Bir koleksiyondaki değiştirilemez (non-fungible) bir tokenin (NFT) gerçek değerini belirlemek istiyorsanız, birkaç ölçüyü göz önünde bulundurabilirsiniz. Bunlardan biri, genellikle kripto paralar veya ABD dolarına sabitlenmiş Stabilcoin olarak ifade edilen taban fiyat şeklinde adlandırılır.

Sayı, satıcının herhangi bir koleksiyondaki bir NFT için istediği minimum fiyatı ifade eder. Ancak taban fiyatların kullanışlılığı biraz daha karmaşıktır ve ölçü, bir koleksiyonun olduğundan daha popüler görünmesi için manipüle edilebilir.

Taban Fiyatlar 

En büyük NFT pazaryeri OpenSea, taban fiyatı "ortalama ürün fiyatı yerine koleksiyon ürünleri için en düşük fiyat" olarak tanımlar. Bir koleksiyondaki NFT satışları devreye girdikçe ölçü gerçek zamanlı olarak güncellenir. Taban fiyatın hesaplanması genellikle, biri onu satın almaya istekli olana kadar bir NFT fiyatının düşürüldüğü Dutch auctions (açık eksiltme) gibi değildir.

Taban fiyat, bir NFT koleksiyonunun popülaritesini ve zaman içinde algılanan değerini anlamak için genellikle iyi bir başlangıç noktasıdır. Yüksek taban fiyatlı koleksiyonlar daha popüler olabilir ve taban fiyattaki düşüşler, o projeye ilginin azaldığının sinyali olabilir.

Örneğin, bu yazının yazıldığı tarihte, OpenSea'de son derece popüler olan Bored Ape Yacht Club (BAYC) koleksiyonundaki (Koleksiyon, bir algoritma tarafından prosedürel olarak oluşturulan karikatür maymunların profil resimlerini içerir) bir NFT'nin taban fiyatı 74.7 ETH veya yaklaşık 89.450 dolardır. Bir koleksiyonun taban fiyatı platforma göre biraz değişebilir- örneğin, Rarible'da BAYC'nin taban fiyatı 72 ETH'dir (yaklaşık 86.200 dolar).

Taban fiyat, bir koleksiyon içindeki bir NFT'nin değeri için çıtayı belirlediğinden, nadir özelliklere sahip birçok NFT taban fiyattan daha fazlasına satılacaktır. Altın kürk gibi nadir özelliklere sahip Ape #8552, Temmuz 2021'de 95 sarılmış Ethere (wETH) satıldı (o sırada değeri yaklaşık 241.470 dolar).

Tutarsızlık, değiştirilemez tokenların doğasında olan bir şeyi ortaya koyuyor: Bir koleksiyonun parçası olsalar da, her dijital varlık benzersizdir ve nadirlik özelliklerine veya bireysel bir tokena özgü özelliklere bağlı olarak değişen fiyatlara satılabilir. Piyasa koşullarındaki dalgalanmalar taban fiyatları da etkileyebilir.

Ayrıca, taban fiyat terimi bazen özelliklere göre gruplandırılmış NFT'lere atıfta bulunmak için kullanılır. Yani birisi bir altın Ape için taban fiyatın diğerlerinden daha yüksek olduğuna benzeri şeyler söyleyebilir.

Bir koleksiyonun taban fiyatını bulmak oldukça kolaydır. OpenSea'de, tek bir koleksiyona tıklayabilirsiniz ve bu, koleksiyonun toplam satış hacminin ve bir alıcı tarafından yapılan en iyi teklifin yanında taban fiyat verilerini gösterir. Analitik sekmesinde, bir haftalık süre boyunca projenin taban fiyatını görüntüleyebilirsiniz. Nansen'in NFT Paradise’ı veya CryptoSlam gibi araçları da taban fiyatlara kolay erişim sağlar ve Gem taban fiyatları farklı platformlarda toplar.

Taban Fiyat Metriğine Güvenebilir misiniz?

