Gary Gensler’in Kriptoya Yaklaşımı Çok da Önemli Değil

New York Magazine’de Gary Gensler ile yapılan röportajın yayımlandığı günden beri, kripto entelijansiyası ve entelijansiyaya girmeyen topluluk içerisindeki en popüler konu menkul kıymetler kanunu oldu. Söz konusu röportajı yapan entelektüel şahsiyet Ankush Khardori, ABD’nin önde gelen düzenleyici kurumlarından birinin başında olan Gensler’i Sam Bankman-Fried ile toplantı yapması üzerinden fena sıkıştırdı. 

Yazıda dikkate değer birçok detay olmasına karşın menkul kıymetler kanununa yönelik bakış açısı ayrıca önemliydi.

Gensler, verdiği röportajda bitcoin dışındaki tüm kripto paraların menkul kıymet kategorisine girmesi gerektiğini söyledi. Sözleri tam olarak şöyleydi: “Bitcoin dışındaki diğer her şeyin bir web sitesini, arkasında bir dizi girişimciyi görebilirsiniz. Bunlar vergi cennetlerinde şirketler kurmuş, bir vakıf çatısı altında örgütlenmiş, hukukçular aracılığıyla temyiz davaları açmış olabilirler.” 

Kripto alanında çalışan birçok hukukçunun belirttiği gibi ABD Sermaye Piyasaları Komisyonu başkanı Gary Gensler, kanunu belirleme veya nasıl yürütüleceğini dikte etme hakkına sahip değil. Bu, mahkemelerin görevi. Elbette ki Gensler’in görüşleri önemli ancak sözleri kanun değil. (Hukukçu Logan Bolinger’ın konuya dair görüşlerini bu tweet serisinden okuyabilirsiniz.) 

Gensler’in ifadeleri kimseyi şaşırtmamalı. Aslına bakarsanız kendisi bitcoin’i bir emtia gibi, diğer tüm kripto paraları ise menkul kıymet gibi gördüğünü daha önce de söylemişti. Eğer CNBC’deki röportajlarında yer alan ifadeleri sizin için yeterli olmuyorsa kripto para borsası Kraken’ın SEC ile kısa süre önce vardığı uzlaşmanın detaylarına ve ABD’li müşterilerine yönelik stake hizmetini durdurmasına bakabilirsiniz. 

Gensler’in “Bitcoin emtiadır, diğerleri menkul kıymettir” söylemini bir kez daha ifade etmesi, bitcoin maksimalistlerince büyük bir sevinçle karşılanmış olabilir. (Ben de oralarda bayağı bir vakit geçirmişimdir.) Kerametleri kendinden menkul olan bu toksik maksimalistler bitcoin’in menkul kıymet sayılmamasını, diğerlerinin ise sayılmasını bir ayrıcalık olarak görüp kutlayabilirler.

Bitcoin severlerin düzenlemelere sevinmesini bir kenara bırakalım ve düzenlemelerin bir anlamı olup olmadığını ele alalım. Daha önce şöyle yazmıştım: “Bitcoin, ether, SOL, dogecoin veya AVAX’ın menkul kıymet olarak nitelendirilmesi o kadar da önemli değil.” Bu görüşe hâlâ inanıyorum. Aslında inandığım şu: SEC’in piyasa manipülasyonlarına karşın yatırımcıları koruma gayesiyle kanunları uygulaması cesurca bir yaklaşım olsa da bu piyasa manipülasyonlarını sadece menkul kıymet bağlamına indirgemek hatalı bir düşünce. 

Peki bitcoin’in emtia, menkul kıymet ya da uydurma bir konu olup olmadığı kimin umurunda?

Cevap: Birçok kişinin. Ama doğru cevap şu: Umurumuzda olmamalı.

Piyasa manipülasyonu yalnızca bitcoin dışındaki dünyanın sorunu değil, bitcoin piyasalarını da ilgilendiriyor. Emtiaların piyasa manipülasyonundan etkilenmediğini söyleyemeyiz. (Altın ve gümüşe bir bakın isterseniz.) Bir avukat, bir alım satımcı veya bir girişimcinin bakış açısıyla değerlendirdiğimizde Gensler’in öne çıkıp bir varlığın menkul kıymet olduğunu söylemesi önemli olabilir.

Ancak, daha geniş bir açıdan bakıldığında Gensler’in bir varlığa menkul kıymet veya başka bir şey demesi bir şeyi değiştirmez. Yani bir başka düzenleyici kurum da bu varlıkla alakalı bir hak talep edebilir. 

“XYZ bir menkul kıymet midir?” sorusuna takılıp kalmayalım. Doğru soru şu olmalı: “XYZ sınırsız, merkeziyetsiz ve sansüre dayanıklı bir yapıda ise menkul kıymet kanununun veya düzenlemelerin bir önemi var mıdır?” olmalı.