Kripto Kışı Geldi mi? Tam Göbeğinde Olabiliriz

Kripto piyasalarında yaşanan düşüş, “Acaba bir kripto kışı mı geliyor?” sorusunu akıllara getiriyor. Konuyla ilgili görüşlerine başvurduğumuz analistler, bu düşüşün ardında birden fazla parametre olduğunu söylüyor.

Dünyada devam eden yüksek enflasyon ve merkez bankalarının sıkı para politikaları nedeniyle risk içeren enstrümanlardan kaçışların hızla devam ettiğini söyleyen Futurance Hazine ve Araştırma Müdürü Sercan Yıldırım, ABD’de açıklanan çekirdek tüketici fiyat endeksi ve tüketici fiyat endeksi verilerinin beklentinin üzerinde gelmesiyle piyasaların Fed’in olası faiz artırımına odaklandığını söylüyor: “Bu konjonktürden kripto varlıklar da fazlasıyla etkileniyor. Yıl sonuna kadar Fed, Avrupa Merkez Bankası ve diğer merkez bankalarının faiz artırımının süreceği beklentisi nedeniyle kurumsal ve bireysel yatırımcılar paralarını riskli varlıklardan uzak tutuyor. Kripto varlıkların toplam piyasa değeri Ocak 2021 yılından sonra ilk kez 1 trilyon doların altına indi. Küresel resesyon endişesi nedeniyle kripto ekosistemine yüksek montanlı girişlerin 2024 yılını bulabileceğine işaret ediliyor.”

Tıpkı Yıldırım gibi ekonomist Erkan Öz de kripto varlık piyasalarında yaşanan son düşüşlerin genel küresel borsa ya da bono vb. kayıplardan bağımsız ele alınmamasını söylüyor: “Fed’in sıkılaştırması tüm finansal araçları etkiliyor. Kriptolar zaten normalden daha volatildir. Japonya borsası %3-4 düşerse Bitcoin %7-8 düşebilir. Bunu hep yaşadık. Ekstra kayıpların sebebi şu an Luna benzeri bir Celsius olayının yaşanması. Şunu unutmamak gerek: Normalde Bitcoin düşüş sezonları zirveden itibaren bir yıl kadar sürer. Zirveyi nerede düşünüyorsanız ona göre yaklaşmak gerek.”

Kripto para piyasası için “bu etapta çok iyimser konuşmak doğru olmayabilir” görüşünü savunan KuCoin Türkiye Araştırma Uzmanı Şimal Sarısözen, piyasanın 1 trilyon dolar büyüklüğün altına gerilemesini şöyle yorumluyor: “Piyasadan para çıkışı sürüyor yani diğer bir deyişle talep gittikçe azalıyor. Durum böyle olunca piyasanın yukarı yönlü kalıcı bir hareket için bahsedilen makro risklerin masadan kalkması ve/veya hafiflemesi gerektiğini düşünüyorum. Diğer yandan kripto para piyasasındaki düşüş dünden bugüne gerçekleşmedi ve bizler Kasım 2021’den bu yana düşüşün sürdüğünü görüyoruz yani aslında bir süredir sektörde Ayı Piyasası olarak adlandırılan bir dönem yaşıyoruz. Bitcoin’e ait zincir verileri bizlere diplere yaklaştığımızı da gösterse de henüz bir düşüşün sonuna geldik demek için teknik ve temel göstergeler güçlü değil.”

Bitcoin’in 2022 grafiğini 2017-2018 grafiğine benzeten Kadir Has Üniversitesi Öğretim Görevlisi İsmail Hakkı Polat ise o dönemde de Fed’in bilanço küçültmeye başladığını hatırlatıyor: “Fed’in kararının ardından Ayı Piyasası’na girmiştik. Ana trendlerde benzer bir durum söz konusu. Yani, Bitcoin’in dominansının piyasa içerisinde artması, diğer altcoin’lerin ağırlıklarının düşmesi ve piyasanın toplam değerinin 1 trilyon doların altına inmesi ya da o civarda konsolide olması beklenebilir.”

Peki yaşanan değer kaybıyla bireysel ve kurumsal yatırımcı tarafında bir güven erozyonu oluşmuyor mu? “Yatırımcıların güven erozyonuna uğramaları gayet normal çünkü piyasada regülasyon olmadığı için sağlam projelerin yanı sıra gereksiz yere büyümüş ve şişmiş konseptler de var” diye konuşan Polat, devam ediyor: “Dolayısıyla bunların arkasındaki rezervleri ve finansal tasarımları sıkıntıda. Şunu unutmamak lazım: Kripto para piyasaları hâlâ deneysel bir piyasa. Yenilikçi ama deneysel bir piyasadan bahsediyoruz. Deneysel piyasa riskini hiçbir zaman unutmamak lazım. Portföyünüzü bağlarken riskinizi ona göre ayarlamanız ve varlığınızı ne kadarını ayıracağına dair hesabı buna göre yapmanız gerekiyor.”