Coinbase, kripto kışının ABD piyasasındaki işlem hacmini dondurmasıyla birlikte Avrupalı müşterilerin peşine düşüyor. Ancak Avrupa açılımı şirketin kaderini değiştirmeye yeterli olmayabilir.

ABD’nin halka açık kripto borsası Coinbase, Salı günü yaptığı açıklamayla çalışanlarının yüzde 20’sini işten çıkardığını ve Japonya operasyonunu durdurduğunu belirtmişti. Şirket, piyasadaki zorlu koşullarla mücadele etme kapsamında yaz aylarında da işgücünden yüzde 18 azaltmaya gitmişti.

Coinbase için işler her zaman bu kadar sıkıntılı olmamıştı.

Coinbase 2021’in sonunda kriptodaki momentumun üst noktalarında yüksekten uçar bir haldeydi. Hayatında bir kez bono almamış ya da hisse senedi piyasasında işlem yapmamış yatırımcılar dogecoin, bitcoin ve ether gibi herkesin konuştuğu token’ları almak için borsaya koşuyorlardı. 

Bu müşteri akını sayesinde şirketin gelirleri ve kârı 2021 sonunda tepe noktaya ulaştı. Platformun aylık aktif kullanıcı sayısı yüzde 300 artış gösteriyordu. Aynı yıl ciro 7,8 milyar dolara erişmişti.

Ancak önemli bir stabil parada Mayıs ayında yaşanan sıkıntılar sektörü sarstı ve bitcoin fiyatı iki yılın en dip noktalarına düştü. Yatırımcılar Coinbase gibi merkezi borsalardan paralarını çekmeye başladılar. FTX’in çökmesiyle birlikte durum daha da içinden çıkılmaz bir hal almaya başladı.

Alım satım yapanların piyasadan çekilmesiyle birlikte Coinbase için bir varoluşsal risk ortaya çıktı zira şirket gelirlerinin yüzde 90’ını işlem komisyonlarından elde ediyordu. Yani sürekli yeni kullanıcı gelmediği süreci platformun ayakta kalması zorlaşıyordu.

Coinbase’e göre bu durumdan çıkışın anahtarı Avrupa. Avrupa Birliği MiCA olarak bilinen ve 27 üye ülkedeki kripto alım satımını düzenleyen bir çerçeveyi hayata geçirmeye hazırlanıyor. Coinbase gelir modelini destekleyecek yeni kullanıcıları bu coğrafyada bulabileceğine inanıyor.

Coinbase İtalya, ispanya, Fransa, Hollanda gibi ülkelerin yanı sıra AB dışında olan ama MiCA’yı hayata geçirmesi muhtemel İsviçre ile de ilgileniyor. Coinbase, Avrupa’da düzenlemelerin daha katı olmasından dolayı halka açık olmayan rakiplerine karşı avantajlı olabileceğini ve daha fazla pazar payı alabileceğini düşünüyor. 

Coinbase uluslararası iş geliştirme başkan yardımcısı Nana Murugesan, Bloomberg’e verdiği mülakatta, “Genişleme eforumuzu hayata geçirmenin bizim için hayati bir öncelik olduğunu düşünüyoruz” diyordu.

Murugesan, şirketin Avrupa açılımını da yönetiyor ve kendisine her bir pazara dedike birer direktör yardım ediyor. 

Tüm bunlara karşın Coinbase’in Avrupa Birliği içerisinde pazar payı elde etme çabaları bazı engellerle karşılaşabilir.

Bunun önemli nedenlerinden biri, Coinbase’in avantaj gördüğü düzenleme çerçevesinin, şirketin hayal ettiği kadar sıkı olmayabileceği ihtimali. Coinbase, Binance ve Crypto.com gibi şirketlerin rekabetiyle karşı karşıya. Bu borsalar rekabetçi işlem komisyonları ve uzmanlaşmış işlem hizmetleriyle güçlü bir varlık ortaya koyuyorlar. Gelirlerinde düşüş yaşayan ve hisse değeri eriyen Coinbase türev alım sayım hizmetini ayağa kaldıracak kaynakları bulmak durumunda. Zira bu hizmet diğer alım satım işlemlerine kıyasla daha fazla düzenleme riskine sahip.

