AB'li Milletvekilleri Dijital Euro Planlarına Şüpheyle Bakıyor

AB, önümüzdeki aylarda dijital euro ile ilgili önemli kararlar almaya hazırlanıyor, ancak AB'li milletvekilleri, merkez bankası dijital para birimi (CBDC) çıkarma konusunda şüpheci görünüyorlar.

Çarşamba günü yapılan bir oturumda, Avrupa Parlamentosu (AP) üyeleri gizlilik, devlet kontrolü ve bankaların rolü konusunda endişelerini dile getirdiler. Bazı üyeler ise, projenin sürdürülmesinin kayda değer olup olmayacağını merak ediyor.

Merkez sağ Avrupa Halk Partisi'nin ekonomi sözcüsü Markus Ferber, “Henüz inandırıcı şekilde yanıtlanmamış temel bir soru var: Bunun katma değeri ne olacak? Mevcut ödeme seçenekleriyle yapamayıp, bir dijital euro ile yapabileceklerim neler? Bu sorunun cevabı verilmediği sürece, dijital euro ile ilgili şüphe varlığını koruyacak." dedi.

Bu görüşün, meclisteki ikinci en büyük grup olan merkez sol Sosyalistler ve Demokratlar grubunun bazı üyeleri tarafından da paylaşıldığı anlaşılıyor.

Fransız milletvekili Aurore Lalucq, "Sormamız gereken, bunu neden ve hangi amaçla yaptığımız. Sırf moda diye dijital trende dahil oluyoruz ve onu maşayla vermeye çalışıyoruz… Bence çok dikkatli olmalısınız.” ifadelerini kullandı.

Avrupa Merkez Bankası (ECB), dijital euroyu bu yıl içinde çıkarıp çıkarmama konusunda resmi karar almaya hazırlanıyor. Ancak yetkililer, CBDC için gerekli bir yasa bağlamında milletvekillerinin onayını almayı istiyor. 

Avrupa Komisyonu finansal hizmetler politikasından sorumlu komisyon üyesi Mairead McGuinness, milletvekillerine, "Kendi çözümümüzü bulmazsak, özel stabil coin'ler veya yabancı merkez bankası dijital para birimlerinin boşluğu doldurma riskiyle karşı karşıya kalırız. Dijital euro daha fazla inovasyonu ve otomatik ödemeler ve benzerlerini destekleyebilir." dedi.

McGuinness, gelecek ay, euro'nun yasal ödeme aracı olarak statüsünü, özel şirketlerin paranın dağıtılması karşılığında alacakları ödemeleri ve gizlilik konularını içeren bir yasa tasarısını kamuoyuyla paylaşacak. Gizlilik, ECB'nin 2021'de toplumun bu planlara dair endişelerini ölçmek için yaptığı anketin en önemli maddesiydi.

McGuinness, “Bu bir ‘Big Brother’ projesi değil. Mecliste bu konuyu, vatandaşlara yönelik bir kontrol mekanizması olarak ele almamalıyız... bu bir tercih projesi." ifadelerini kullandı.

Artık vazgeçilmiş Facebook libra stabil coin gibi özel sektör projelerinin, merkez bankalarının rolünü gasp edebileceğinden endişe duyan bazı milletvekilleri, bu argümanlardan etkilenebilir. Diğerleri ise, daha fazla devlet kontrolünün otoriter sonuçları konusunda endişe duyuyor.

Sağcı Avrupalı Muhafazakarlar ve Reformistler Grubu'ndan Hollandalı milletvekili Michiel Hoogeveen, “Kendisine, Çin'le rekabet edebilmek için buna ihtiyacın bulunduğunun söylendiğini, eskiden Komünist Çin'e, onu kopyalayarak değil, püskürtme veya çevreleme politikalarıyla karşı koyduklarını” belirtti.

Diğer milletvekilleri ise, ECB'nin banka lobicilerinin etkisi altında kalmasından ve planlama sürecindeki, varlık sınırlamalarına benzer kısıtlamaların CBDC'nin hareket alanını gereksiz yere daraltacağından endişe duyduklarını dile getirdiler. 

Parlamentonun Yeşiller grubundan Ernest Urtasun, "Dijital euronun yıkıcı etkisinden korkan bazı çıkar grupları planı engellemeye çalışıyor. Önemli olan bu projenin geliştirilmesi. Bunu ECB'nin ve özel bankacılık sektöründen aldıkları teknik tavsiyelerin insafına bırakamayız." dedi.