Dogecoin Hakkında

Doge, bir Shiba Inu köpeğinin internette meşhur olmuş bir “internet meme”ine dayanan bir parodi kripto para birimi olan Dogecoin'in yerel kripto para birimidir. İlk başta, kripto projesi tamamen o sıralar başlatılan diğer kripto para projeleriyle alay etmek için oluşturulmuştur.

Kripto para birimi, esasen Litecoin kodunun doğrudan bir kopyasıdır ve diğer tüm dijital varlıklar gibi internet üzerinden değer aktarmak için kullanılabilir. Doge sadece blok zincir tabanlı basit bir ödeme sistemidir, ve hiçbir zaman bunun ötesine geçmesi, gerçek dünyada kullanılacak bir finansal araç olması için de tasarlanmamıştır. Buna karşın, kendisi için yeni kullanım senaryoları bulan ve geliştiren sıkı bir hayran topluluğuna hızlı bir şekilde sahip olmuştur. Öyle ki Doge, sosyal medya platformu Reddit'te önde gelen bahşiş coin’lerinden biri haline gelmiştir. Bu kullanım senaryolarından biri de üçüncü şahıs çevrimiçi bahşiş hizmetidir. Böylece Doge, sosyal medya platformu Reddit'in bahşiş için tercih edilen para birimi olmuş, yardım kampanyalarının kitlesel fonlanmasında dogecoin kullanılmaya başlanmıştır.

Doge fiyatı

Diğer birçok kripto para biriminin aksine, Dogecoin'in kurucuları token'ın piyasaya sürülmesinden önce halka açık bir satış gerçekleştirmemiş veya "öncül" coin piyasaya sürmemiştir. Bunun yerine, toplam 100 milyar token'lık bir tedarik limiti belirlenmiş ve bir dizüstü bilgisayar veya akıllı telefona sahip herkesin kolaylıkla Doge madenciliğine başlaması sağlanmıştır.

Dogecoin’in benzersiz yanı, blok ödül programıdır. LuckyCoin adlı başka bir projenin programını kopyalarken, Doge blok ödülleri tamamen rastgeleydi.  Diğer bir deyişle, madencilerin tek bir blok madenciliği karşılığında 0 ila 1 milyon Doge arasında herhangi bir ödül alabileceği anlamına geliyordu. Blok ödülleri için mevcut olan token aralığı, projenin kurucularının blok ödül sistemini sabit bir programa değiştirmeye karar verdiği 2014 yılına kadar her 100 bin blokta bir azaltıldı. Bu noktadan sonra, başarılı madenciler çabaları için blok başına 10 bin Doge aldı.

Dogecoin, ilk kripto kullanıcıları arasındaki hızlı popülaritesine rağmen, piyasada neredeyse ilk dört yıl, sadece iki kısa ömürlü büyük fiyat artışı yaşadı. İlk artış, token'ın yayınlanmasından sonraki ilk 15 gün içeresinde gerçekleşti. Dogecoin %1.061 artarak 0,0002 dolardan 0,002 dolara yükseldi. İkinci büyük artış, kripto rallisinin ilk aşamalarında Mart 2017'de oldu. Doge'nin fiyatı, %1.494 artışla o zamana kadarki en yüksek fiyat olan 0,004 dolara ulaştı.

Diğer birçok dijital varlık 2017'nin ikinci çeyreği boyunca yükselmeye devam ederken, Doge fiyatları 0,001 doların altına düştü. Doge'nin fiyatı, yatırımcılardan tekrar destek bulduğu Kasım 2017 tarihine kadar yükselmedi. Ocak 2018'e kadar Doge'nin fiyatı 0,018 dolarlık bir zirveye ulaştı.

Token için hype'ı azalan Doge’un uzun bir düşük ticaret faaliyeti dönemi yaşadıktan sonra tekrar bu seviyeye ulaşması üç yıldan fazla sürdü. Tesla CEO'su Elon Musk ve diğer ünlü destekçilerin 2021'in başında teşvikleri ile ilginin yenilenmesi, Doge'un fiyatının önceki tüm zamanların en yüksek seviyesini geçmesiyle sonuçlandı. Coin, Ocak ve Mayıs arasında %9.884 kazanç kaydetti. Rallinin sonunda, Doge tüm zamanların en yüksek seviyesi olan 0,74 dolar ile zirveye ulaştı.

Dogecoin nasıl çalışır?

Dogecoin'in blok zinciri, bir iş kanıtı konsensüs mekanizması kullanarak çalışır. Bu mekanizma, Bitcoin'in ağ katılımcılarının blok zincirine eklenen veriler üzerinde bir anlaşmaya varması için kullandığı sistemle aynıdır.