Coinbase’in mevcut gelir modelinin başarısı veya başarısızlığı görece yüksek işlem komisyonlarına katlanarak işlem yapacak alım satımcıları sisteme katabilme becerisinden geliyor. Ancak MoffettNathanson LLC’den kıdemli analist Lisa Ellis’e göre bu profil piyasa sıkıntılarında ilk kaçacaklar arasında yer alıyor. 

Ellis, “Fiyatların düşük olduğu ve kripto kışının yaşandığı bir dönemde acemi yatırımcıların çoğu kış uykusuna yatar” diyor.

FactSet’in yaptığı analist anketine göre Coinbase’in 2022 gelirlerinin geçen yıla kıyasla yüzde 59 düşüşle 3,2 milyar dolar seviyesinde gerçekleşmesi bekleniyor. Şirket 2023’de de yıl bazında gelir kaybı öngörüyor. 

Coinbase’in gelirlerinin ve cirosunun düşmesi kullanıcı bazının erimesiyle de alakalı. Coinbase 2022’nin üçüncü çeyreğinde 8,5 milyon aylık aktif kullanıcısı olduğunu duyurdu ki bu rakam ilk çeyreğe kıyasla 9,2 milyon daha aşağıda. Daha da önemlisi, platformda kalanlar daha az işlem gerçekleştiriyorlar.

Ellis, “Kripto kışının başlamasından bu yana işlem hacimleri Avrupa tarafına doğru bir kayma gösteriyor” diyor. 

Coinbase’in geçen sonbaharda hissedarlarıyla paylaştığı bir mektuba göre ABD’de Ocak-Eylül arasındaki işlem hacimleri yüzde 50’den fazla düşüş göstermiş. Aynı dönemde küresel işlem hacmindeki düşüş yüzde 18 olarak gerçekleşti.

Coinbase’in EMAE bölümünün başkan yardımcısı ve bölge direktörü Daniel Seifert, ABD dışındaki işlem hacimlerinin daha fazla olması ve AB nüfusunun büyük olması Coinbase’in Avrupa pazarlarına göz dikmesinde önemli faktörler olduğunu belirtiyor. 

Seifert’in CoinDesk’e verdiği görüşte, “Farkına varmamız gereken önemli bir konu dünyadaki 8 milyar insanın sadece 300 milyonunun Amerika’da olması. EMEA’da başarılı olmamız lazım zira bu önemli bir gösterge olacak” diyor. 

Seifert, ayrıca AB’nin MiCA düzenlemelerine dair geçici onayının da Coinbase için bir motivasyon olduğunu vurguluyor. Şubat ayında bu düzenlemelere yeşil ışık yakılırsa yürürlüğe giriş tarihi Ocak 2024 olacak.

Seifert, “Halka açık bir şirket olarak uzun zamandır ve çok güçlü bir şeffaflık yaklaşımımız var. Her çeyrek finansallarımıza bağımsız deneyim şirketlerinin inceleme yaptığını düşünürseniz bu gerçekten çok büyük bir güven unsuru” diyor. 

Rakipler ve düzenlemeler

Ancak şirketin önündeki yol zorluklara gebe ve AB bazında büyümek isteyen tek borsa Coinbase değil. 

İşlem hacmi bazında Avrupa’nın en büyük iki borsası olan Binance ve Crypto.com da Avrupa’da hizmet veriyorlar, hatta bazı piyasalarda lisanssız çalışıyorlar. 

Şu günlerde bu borsalar da düzenlemelere uyum ve lisans alma, en azından geçici izin alma konusunda çalışmaları hızlandırdılar. Binance bu hafta İsveç’in düzenleyici kurumundan yeşil ışık aldı ve AB’de yedinci düzenleme onayına imza attı.

