“Yatırımcının Gözü Makroekonomik Gelişmelerde Olacak”

2023’e dair genel beklentileriniz neler? Yeni yılı hangi dinamiklerin şekillendireceğini düşünüyorsunuz?

Yatırımcı perspektifinden makroekonomik gelişmelerin hem sermaye ve borçlanma piyasalarını hem de kripto dünyasını direkt etkileyeceği bir yıl olacak. Fed’in hareketleri yatırımcılar tarafından yakından izlenmeye devam edecek. Fed'in faiz artırımlarında artık sonlara yaklaştığı, sert bir yavaşlama hatta resesyon kaygılarının başlamasıyla birlikte geri adım atmaya eğilimli olacağı düşünülüyor. Bu beklentinin gerçekleşmesi durumunda piyasalara girebilecek likidite kripto alanına da olumlu bir şekilde yansıyabilir. Karşıt görüş olarak ABD'de işsizlik oranlarının hâlâ düşük seviyelerde olmasının Fed'in büyüme oranlarına takılmadan daralmayı sürdürme konusunda elini rahatlatabileceğini düşünenler de var. Böyle bir durumda piyasalar bir süre daha likiditeye hasret kalabilir.

2023’te ayı piyasasının çözülmesini ve daha olumluya dönmesini bekliyor musunuz? Bu ne zaman ve ne şartlarda olabilir?

Piyasanın hangi yöne gideceği konusunda yorum yapmayı tercih etmiyorum.

2023’te düzenlemeler konusunda beklentileriniz neler?

Hemen hemen herkesin beklentisi yeni yıl ile birlikte düzenlemeler konusunda hareketlenme yaşanacağı şeklinde. ABD tarafında özellikle stabil paralar ile ilgili düzenlemeler ağırlık kazanacak. FTX krizi sonrası kimi politik çevrelerde genel olarak kripto dünyasına karşı kuşkucu bir bakış oluşmuş olsa da başkent DC’de krizi yaratan merkezi kurumlar ile merkeziyetsiz finansın ayrı düşünülmesi gerektiği konusunda bir bilinçlenmenin de yavaş yavaş belirmeye başladığını görüyoruz. Ülkemizde ise, bu konuda elimizde olan en önemli bilgi, Hazine ve Maliye Bakanı’nın yaptığı düzenlemenin hazır olduğu yönünde yapmış olduğu açıklama. Düzenleme ile ilgili herhangi bir resmî taslak kamuoyu ile paylaşılmadığı için içeriği konusunda bilgi sahibi değiliz.

Sizler 2023’te hangi projelerin ve dikeylerin ön plana çıkacağını düşünüyorsunuz?

Yatırım tarafından sıkıntılar olsa da önümüzdeki yıl Web3 projelerinin kendilerini geliştirmeye devam ettiği bir yıl olacak. Bunun dışında dijital kimlik ve onarıcı finans konularının daha fazla göz önünde olmasını bekliyorum. Metaverse her ne kadar pek çok kişinin ajandasında ön planda olsa da, benim açımdan önümüzdeki yıl değil sonraki yılların konusu.

2023’te DeFi alanında ne tür spesifik gelişmeler beklemeliyiz?
 
Piyasanın en büyüğü olan Bitcoin, makro ekonomik gelişmelere göre seyretmeye devam edecek. Aslına bakarsanız Bitcoin “sansürlenemez bir dijital para olma” hedefinde kaldığı sürece DeFi için uygun bir altyapı da olmayacak.

İkinci büyük olan Ethereum ise, daha geniş kitlelere hitap edebilmek için kolları sıvamış durumda. Bu yıl yeni versiyonuna geçerek büyük bir aşama kaydeden Ethereum’un en büyük handikapı gelişmelerin çok yavaş ilerliyor olması. Burada, altyapı alanında özellikle sansüre karşı yapılacak geliştirmeler ön plana çıkacak.

Kullanıcı seviyesinde ise, cüzdanlarda yaşanan genel sıkıntıları önüne geçebilecek çoklu anahtarların protokol seviyesinde tanınmasına olanak sağlayacak yenilikler bu yıla yetişecek mi, zor da olsa beklenti o şekilde.

Ethereum üzerine kurulu ikinci seviye altyapılarda herhalde yılın konusu hem ölçeklenme hem de mahremiyet konusunda önemli gelişmelerden olan zk (zero-Knowledge) teknolojiler olacak.

Bunun yanında, önemli bir başka gelişme de, kullanıcıların farklı blokzincirler arasında rahatça gezinmesini sağlayacak ve ölçeklenme konusunda ortaya çıkabilecek darboğazları aşma konusunda aşama atlatacak olan ‘modüler blokzincir’ tarafında yaşanacak.