Bu röportaj Consensus Magazine - Kripto 2024: Sırada Ne Var? serisinin bir parçasıdır.

2023 sizin perspektifinizden nasıl geçti? Piyasaların yoğun olarak zorlu dönemine gelen bu yıla dair değerlendirmeleriniz nasıl?

1. 2023 yılının, fiyatlarda yaşanan oynaklıklara rağmen çok önemli bir yıl olduğunu düşünüyorum. OKX, önceki ayı ve boğa döngülerini deneyimleyen en köklü borsalardan biri. Ayı ya da boğa piyasası, kullanıcıların ihtiyaçlarına odaklanmamıza ve yeni teknolojilerden yararlanmamıza engel değil.
   
   
2. Biz 2023 yılını güvenlik, şeffaflık ve uyumluluk alanlarında yatırımlar yaparak kullanıcılarımızın güvenini kazanmak, onlara güvenilir bir platform sunmak için fırsat olarak gördük ve yılı bu şekilde değerlendirdik. Birçok faktörden dolayı kullanıcıların sektöre dair inançları sarsılmış olsa da piyasalardaki ortam, sektöre olan güvenin yeniden kazanılmasına yardımcı oldu.
   
   
3. Biz bu süreçte Web3 alanında ve genel anlamda kullanıcı deneyimini dönüştüren yenilikler sunduk. Örnek olarak Copy Trading platformumuzdan bahsedebilirim. Bu platform sayesinde, kripto alanına yeni adım atmış olan kullanıcılar deneyimli traderların stratejilerini otomatik olarak kopyalayabiliyor. Aynı zamanda, geliştiriciler ve kullanıcılar için erişilebilirliği son derece kolaylaştıran Ethereum Layer 2 (Katman 2) ağımızı yani X1’i kullanıma açtık.
   
   
4. Regülasyonlar alanında da bazı gelişmeler yaşadık. 2023 yılında, Avrupa Birliği, Birleşik Krallık, Singapur ve Dubai gibi önemli bölgelerde regülasyonlarla ilgili netlik kazanmak için birçok adım attık. Sürdürülebilir büyümeyi sağlamak için bakış açımızı değiştirdik. Regülasyonlardaki anlaşılır yönergeler yardımıyla yeniliklerin daha bilinçli şekilde benimsenmesi ve kullanıcıların güvenliğinin sağlanması kolaylaşıyor. Yenilik ve güvenlik, OKX’in kurulduğu ilk günden beri benimsediği ve dayandığı esaslar. 

2024’e dair genel beklentileriniz neler? Yeni yılı hangi dinamiklerin şekillendireceğini düşünüyorsunuz?

• Ben 2024 yılında regülasyonlar alanında bazı gelişmeler olacağını düşünüyorum. Bu gelişmeler, şeffaflık, yatırımcıların korunması ve yeniliklerin desteklenmesi alanında olabilir. OKX olarak, sektörün uyumluluklar, yenilikler ve kullanıcı güvenliği konularıyla paralel şekilde büyüyüp gelişmesine çok büyük önem veriyoruz. Rezerv Kanıtı (PoR) programımız ve şeffaflık alanındaki girişimlerimiz sayesinde şeffaflığı bir standart hâline getirme, güven inşa etme ve kullanıcıları eğitme konularında sektöre öncülük ediyoruz. Kolay anlaşılır yönergelere ek olarak uyumluluk ve güvenlik alanlarına daha çok odaklanılırsa hem kriptonun benimsenmesinin önü açılacak hem de kripto sektöründeki tüm taraflar için çok daha güzel bir ortam oluşacaktır.
  
  
• Ayrıca Bitcoin ve Ethereum için Borsa Yatırım Fonu (ETF) onayının ihtimal dâhilinde olması sebebiyle sektörde çok büyük kurumsal yatırımlar gerçekleşeceğine ve piyasadaki katılımın artacağına inanıyorum. Böyle bir durumda, geleneksel finans (TradFi) alanındaki katılımcılar da büyük ihtimalle tokenize edilmiş ödeme yöntemlerini keşfetmek isteyeceklerdir. Yani geleneksel ve dijital varlıklar arasındaki ayrımın gittikçe belirsizleşmesinden söz etmek mümkün.
  
