Etkili Finans Gözlemcisi Tarafından Önerilen ‘Kapsamlı’ Uluslararası Kripto Kuralları

Finansal İstikrar Kurulu (FSB) tarafından ortaya konulan planlar uyarınca stabil coinlere ihraçlarını merkezileştirmeleri için baskı yapılabilir ve büyük kripto platformları dağılabilir.

Merkez bankaları ve maliye bakanlıkları tarafından desteklenen, küresel finans sistemi için gözlemci kurum ve standart belirleyici olan Finansal İstikrar Kurulu, kripto piyasasında yaşanan son kargaşadan sonra çok yönlü platformlar ve halihazırda çökmüş olan terraUSD gibi algoritmik stabil coinlerle ilgili çıkar çatışmalarına odaklanarak kapsamlı bir uluslararası kural kitabı oluşturmak istiyor.

FSB'nin başkanlığını yürüten Hollanda Merkez Bankası Başkanı Klaas Knot, dünyanın en büyük 20 ekonomisinin maliye bakanlarına gönderdiği mektupta, "Mevcut ‘kripto kışı’ bu piyasalarda var olan yapısal kırılganlıklara ilişkin değerlendirmelerimizi güçlendirdi" ifadelerini kullandı.

Knot, bu ifadeleriyle esasen, FSB'nin, yüksek seviyede bağlantılı kripto ekosistemindeki likidite uyumsuzlukları, yüksek kaldıraç ve isabetsiz iş modellerine ilişkin endişelerine atıfta bulunuyor.

Knot, Bitcoin (BTC) ve Ether (ETH) gibi büyük varlıkların fiyatının düşmesine ve kripto borç veren Celsius Network gibi şirketlerin tamamen çökmesine neden olan dalgalı bir yılın ardından, "Bu kargaşa, kripto varlık düzenlemesine yönelik kapsamlı bir yaklaşıma duyulan ihtiyacın altını bir kez daha çizdi" diyerek salı günü yayımlanan raporların bu çerçeveye yönelik "büyük bir adım" olduğunu sözlerine ekledi.

Genişlet, yenilik yarat

FSB tarafından salı günü istişare amacıyla yayımlanan raporda, mevcut mali normları genişletmek ve ortaya çıkan yeni kripto riskleri için yeni normlar geliştirmek üzere dünya çapında yetki çağrısında bulunuluyor.

Söz konusu rapor, merkeziyetsiz finans (DeFi) gibi yeni alanlarda derinlemesine araştırmayı erteleyerek önümüzdeki yıl daha kapsamlı bir politika değerlendirmesi yapılacağı sözü veriyor. Bununla birlikte, yönetişim rollerinin açıklanmamasının, düzenleyicilerin merkeziyetsiz olduğu söylenen yapılarda kimin sorumlu olduğunu anlamalarını engelleyebileceği uyarısında bulunuyor.

Raporda, bazı kripto şirketlerinin halihazırda ticaret, borç verme, gözetim ve aracılık gibi geleneksel olarak ayrı faaliyetleri birleştirerek yasaları ihlal ettiği belirtiliyor ve ulusal makamlara, yüksek riskler veya çıkar çatışmaları olması durumunda devreye girerek bunları bertaraf etmeleri çağrısı yapıyor. 

Devamla, "Çeşitli kripto varlık faaliyetleri genellikle tek bir varlık içinde, bazen de mevcut düzenlemelere uygun olmayan şekilde bir araya getiriliyor. Yetkililer, belirli işlevlerin ayrıştırılması ve bölünmesi de dahil olmak üzere yetkilerini ve araçlarını yasal çerçeveler doğrultusunda uygun şekilde kullanmalıdır" deniliyor. 

FSB, cüzdan tedarikçilerinin, ABD doları gibi geleneksel varlıklara karşı değerlerini korumaya çalışan kripto para birimleri stabil coinler için hizmetler sunduğu durumlara ilişkin ekstra risk uyarısı yapıyor. Raporda, bir cüzdan hizmetindeki aksaklıkların kötü niyetli transferlere imkan verebileceği ve panik halindeki müşterilerin izdihamına yol açabileceği, ayrıca, eğer tedarikçi iflas ederse ne olacağı konusunda çoğu durumda netlik bulunmadığı belirtiliyor.

Salı günü istişare için yayımlanan ayrı bir raporda ise, çoğu sektör oyuncusunun, çıkış tarihleri 2020'ye kadar uzanan mevcut normlara ayak uydurmakta zorlandığı vurgulanmasına rağmen, uluslararası stabil coin kurallarının sıkılaştırılması isteniyor. 

Yönetişim, risk yönetimi ve düzenleyici açıklamalar gibi konulardaki eksikliklere işaret edilen raporda "Mevcut stabil coin düzenlemelerinin çoğu FSB'nin üst düzey tavsiyelerini karşılamıyor" deniliyor.

Stabil coin kapısının kapatılması

Yeni FSB planlarına göre, birden fazla hukuki yetki alanında kullanıma sunulan stabil coinler, yönetişimi merkezileştirmeleri için zorlanabilecek ve "kusurlu" terraUSD gibi, değerini korumak amacıyla otomatik algoritmalar kullanamayacak.

Rapor, "Yetkililer, GSC (küresel stabil coin) ihraçlarının bir ya da daha fazla belli ve sorumlu tüzel kişiler veya gerçek kişiler tarafından yönetilmesini ve işletilmesini talep etmelidir. Bir GSC, istikrarlı bir değeri daima korumak için arbitraj faaliyetlerine güvenmemeli ve değerini algoritmalardan almamalıdır." kaydı düşüyor. 

Bu ifade, terraUSD'nin tasarımındaki önemli hatalara dikkat çekmeyi amaçlıyor. TerraUSD, eş tokeni Luna'yla değiştirilebilir bir şekilde değerini korumayı hedefliyordu. Bu algoritma, büyük ölçüde likit ticaretine bağlı olup, güven faktöründe yaşanacak ani bir çöküş durumunda pek de uygulanabilir görünmüyor.

FSB'nin yaptırım gücü yok ve kripto şirketlerinin en hafif düzenleyici sorumluluk isteyen yargı yetkisi alanını arayıp buldukları bir senaryoyu ortadan kaldırmak için mahalle baskısına ihtiyaç duyacak.

Raporlara yönelik istişareler aralık ayı ortasına kadar yapılabilecek. FSB ise tavsiyelerini önümüzdeki yılın ortasına kadar hazırlamayı planlıyor.