Dogecoin'in madencilik kodu başlangıçta LuckyCoin adlı başka bir kripto projesinden kopyalanmıştır. LuckyCoin, Bitcoin'in bir yan ürünü (fork) olan Litecoin'in bir yan ürünüdür. Tamamen rastgele bir blok ödülü özelliğine sahip LuckyCoin, madencilerin yeni bloklar üretmek için sıfır veya potansiyel olarak binlerce ücretsiz para alabilecekleri bir ortam sağlamıştır. Dogecoin'in yaratıcıları Avustralyalı girişimci Jackson Palmer ve Amerikalı yazılım mühendisi Billy Markus ise rastgeleliğin dogecoin madencilerini rahatsız edeceğine ve tokeni uzun vadede kullanmalarını engelleyeceğine inanıyordu.

Dogecoin topluluğu büyüdükçe, Palmer ve Markus sonunda bir karar vererek bunu Mart 2014'te sabit bir blok ödül programına dönüştürdüler. Yeni program kapsamında oluşturulan bloklar 10 bin dogecoin içermekte. Diğer bir ifadeyle her yıl 5,2 milyar dogecoin çıkarılıyor.

Bir blok bulmanın ne kadar zor veya kolay olduğunu kontrol eden, her blokta ince ayar yapan Dogecoin'in madencilik zorluk ayarı, her 2.016 blokta bir ayarlanan Bitcoin'den farklıdır.    

2014 yılında Litecoin yaratıcısı Charlie Lee, dogecoin ve litecoin'i birleştirme fikrini önerdi. Bu “birleşik madencilik” fikri, madencilerin aynı anda hem dogecoin hem de litecoin madenciliği yapması ve Dogecoin'in ağ güvenliğini artırmaya yardımcı olması anlamına geliyordu. Palmer ve Markus, Lee'nin teklifini dört ay sonra kabul ettiler. Bu, Dogecoin'in Bitcoin'den daha hızlı (10 dakikaya karşılık 1 dakika) bloklar üretmesiyle sonuçlandı. Bu da Doge işlemlerinin Bitcoin işlemlerinden önemli ölçüde daha hızlı olduğu anlamına gelmektedir.

Dogecoin sahibi olmanın riskleri

Tüm ünlülerin desteğine, sosyal medya reklamlarına ve internet topluluğunun çabasına rağmen, dogecoin sahibi olmakla ilgili birçok yatırımcının farkında olmayabileceği birtakım riskleri var.

• Sınırsız arz: Bitcoin ve diğer birçok kripto paranın aksine dogecoin'in sabit bir arzı yok. Bu, fiyatların kıtlıkla desteklenmediği ve değerini korumak için sürekli olarak dolaşıma giren yeni dogecoin satın alan alıcılara güvendiği anlamına gelmekte.

• Yüksek ihraç oranı: Dogecoin, başarılı madencilerin her dakika 10 bin dogecoin aldığı sabit bir blok ödülüne sahiptir. Bitcoin'de ise, madenciler 2024 yılında oran yarıya inene kadar her 10 dakikada bir 6,25 bitcoin alıyor. Sonuç olarak bu, 2140 yılında 21 milyona ulaşacak olan bitcoin'in toplam arzından daha fazla (28 milyon) dogecoin'in iki gün içinde dolaşıma girmesi anlamına gelmekte.

• Nadiren teknoloji geliştirme: Dogecoin'in teknoloji geliştirmesi, gönüllü geliştiricilerden oluşan bir ekip tarafından gerçekleştirilmekte. Bu ekip yakın zamana kadar nispeten az sayıda kod güncellemesi ve yayınlar yapmış durumda. En son Şubat 2021'de yapılan Dogecoin Çekirdeği 1.14.3'den önce, son güncelleme Kasım 2019'da yayınlandı.

• Konsantre sahiplik: IntoTheBlock verilerine göre, toplam dogecoin'in %40'ından fazlasını tutan dokuz cüzdan var. Ve bunların içinden tek bir cüzdan tüm dogecoin’in %28'ini elinde bulunduruyor. Bu, herhangi bir anda bu büyük yatırımcılardan birinin parayı çekebileceği ve fiyatların düşmesine yol açabileceği veya alternatif olarak güçlü pozisyonlarını piyasayı manipüle etmek için kullanabileceği anlamına geliyor. Buna karşılık, tüm arzın %1'inden biraz fazlasını tutan yalnızca bir aktif bitcoin cüzdanı var.

