HIDNA, DNA Coin ile Genetik Hastalıklara Çözüm Altyapısı Sunmayı Hedefliyor

Sentetik biyoloji ve biyoteknoloji alanında yeni nesil ürünler geliştirmeye çalışan HIDNA, genetik tedavilere odaklı bir girişim. 2020 yılında Rare Disease Challenge adlı genetik tedavi proje yarışmasını başlatarak bir platform oluşturan HIDNA, bu platform üzerinden nadir görülen genetik hastalıklara çözüm üretmeyi ve bu alandaki çözüm çalışmalarını bir araya getirmeyi hedefliyor. Platformun kurucusu Dr. Cihan Taştan, “Şu ana kadar 1000’e yakın üniversite öğrencisinin 100’den fazla üniversite takımının katıldığı projede 10 genetik hastalığa karşı 100’e yakın proje üretildi. Bu projelerden bazıları üzerine artık patent çalışmaları yapılıyor” diyor.

Diğer yandan HIDNA, öncelikle genetik bozukluğa sahip insanların, sonrasında ise bütün insanların kendi genetik verisini toplayıp saklayabileceği bir merkez oluşturmayı hedefliyor. Girişim verilerin saklanıp paylaşılabilmesi için de blok zinciri alt yapısından yararlanıyor. “Genetik bilgilerin saklanabileceği ve bunun üzerine kişinin sağlık verilerinin anlık olarak depolanabileceği çoklu zincir altyapısı altında bir uygulama geliştirmeye çalışıyoruz” diyor Dr. Cihan Taştan.

HIDNA bu altyapıyı desteklemek için DNA coin üzerinde çalışıyor. Proje kapsamında insanların genetik verilerinden kripto varlıklar üretilecek. Projede kişilerin DNA verileri ile gelir elde etmesini sağlanırken genetik çalışmaların da hız kazanması hedefleniyor. Dr. Cihan Taştan, “Kişisel veriler bir noktada değerlendirilebilecek veriler. Birçok biyoteknoloji girişimi insanların kendi genetik bilgilerinden para kazanabilecekleri ve aynı zamanda bu verileri blokzincir altyapısı altında diğer şirketlerle paylaşabilecekleri bir yapı üzerine çalışıyor. Biz de insanların kendi genetik verisi ile coin oluşturabileceği, bu coin'leri paylaşabilecekleri ve o coin'in daha sonra bir kanser çalışmasında ya da genetik çalışmasında kullanılmasını sağlayacak bir proje üzerinde çalışıyoruz” diyor.

Girişimin odaklandığı bir diğer konu ise 2020 yılında Nobel Kimya Ödülü’nü alan Crispr Gen mühendisliği üzerine çalışmalar yapmak ve bu alanda yapılan çalışmaları bir platformda buluşturmak. HIDNA bu amaçla, Crispr Gen mühendisliğini Silikon Vadisi'nden esinlenerek Crispr Vadisi olarak adlandırdığı bir platform oluşturdu. Söz konusu platform dünyada uygulanan bütün Crispr gen teknolojilerini takip ediyor. Platform içinde proje danışmanlığı, ürün geliştirme ve teknolojileri ilgili bütün üniversite öğrencilerine yayan eğitim kitleri de üretiliyor. Bu eğitim kitini alan öğrenciler bakterilerde ve 2022’nin sonu itibarıyla da insan hücrelerinde Crispr Gen mühendisliğini uygulayarak istediği bir DNA harfini değiştirebilen teknolojileri üretiyor.