  
• Yakın zamanda kullanıma açtığımız zkEVM ağımız X1 gibi Layer 2 çözümlerinin de daha fazla gelişeceğini tahmin ediyorum. Bu sayede hız konusunda iyileşmeler yaşanırken, daha düşük ücretler sağlanıp kullanıcılara daha iyi bir deneyim sunulacaktır. En nihayetinde bu gelişmeler, Web3’nin ve kriptonun birçok sektör tarafından benimsenmesini kolaylaştıracaktır.  

Regülasyonlarla ilgili olarak 2024’ten beklentileriniz neler? 

• Devletler ve düzenleyici makamlar, anlaşılır yönergeler sağlamanın önemini daha iyi anlamaya başladı. Dünya genelinde daha iyi şekilde yapılandırılmış, kapsayıcı düzenlemeler konusunda adımlar atma eğiliminin sürmesini bekleyebiliriz. Kripto hizmetleriyle ilgili lisans konusunda çok sıkı gerekliliklerin ve sağlam yönergelerin uygulandığı Dubai ve Hong Kong gibi ülkelerde bu konuda büyük adımlar atıldığını söyleyebiliriz. Piyasada istikrarı sağlamak, kullanıcıları daha iyi şekilde korumak ve finansal alandaki yolsuzluklarla mücadele etmek için alınan önlemler, büyük ihtimalle 2024 yılında da sektörü şekillendirmeye devam edecek. Bu sayede sektörde daha güvenli ve daha şeffaf bir ortam yaratılabilecek.
  
  
• Türkiye, dijital varlıklar sektöründe kripto işlemlerindeki güvenliği ve güvenilirliği artırmak için daha iyi yapılandırılmış bir ortam sağlamak amacıyla tasarlanmış, kapsamlı bir düzenleyici çerçeve hazırlığında. Bu düzenlemelerle piyasaya daha fazla açıklık ve istikrar getirilmesi bekleniyor. Böylece sektörde büyümeye ve kullanıcıların korunmasına olanak sağlayan bir ekosistem mümkün olacak.
  
  
• Kripto 2024: Sırada Ne Var? serisinin tamamına göz at.

Yeni yılda sizce hangi projeler öne çıkacak? 

1. 2024 yılında ölçeklenebilirlik, otomasyon ve tokenizasyonun ilgi göreceğini düşünüyorum.
   
   
2. Ölçeklenebilirlikle başlayalım. OKX’in kullanıma açtığı X1 gibi Layer 2 ağlarının daha çok gelişmesiyle, zincirler arası çalışabilen ve kullanıcıların hemen kullanmaya başlayabileceği Web3 uygulamaları ön plana çıkacak. Bu uygulamalar, güvenlik ve merkeziyetsizliğin yanı sıra erişilebilirliği de üst düzeye taşıyacağa benziyor.
   
   
3. Otomasyonla devam edelim. Yapay zekâ (AI) entegrasyonuyla birlikte otomasyon da kendine daha çok yer bulacaktır. AI sayesinde, stratejilerin optimizasyonu, sürekli gelişen analizler ve uyarlanabilir karar verme mekanizmaları da iyileştirilecek. OKX Al-Sat Botları ürünündeki yapay zekâ özelliği ile stratejileri piyasalara göre dinamik şekilde ayarlamak mümkün. Bu sayede, stratejinizi sürekli olarak manuel şekilde yönetmenize gerek kalmadan, fiyatlardaki oynaklıklardan yararlanarak kâr elde edebiliyorsunuz.  
   
   
4. Sıra tokenizasyonda. Doğrudan zincir üstünde (on-chain) token ve sanat ürünleri çıkarmak gibi NFT trendleri, tokenizasyon alanını ve toplulukları yeniden şekillendireceğe benziyor. Inscription’lar ile kullanıcılar bulut depolamaya bel bağlamak zorunda kalmıyor. Dolayısıyla inscription’lar, farklı varlıklar ve ekosistemler arasında daha yenilikçi değerleme yöntemleri ve entegrasyon modelleri geliştirmeyi mümkün kılabilir. OKX’in Web3 platformunda inscription’ları ve inscription oluşturmayı desteklememiz buna güzel bir örnek olabilir.
   