Önemli olaylar ve yönetim

Dogecoin Palmer ve Markus tarafından 2013'de yaratıldı. 2019'daki bir röportajda Palmer, proje fikrinin o sırada bilgisayarında açtığı iki internet sekmesinden geldiğini ifade ediyor: “Birinde internette viral olan Japon Shiba Inu "doge" meme’i vardı, diğerinde de piyasaya yeni eklenen kripto para projeleri listesi”.

Palmer şaka yollu bir şekilde "Dogecoin" ifadesini kendi kendine uydurdu ve Twitter hesabına şu anda bir hayli kötü bir şöhrete sahip olan şu satırları yazdı: "Dogecoin'e yatırım yapmak, kesinlikle bir sonraki büyük şey bu". Bu tweet “meme destekli” kripto topluluğunun hemen ilgisini çekti.

Dogecoin resmi olarak Aralık 2013'te yayına girdi ve topluluk tarafından anında benimsendi. İki hafta sonra, r/Dogecoin Reddit kanalı 19 binden fazla kullanıcıya sahipti. Projenin resmi tokeninin borsa sembolü olan DOGE'nin fiyatı Çin'in ödeme şirketlerinin bitcoin ile çalışmasını yasaklamasına rağmen %300 arttı .

2014 yılında, Reddit ile arayüz oluşturan ve kullanıcıların uygun içerik yayınlamak için birbirlerine dogecoin mikro-işlemleri göndermelerine izin veren üçüncü taraf bir bahşiş hizmeti olan DogeTipBot oluşturuldu. Hizmet, doge'un erken kullanımını teşvik etmede etkili oldu. Ayrıca bu hizmet, kripto dışı kullanıcıları ilk kez dijital token’larla tanıştırmada büyük rol oynadı.

Ağustos 2014'e kadar DogeTipBot 70 bin kayıt ile kripto endüstrisinin önde gelen bahşiş hizmeti haline geldi. Kapanmadan önce üç yıl faaliyetini sürdürdü.

Aynı yıl, Dogecoin topluluğu bir düzineden fazla kişiye toplu olarak DOGE toplayarak hayır işlerine 170.000 $ üzerinde bağışta bulundu. Bunlardan biri Kenya'lı bir temiz su yardım kuruluşu, diğeri ise görme engelli çocuklara hizmet köpeği sağlayan bir kuruluş.

2015 yılında Palmer ve Markus, topluluğu “toksik” olarak adlandırarak Dogecoin'den ayrıldılar. İkili, topluluğu “beyaz erkek egemen” olmak ve “klişe dolu iş fikirleri” ile bozmakla eleştirdi. Daha yakın zamanlarda ise, Markus söz konusu dogecoin piyasasının “pump and dump, aşırı açgözlülük” ve “araştırma yapılmadan pazarlamak” ile bilindiğini söyledi.

Proje, nadiren temelindeki kodu güncelleyen dogecoin topluluğundaki gönüllü geliştiricilerin ellerine bırakıldı. 

Ocak 2018 itibarıyla, Dogecoin'in piyasa değeri, dönüm noktası olan 1 milyar dolar sınırını aştı. Ancak 2021'de dogecoin'in popülaritesi tamamen farklı bir seviyeye ulaştı.

Ocak 2021'de, "wallstreetbets" adlı bir Reddit kanalının topluluk üyeleri, çok kısa vadeli hisse senetlerini pompalayarak Wall Street hedge fonlarına bir saldırı düzenledi. Bu sosyal medya destekli gösteri, küresel ilgi ve davaya artan sayıda yeni takipçi çekti. Reddit kanalının bir gecede kullanıcı sayısı 1,5 milyon kişi arttı ve site aşırı yüklenme nedeniyle geçici olarak çevrimdışı oldu.

İsyancı hisse senedi pompacılarının pompalamak için bir sonraki harika şeyi aramaya başlaması çok uzun sürmedi. İnternet pop kültüründe güçlü bir varlığa sahip, merkezi olmayan bir kripto para birimi konumundaki dogecoin onlar için bariz bir seçimdi. 24 saat içinde doge fiyatı  %142 arttı ve Musk savaşa katıldıktan sonra %200 daha yükseldi. Musk, 54 milyon Twitter takipçisine “Dogue” dergisinin hicivli bir görüntüsünü paylaştı.

O zamandan beri kendi kendini “Dogefather” ilan eden Musk, birkaç defa doge fiyatlarını sosyal medya akışında köpek temalı kripto para birimiyle ilgili referansları ve meme’leri paylaşarak pompalamaktan sorumlu tutuluyor.