Taban fiyat, belirli bir NFT koleksiyonu için istenen en düşük fiyatı gösterir. Ancak bu, koleksiyoncuların bu fiyattan satın almaya istekli olduğu veya bir NFT'yi satın alırsanız gerçekten taban fiyatın o olduğu anlamına gelmez.

Nansen'in NFT Paradise analiz aracından elde edilen veriler bunu açıklamaya yardımcı olur. Ekim 2022'de piyasaya sürülen bir NFT projesi olan Tamadoge Common, 24 Ekim 2022'de 200 ETH (yaklaşık 311.500 dolar) taban fiyatına sahipti. Bu fiyat, NFT sahiplerinin NFT'lerini 200 ETH'nin altında bırakmaya istekli olmadıkları anlamına geliyordu. O zamanlar işlem hacmi sadece 12 ETH idi, bu da hiçbir alıcının taban fiyatı karşılamaya istekli olmadığını gösteriyordu. OpenSea'ye göre Aralık 2022 itibarıyla koleksiyon toplam satış hacminde yaklaşık 22 ETH (yaklaşık 26.350 dolar) yaptı ve taban fiyat yaklaşık 0,2 ETH (yaklaşık 240 dolar) civarında seyretmektedir.

Şimdi, bu bir Tamadoge Common NFT'nin 200 ETH değerinde olduğu anlamına mı geliyor? Pek sayılmaz. Satın almış olsanız bile, piyasanın bildiği tek şey, o sırada onun 200 ETH değerinde olduğunu düşündüğünüzdür, satmaya karar verirseniz de bu fiyattan başka bir alıcı bulmakta zorlanabilirsiniz.

Bu, diğer borsacıların koleksiyondaki bir NFT için ödemeye razı oldukları maksimum tutarı ifade eder. Taban fiyat gibi, bu rakam da ilgili bir alıcı tarafından yapılan en son en yüksek teklifi yansıtacak şekilde sürekli olarak güncellenir. En iyi teklif fiyatı ile taban fiyat arasındaki fark, kripto para ticaretindeki bir alış-satış farkı gibidir.

Taban Fiyatı Kimin Belirlediğini Unutmayın

Sadece bir koleksiyonda NFT'leri olanların taban fiyatı belirleyebileceğini unutmamak önemlidir. Taban fiyatı belirleyenler mutlaka güvenilir değer hakemleri değildir. Aslında, alıcıları aldatmak için çalışıyor olabilirler.

NFT'lere sahip olanlar, üzerinde anlaştıkları  bir fiyattan daha düşük  fiyata satış yapmayı reddederek bir koleksiyonun taban fiyatını yapay olarak yükseltmek için birlikte çalışabilirler. Örneğin, belirli bir NFT koleksiyonunun diğer sahipleriyle NFT'lerimizi 100 ETH'nin altında satmamak için anlaşırsam, bu sayı yapay olarak koleksiyonun gerçek değerinin üzerine çıkarılmış olsa bile, taban fiyatı aldatıcı bir şekilde artırabiliriz.

Bir koleksiyondaki birden fazla NFT'yi taban fiyatından satın alma işlemine "zemini süpürmek (sweeping the floor)" denir. adlı bir terimdir. Bir alıcı zemini süpürürse, projenin ivme kazandığı anlamına gelebilir, ama aynı zamanda tek bir kişi ya da kuruluşun taban fiyatı manipüle etme çabasına da işaret edebilir.

Başka bir manipülasyon şekli ise, bir işlemdeki alıcı ve satıcının aynı olduğu veya birlikte gizli anlaşma yaptığı, yıkama ticareti (wash trading) olarak adlandırılır. Örneğin, bir BAYC NFT sahibi, bu NFT'yi şişirilmiş bir fiyata listeleyebilir ve kendisi geri satın alabilir.

Sonuç olarak taban fiyat, NFT borsacılarının bir koleksiyonun popülerlik kazanıp kazanmadığını ve bu koleksiyonda bir NFT satın almak için giriş noktasının ne olduğunu anlamaları için yararlı bir araç olabilir. Bunun yanı sıra, bilinçli bir karar vermek için dikkatli olmak ve birden fazla veri noktasına bakmak önemlidir.