Ancak Binance ve Crypto.com ve diğer özel şirket statüsündeki şirketlerin karşısında halka açık olan Coinbase avantajlı hale gelebilir zira Ellis’e göre diğer şirketler kapalı yapıları ve finansallarının belirsiz olması gibi nedenler ve geçtiğimiz dönemde düzenlemeleri aşmaya dair çabaları nedeniyle itibar sıkıntısı da yaşayabiliyorlar. 

Ellis, “Coinbase’in düzenlemeler çerçevesinde faaliyet gösteriyor olması onu rakiplerinden ayıran önemli bir özellik ve yukarı tırmanmalarına yardımcı olabilir” diyor. Özellikle geçen Kasım ayında yaşanan FTX çöküşü kripto para borsalarına dair düzenleyicileri bakışını sertleştirdi ve yatırımcıların bu borsalar üzerinde daha tedirgin hale gelmelerine neden oldu. 

Ancak Coinbase’in düzenleyiciler ile daha dostane ilişkiler kurabilmesi Avrupalı müşterilerin varlıklarını bu borsada park etmelerini sağlayacak mı? Bu soru henüz belirsiz. Binance birçok işlemde yüzde 0,10 komisyon alırken Coinbase 200 dolara kadar olan işlemlerde 99 sent ila 2,99 dolar arasında bir sabit ücret alırken 200 dolar üstündeki işlemlerde de yüzde 3,99 komisyon talep ediyor. 

Avrupa’da enflasyonun yüksek seyretmesi nedeniyle yatırımcıların maliyet hassasiyeti yüksek seviyede ve bu durum, yüksek komisyon talep eden Coinbase için bir dezavantaj olabilir.

Coinbase için bir diğer dezavantajlı nokta ise kendisinin türev ürünlere dair bir hizmet sunamadığı Avrupa’da Binance’in türev alım satım seçeneğini de sunuyor olması. CryptoCompare’e göre türev işlemler şu anda toplam işlemlerin yüzde 60’ına karşılık geliyor ve piyasanın düşük olduğu bu günlerde artmaya devam ediyor. 

Buna karşın AB’de gelecek bazı düzenlemeler Avrupa içerisinde türev işlemlere sınırlama getirebilir ve bu durum Coinbase için avantaj sağlayabilir. MiCA ülkelerin kendi düzenleyicilerine riskli gördükleri kripto ürünleri engelleme hakkı tanıyor ve bazı ülkelerde bireysel yatırımcılara yönelik türev ürünleri sınırlama eğilimi olduğu görülüyor. 

Blok zinciri teknolojileri alanında faaliyet gösteren kâr amacı gütmeyen bir kurum olan International Association for Trusted Blockchain Applications (INATBA) geçen yıl Avrupalı düzenleyicilere ilettiği bilgi notunda, “Kripto varlıkları temel alan türev ürünler alanında farklı uygulamalar olabilir. Türev ürünlerin altındaki destekleyici varlıklar fiat para yerine kripto temelli varlıklardan oluştuğunda bazı AB üyesi ülkelerde bunun finansal bir araç mı yoksa kripto varlık mı olduğu konusu belirsiz kalabilir” diyor. 

Avrupa bölgesindeki reklam harcamalarına bakıldığında Coinbase’in bazı rakiplerinin gerisinde kaldığı ve onları yakalamak için daha fazla harcama yapması gerektiği görülüyor. Piyasa bilgisi sunan Sensor Tower’ın verilerine göre Crypto.com, 2021 yılında Birleşik Krallık’ta kabaca 2,5 milyon dolarlık reklam harcaması yaparken Coinbase bunun yüzde 5’i kadar bir harcama yapmış. Coinbase son hamlesiyle birlikte Avrupa’da ne kadar reklam harcaması yaptığına dair bir açıklama yapmaktan kaçınıyor. Ayrıca AB içindeki bazı ülkelerde ve Birleşik Krallık gibi AB dışı pazarlarda kripto reklamlarına yönelik bazı düzenlemeler de işi güç hale getirebilir. 

