım amacı var. Boşa, haybeye yaratılmış token değil bunlar. Ödeme kurgusu oluşturabildiğiniz bir yapı içerisindesiniz.

“Kripto okuryazarlığı eğitiminde doğru cevap verenlere puan kazandırıyoruz”

Fakat kripto para okuryazarlığının düşük olduğu ortamda yatırımcıların büyük bir çoğunluğu konuya sadece fiyat bazlı yaklaşıyor. Burada bir ikilem söz konusu değil mi? 

Bitexen Club uygulamasında finansal okuryazarlığı geliştirmek adına başlattığımız Bitexen Akademisi var. Biz zaten İTÜ çıkışlıyız ve akademik bir yanımız var. Bunu daha da güçlendirmek istiyoruz. Ülkemizde finansal okuryazarlık çok düşük, kripto okuryazarlığı da neredeyse hiç yok. Çok sayıda insan mağdur oluyor. Akademi uygulamasıyla bunu biraz daha eğlenceli şekilde yapmaya çalışıyoruz. Kolaydan profesyonele uzanan beş seviyeden oluşan sorularımız var. Doğru cevapladıkça puan kazanıyorlar. Toplamda bin adet soru var akademide. İnsanlar bu soruları cevaplıyor ve karşılığında puan kazanıyorlar. İsterlerse bu puanları taraftar token’lara çevirebiliyorlar. Böylece okuryazarlık gelişiyor. İndirme sayılarında da ilk 10’a girmiş bir uygulama.

Bitexen’in kaç kullanıcısı var?

2,5 milyon civarı kullanıcı portföyümüz var. Kullanıcı kazanımı açısından en iyi senemiz 2022. Yapılan belli başlı kampanyaların etkisi var.

“En şeffaf borsa biziz”

Bitexen’in mali yapısı bağımsız özel şirketler tarafından denetleniyor mu? 

KPMG ve benzeri firmalardan alıyoruz. Bunlar bir zorunluluk değil. Kullanıcıya pazarlama yöntemleri bunlar aslında. Kimin de neye baktığını da biliyoruz aslında. Önemli olan, belli başlı devlet kurumlarının yaptığı denetimlerinden doğru bir şekilde geçebilmek. Tabii ki denetleniyoruz. En şeffaf borsa benim. Benim ne yaptığımı ya da ne kazandığımı SPK mevzuatlarına tabi bir kurum gibi görebiliyorsunuz. Geleneksel borsalarda herkes bilançosunun ne olduğunu açıklamak zorundadır değil mi? Ben de aynı şekilde Bitexen Coin’de ne yaptığımı açıklıyorum. Bunu yapan var mı? Yok. Finansallarımızı buradan da görebilirsiniz.

“Globale açılıyoruz”

Olağanüstü piyasa koşulları nedeniyle birçok global kripto para borsasının işten çıkarmalara başvurduğunu biliyoruz. Sizde benzer bir durum söz konusu mu? 

Ayı Piyasası bizim için inşa etme ve eksiklerimizi tamamlama dönemi. Biz daha fazla insanı ekiplerimize dahil ediyoruz. Bu doğrultuda gelişerek Boğa Piyasası’na hazır olmak istiyoruz. Global tarafımız da faaliyetlerine başladı: Bitexen Türkiye ve Bitexen Global var artık. Mevcutta ABD ve benzer yasaklı ülkeler dışında her yerde açığız. Pasaportla üye olabildiğiniz bir yapı bu. Kendimizi regüle ederek Türkiye’de sadece Türk müşterileri alırken, diğer tarafta da global müşterilere hizmet eden bir kurgu oluşturduk. Belli başlı niş ülkeler belirleyerek ilerleyeceğiz.

Bir fintech şirketi olmak için nasıl bir yol haritası çiziyorsunuz? 

Biz zaten halihazırda bir fintech şirketiyiz. Borsa değerli ürünlerimizden bir tanesi ama blokzincir ve mobil sistemlerde birçok ürünümüz var. Sonuçta ben İTÜ menşeli bir kurumum. Orada benim Ar-Ge merkezim var. Toplamda 180 çalışanımız var.

“Müşteri hizmetlerinde bazı tıkanmalar doğal olarak yaşanabiliyor”

Bitexen’in müşteri hizmetlerine dair çok sayıda eleştiriye kullanıcı yorumlarında rastlamak mümkün. Müşteri hizmetlerinde eksikliğiniz olduğunu düşünüyor musunuz? 

Düşünmüyoruz açıkçası. Günde 2-3 bin tamamen KYC’li kullanıcı alıyoruz. 2-3 bin kişi bir günde 70 bin kişiye çıktığı zaman bazı tıkanmalar doğal olarak yaşanıyor. Geliştirmemiz gereken yerler yok mu? Tabii ki de var. Her şeyi mükemmel yapıyoruz demiyoruz fakat mükemmele gitmek istiyoruz. İçeride kullandığımız dokuz tane banka var. Her biriyle de otomatik bir şekilde bağlıyız. Sizde olmasa bile bankalarda problem çıkabiliyor. Belli başlı bankaları görüyoruz, hizmet veremedikleri zamanlar olabiliyor. Sorun benden kaynaklı gibi gözükebiliyor ama bazen ilgili banka API tarafında problem yaşayabiliyor.

Bitexen’in önümüzdeki yıla dair kullanıcı sayısı hedefi nedir? 

Hedefimiz mevcut kullanıcı sayımızı ikiye katlamak. 5 milyon kullanıcı diyebiliriz.

Bitexen Club’da kaç kullanıcınız var? 

Bitexen Club’da yaklaşık 100 bin kullanıcımız var. İnsanların bu yaratılan token’ları kullanabildiği bir platform burası. Fayda sağlayabildiğimiz bir ürün. Elinizde bir varlık varsa onun da bir karşılığı var.

“Finansallarımızda sıkıntı yaşadığımızı söyleyenlerin kanıtlaması gerekiyor”

Sektörde Bitexen’in finansallarında sıkıntılar yaşadığına dair söylentiler dolaşıyor. Bu söylentilere cevabınız nedir? 

Söylentileri dile getirenlerin kanıtlaması gerekiyor. Biz ufak şeylere bakarak hayatımızı geçirmiyoruz. Söylentilerle uğraşırsak hiçbir şey yapamayız. Öyle bir kurgumuz yok. En şeffaf kurum olduğumuzu düşünüyorum. Rekabetin de kötü yanı bu. Kimsenin yoluna taş koymuyor, sadece işimizi yapmakla uğraşıyoruz. Bu doğrultuda da devam edeceğiz. Her bir söylentiye cevap verirsek yapmak istediklerimizi yapamayız.