   
5. Kısaca özetlemek gerekirse, merkezî ve merkeziyetsiz alanlar arasında teknolojiye erişilebilirliği kolaylaştırırken kontrolü daha çok kullanıcıya verebilen projeler bu alanı yeniden şekillendirmede büyük rol oynayacak gibi görünüyor. Kripto al-sat, merkeziyetsiz finans (DeFi), NFT’ler, oyunlar, merkeziyetsiz sosyal medya gibi alanlarda gerçek ihtiyaçları doğru tanımlayıp bunlar için çözüm üretebilen platformlar kripto sektörünün benimsenmesini kolaylaştıracak. 

Yeni yılda hangi projelerle ve yaklaşımlarla fark yaratmayı amaçlıyorsunuz? Genel anlamda 2024 yılı için planlarınız neler? 

• Sektörde görünürlüğümüzü artıracağız: Türkiye, Brezilya, Arjantin, Orta Doğu ve Kuzey Afrika gibi bölgelerdeki konumumuzu güçlendirmeye odaklanacağız. Bu bölgelerde yerelleştirilmiş dil desteği sunmanın yanı sıra stratejik ortaklıklar kurup yerel girişimlerde bulunarak kullanıcılar için erişim kolaylığı ve daha iyi bir kullanıcı deneyimi sağlayacağız. Hedefimiz; dünya genelinde Web3 ve kripto alanında benimsenmenin yüksek olduğu bölgelerde kripto işlemleri ve Web3 hizmetleri sağlayan, güvenilir ve öncü bir platform olmak.
  
  
• Mayıs 2023’te Türkiye’de, ülkedeki kullanıcılara özel bir uygulama geliştirmek için kripto alanında profesyonellerden oluşan bir ekip kurduk ve yeni bir ofis açtık. Türkiye’nin blok zinciri sektöründeki potansiyelinin ne kadar büyük olduğunun farkındayız. Bu vesileyle, 2024 yılının başlarında OKX TR uygulamasının lansmanını gerçekleştireceğimizi duyurmak isterim. Çok heyecanlıyız! Bu girişimin, Türkiye’nin blok zinciri ekosistemini geliştirmeye katkı sağlayacağına inanıyoruz. Dünya çapında edindiğimiz deneyimi ve uzmanlığı yerel bakış açılarıyla harmanlayarak Türkiye’nin etkileyici gücünü tüm dünyaya göstermek istiyoruz.  
  
  
• Sektörün daha çok benimsenmesi için çalışmaya devam edeceğiz: Kripto, Web3 ve blok zinciri teknolojilerinin yaygın hâle getirilip benimsenmesi için durmadan çalışmaya devam edeceğiz. Bunu nasıl mı yapacağız? Kullanıcıları eğitmek için girişimlerde bulunacağız, gerçek sorunların ve ihtiyaçların çözümüne odaklanan projeleri destekleyeceğiz ve tabii ki kullanıcı deneyimini iyileştirmek için çalışacağız. Web3 alanında kullanıcı deneyimini iyileştirmek için, kurtarma ifadesi olmadan dijital cüzdan kurtarma gibi yeni özellikler geliştirmeye, bunun için de hesap soyutlama teknolojisinden ve diğer teknolojilerden faydalanmaya başlayacağız.
  
  
• Rezerv Kanıtı (PoR) programına odaklanmaya devam edeceğiz: Kripto sektörü geliştikçe rezerv kanıtına olan ilgi azalma eğilimi gösterse de şeffaflığı her zaman en büyük önceliklerimizden biri olarak tutmaya devam edeceğiz. Kullanıcılarımıza, rezervlerimizi gerçek zamanlı olarak doğrulayabilmeleri için ihtiyaç duydukları araçları ve kaynakları sağlamanın önemli olduğuna inanıyoruz. “Güvenmek yetmez, bizzat doğrulayın.” kültürünü aşılıyoruz. Böylelikle kullanıcılarımız, finansal güvenliklerinin sorumluluğunu üstleniyorlar.