D.A. Davidson Companies’den kıdemli analist Chris Brendler, bazı alım satım yapanların kafalarında şüphe olduğunu ve kripto kışı nedeniyle kâr marjında kayıplar yaşayan Coinbase’in Avrupa’da yeterince kullanıcı ilgisi çekemeyeceğini düşündüklerini belirtiyor. 

Brendler, “kripto işlem hacimlerinin düştüğüne inanan birçok kişi var ve bu hacim Coinbase’in gelirinin yüzde 90’ına karşılık geliyor. Şirketin önemli bir maliyet bazı da var. Tüm bunlar bir araya geldiğinde sadece gelir tarafında değil finansal sağlık konusunda da şüpheler oluşabiliyor” diyor.

2022 yılında S&P 500 ortalamada yüzde 19 değer kaybederken Coinbase hisseleri yüzde 86 düştü. Bu yazı kalem alınırken hisse fiyatı 43 dolar seviyesine gelmişti ki bu tüm zamanların dip noktası olan 31,55 dolara göre bir yükseliş gösteriyor. Coinbase 2022’nin üçüncü çeyreğinde hisse başına 2,43 dolarlık bir kayıp duyurdu. Bu 2021 yılında halka arz edilen şirketin ilk yılında kâr ettikten sonra geçen yıl zarar yazdı.

Stabil paraların desteği

Her ne kadar bu tablo Wall Street açısından net bir tablo gösterse de Coinbase açısından bazı fırsat noktaları da yok değil. Coinbase’in stabil para şirketi Circle ile işbirliğine gitmesi, zorlu piyasa koşullarında gelirline olumlu yansıyabilir. ABD dolarına veya başka bir varlığa bire bir çıpalanmış paralar olan stabil paralara yönelik yatırımcı ilgisi, kripto paraların değerlerinin düşmesi ve piyasa volatilitesinin artmasıyla birlikte git gide yükseliyor. 

Coinbase’in stabil para sunması USDC’yi destekleyen hazinelerin kısa vadede oluşturduğu faiz getirisinden pay almasına ve böylece Avrupa açılımı için gerekli sermayeyi oluşturmasına yardımcı olabilir. 

Coinbase aynı zamanda fiat para-USDC çevrim ücretlerini sıfırlamak gibi bazı hamlelerle USDC’nin küresel yaygınlığına destek verebiliyor.

Bu işbirliği özlelikle İtalya’da kârlı bir hale gelebilir.

Kripto yatırım bloğu “Mind the Chart’ı” yayınlayan İtalyan kripto alım satımcısı Marco Gallazi Avrupalıların eurodan ziyade dolara çıpalanmış stabil paraları tercih ettiklerini ve Coinbase’in sıfır komisyonlu UDSC yaklaşımının İtalyanları platforma çekebileceğini söylüyor. 

Gallazi, “Değeri dolara endekslenen stabil paraları tercih ediyoruz. Euro’nun likiditesi daha az ve hareketlerini öngörmek daha zor” diyor. 

Avrupalı kripto yatırımcıları euro odaklı stabil paralardan uzak duruyor. Avrupa Merkez Bankası raporuna göre işlem hacminin sadece yüzde 0,2’si bu paralardan geliyor.

Ancak MiCA’da yapılacak bir düzenleme USD temelli stabil paraların hayata geçirilmesine sınırlamalar getirebilir ve bu da Coinbase’in USDC’ye yönelik sıfır komisyon yaklaşımından elde edebileceği faydayı sekteye uğratabilir. 

Bunlara karşın Coinbase de düzenleme çerçevesindeki son dakika değişimlerine hazırlanmaya çalışıyor ve Seifert bu değişimlere göre stratejinin gözden geçirilebileceğini söylüyor. 

Seifert, “Ekiplerimiz, şu an elimizde olan düzenleme taslağını tabir-i caiz ise satır satır inceliyorlar ve uyum sağlamak için ne tür değişiklikler yapmamız gerekebileceğini belirliyorlar” diyor.